Όσον αφορά τον ύπνο, υπάρχει μια αναπόφευκτη αρχή: ο νυχτερινός ύπνος έχει το τίμημά του. Και δεν υπάρχουν συντομεύσεις ή αλάνθαστα κόλπα, δηλαδή δεν αρκεί να κοιμηθείτε 12 ώρες συνεχόμενα ένα βράδυ για να αναπληρώσετε το έλλειμμα ύπνου των προηγούμενων ημερών. Ωστόσο, μια νέα μελέτη υποδηλώνει ότι μπορεί να υπάρχουν περισσότερα περιθώρια ελιγμών από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, και ότι ο λίγο περισσότερος ύπνος τα Σαββατοκύριακα μπορεί να έχει κάποια οφέλη.
Πρόκειται για μια ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Sleep Health και πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Nanjing (Κίνα) με βάση στοιχεία που αντλήθηκαν από αμερικανική έρευνα υγείας που διεξήχθη μεταξύ 2017 και 2018 σε συνολικά 3.400 άτομα ηλικίας άνω των 20 ετών.
Καρδιαγγειακός αντίκτυπος της ανάκτησης του ύπνου
Ελήφθησαν υπόψη τα κοινωνικοδημογραφικά χαρακτηριστικά όλων των συμμετεχόντων, η διάρκεια του ύπνου - τόσο τις καθημερινές όσο και τα Σαββατοκύριακα - και η παρουσία καρδιαγγειακών παθήσεων, υπέρτασης και διαβήτη. Ο ύπνος ανάκαμψης το Σαββατοκύριακο ορίστηκε ως ο ύπνος κατά μία ώρα περισσότερο το Σάββατο και την Κυριακή από ό,τι τις καθημερινές.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, συνολικά, οι συμμετέχοντες με καρδιαγγειακές παθήσεις κοιμόντουσαν λιγότερες υπερωρίες κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, ενώ όσοι αναπλήρωναν τον ύπνο τους κατά τη διάρκεια των ρεπό τους έτειναν να έχουν χαμηλότερο επιπολασμό καρδιαγγειακών παθήσεων. Συγκεκριμένα, σχετιζόταν σημαντικά με χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης στηθάγχης, εγκεφαλικού επεισοδίου και στεφανιαίας νόσου.
Ωστόσο, η συσχέτιση μεταξύ του χαμηλότερου επιπολασμού καρδιαγγειακών νοσημάτων και της ανάκτησης ύπνου το Σαββατοκύριακο παρατηρήθηκε μόνο όταν η διάρκεια του ύπνου τις καθημερινές ήταν χαμηλότερη από την κανονική και η διάρκεια του υπερωριακού ύπνου το Σαββατοκύριακο ήταν σημαντικά υψηλότερη. «Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η διάρκεια του ύπνου ανάκαμψης άνω των 2 ωρών κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου συνδέεται ισχυρά με χαμηλότερο επιπολασμό καρδιαγγειακών νοσημάτων όταν η διάρκεια του ύπνου είναι μικρότερη από 6 ώρες ημερησίως κατά τη διάρκεια της εβδομάδας», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Πόσο πρέπει να κοιμάστε ανάλογα με την ηλικία
Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης θα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή, καθώς ο σχεδιασμός της δεν επιτρέπει τη διαπίστωση σχέσης αιτίας και αποτελέσματος. Ποτέ δεν βλάπτει να εκμεταλλευτείτε το Σαββατοκύριακο για να κοιμηθείτε καλύτερα, αλλά οι ειδικοί της ιατρικής του ύπνου πιστεύουν ότι είναι καλύτερο να κοιμάστε κάθε βράδυ όσος ύπνος χρειάζεται ο καθένας ανάλογα με τις προσωπικές του συνθήκες. Αυτές είναι οι συνιστώμενες ώρες ύπνου ανάλογα με την ηλικία:
- Νεογέννητα (0-3 μηνών): μεταξύ 14 και 17 ωρών την ημέρα, αν και οι 11 έως 13 ώρες θεωρούνται επίσης αποδεκτές. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις 18 ώρες ύπνου.
- Βρέφη (4-11 μηνών): μεταξύ 12 και 15 ωρών. Ο χρόνος ύπνου δεν πρέπει να είναι μικρότερος από 11-13 ώρες και όχι μεγαλύτερος από 16-18 ώρες.
- Νήπια (1-2 ετών): Θα πρέπει να κοιμούνται όχι λιγότερο από 9 ώρες και όχι περισσότερο από 15-16 ώρες, οπότε ο βέλτιστος χρόνος είναι 11-14 ώρες.
- Παιδιά προσχολικής ηλικίας (3-5 ετών): 10-13 ώρες. Ο χρόνος ύπνου δεν πρέπει να είναι λιγότερος από 7 και όχι περισσότερος από 12.
- Παιδιά σχολικής ηλικίας (6-13 ετών): 9-11 ώρες.
- Έφηβοι (14-17 ετών): 8,5-10 ώρες την ημέρα.
- Ενήλικες (18-64 ετών): 7-9 ώρες.
- Ηλικιωμένοι (άνω των 65 ετών): 7-8 ώρες.
