Με το προσδόκιμο ζωής να αυξάνεται συνεχώς, όλοι αναζητούμε το μυστικό για να γερνάμε υγιείς. Έρευνες έχουν δείξει ότι ο τρόπος ζωής παίζει σημαντικό ρόλο, με παράγοντες όπως η αποφυγή του καπνίσματος, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, η τακτική άσκηση, ο καλός ύπνος και η σωστή διατροφή να συμβάλλουν στη μακροζωία.
Τώρα, μια νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Medicine», αποκαλύπτει ότι όσοι ακολουθούν συγκεκριμένα διατροφικά πρότυπα—δίνοντας έμφαση στις φυτικές τροφές και περιορίζοντας τα υπερ-επεξεργασμένα και ζωικά προϊόντα—έχουν περισσότερες πιθανότητες να φτάσουν τα 70 χωρίς χρόνιες παθήσεις ή προβλήματα μνήμης.
Στη μελέτη συμμετείχαν πάνω από 105.000 ενήλικες. Κατά την έναρξη της μελέτης, οι συμμετέχοντες ήταν από 39 έως 69 ετών και παρακολουθήθηκαν για 30 χρόνια, απαντώντας τακτικά σε ερωτήσεις για τη διατροφή τους.
Οι επιστήμονες όρισαν ως «υγιή γήρανση» το να φτάσει κανείς τα 70 χωρίς σοβαρές χρόνιες παθήσεις, διατηρώντας καλή σωματική, πνευματική και ψυχική υγεία.
«Πάνω από το 75% των ηλικιωμένων πάσχουν από τουλάχιστον μία χρόνια ασθένεια, το 50% αντιμετωπίζει κινητικές δυσκολίες και το 10% ζει με άνοια», εξηγεί η Anne-Julie Tessier, διατροφολόγος και επικεφαλής της μελέτης.
Η διατροφή που αυξάνει την πιθανότητα υγιούς γήρανσης κατά 86%
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσοι ακολουθούσαν πιο πιστά το διατροφικό πρότυπο AHEI είχαν 86% περισσότερες πιθανότητες να γεράσουν υγιείς. Επίσης, είχαν διπλάσιες πιθανότητες να διατηρήσουν καλή υγεία μέχρι τα 75, σε σύγκριση με όσους δεν ακολουθούσαν αυτό το πρότυπο.
«Το AHEI βασίζεται σε μια διατροφή που προλαμβάνει τις χρόνιες παθήσεις, δίνοντας έμφαση στα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης και τα υγιεινά λιπαρά», εξηγεί η Tessier.
Τι περιλαμβάνει το AHEI;
Σύμφωνα με την διαιτολόγο δρ. Anne-Julie Tessier Μια διατροφή υψηλή στο Alternative Healthy Eating Index σημαίνει:
Πέντε μερίδες λαχανικών την ημέρα, με έμφαση στα φυλλώδη πράσινα,
- Τέσσερις μερίδες φρούτων,
- Πέντε έως έξι μερίδες δημητριακών ολικής άλεσης,
- Μία μερίδα φυτικής πρωτεΐνης (όπως ξηροί καρποί ή όσπρια),
- Μία μερίδα ψαριού την εβδομάδα και
- Χρήση φυτικών ελαίων αντί για ζωικά λιπαρά
Η ίδια τονίζει ότι η διατροφή είναι ο δεύτερος πιο σημαντικός τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου για χρόνιες παθήσεις, μετά το κάπνισμα.
«Παρότι γνωρίζουμε πόσο σημαντική είναι η διατροφή, λίγες μελέτες έχουν εξετάσει τη σύνδεσή της με τη συνολική υγιή γήρανση. Η έρευνά μας δείχνει ότι οι διατροφικές οδηγίες δεν πρέπει να στοχεύουν μόνο στην πρόληψη ασθενειών, αλλά και στη διατήρηση της καλής υγείας μακροπρόθεσμα».
Διατροφή και υγιής γήρανση: Τι δείχνουν τα στοιχεία
Ο Dr. Mir Ali, γενικός χειρουργός και ιατρικός διευθυντής του MemorialCare Surgical Weight Loss Center στην Καλιφόρνια, σχολίασε τη μελέτη, λέγοντας:
«Πρόκειται για μια εξαιρετική έρευνα που δείχνει ξεκάθαρα την επίδραση της διατροφής στη γενική υγεία».
«Ξέρουμε εδώ και χρόνια ότι η διατροφή επηρεάζει πολλές παθήσεις, αλλά αυτή η μελέτη αποδεικνύει ότι μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη μακροπρόθεσμη υγεία», πρόσθεσε.
«Καθώς ο πληθυσμός γερνάει, αυξάνονται και τα προβλήματα υγείας. Αν μπορούμε να μειώσουμε ή να προλάβουμε κάποια από αυτά απλώς αλλάζοντας τις διατροφικές μας συνήθειες, θα ωφεληθούμε σημαντικά».
Ποια είναι η καλύτερη διατροφή για υγιή γήρανση;
Πολλοί γνωρίζουν τις δίαιτες Μεσογειακή, MIND και DASH, αλλά ποια είναι η καλύτερη επιλογή για υγιή γήρανση;
Η διατροφολόγος Monique Richard επισημαίνει ότι δεν έχει τόσο σημασία το όνομα της δίαιτας, όσο τα κοινά χαρακτηριστικά που έχουν τα υγιεινά διατροφικά πρότυπα.
«Όλες οι υγιεινές διατροφές δίνουν έμφαση στην ποιότητα των τροφίμων, στη σωστή ποσότητα, στην ποικιλία και στην ισορροπία», εξηγεί.
«Με άλλα λόγια, οι διατροφές που είναι πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά μπορούν να προλάβουν ή ακόμα και να διορθώσουν την πορεία μιας χρόνιας ασθένειας—αυτός είναι και ο λόγος ύπαρξης του AHEI, αλλά και της DASH, της MIND και άλλων παρόμοιων προτύπων».
«Όσο νωρίτερα υιοθετήσουμε αυτές τις διατροφικές συνήθειες, τόσο πιο αποτελεσματικές θα είναι καθώς μεγαλώνουμε».
Η Richard προτείνει να αντιμετωπίζουμε τις δίαιτες σαν «μάρκες» και να εξετάζουμε τη σύστασή τους με ερωτήσεις όπως:
- Τι περιλαμβάνει αυτή η διατροφή;
- Από πού προέρχονται τα συστατικά της; (Για παράδειγμα, το ελαιόλαδο στη Μεσογειακή διατροφή δεν έχει τα ίδια οφέλη αν είναι αναμεμειγμένο με άλλα έλαια ή έχει οξειδωθεί.)
- Πώς αισθάνομαι όταν ακολουθώ αυτή τη διατροφή;
«Προτείνω στους πελάτες μου να θυμούνται τα λόγια του Michael Pollan:'Να τρώμε περισσότερα φυτικά τρόφιμα και λιγότερα τρόφιμα που παράγονται σε εργοστάσια'», καταλήγει η Richard.
