Γνωρίζατε ότι ανάλογα με τον τρόπο που κοιμάστε έχετε περισσότερες ή λιγότερες πιθανότητες να βρείτε σύντροφο; Σύμφωνα με διάφορες επιστημονικές μελέτες που εξετάστηκαν από την Ισπανική Εταιρεία Νευρολογίας, ο ύπνος μπορεί να εξαρτά τον σύντροφό μας και, με τον ίδιο τρόπο, ο σύντροφός μας μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο μας.
«Έχουν βρεθεί αρκετές επιστημονικές αποδείξεις ότι ο χρονοτύπος, ή ό,τι είναι το ίδιο, η βιολογική τάση να κοιμόμαστε ορισμένες ώρες και να είμαστε ξύπνιοι και σε εγρήγορση άλλες, μπορεί να καθορίσει την εύρεση συντρόφου», λέει η Ana Fernández Arcos, συντονίστρια της Ομάδας Μελέτης Διαταραχών Αφύπνισης και Ύπνου της Ισπανικής Εταιρείας Νευρολογίας (SEN).
«Δύο άνθρωποι με εξαιρετικά αντίθετους χρονότυπους, οι οποίοι είναι πολύ πρωινοί ή βραδινές προσωπικότητες, δύσκολα θα συγκλίνουν λόγω της σπάνιας σύμπτωσης του ελεύθερου χρόνου τους σε κοινούς χώρους», σχολιάζει. Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι «σε ζευγάρια με διαφορετικές χρονικές προτιμήσεις μπορεί να υπάρξουν δυσκολίες στη συμβίωση, επειδή θέλουν να προσαρμοστούν, και μπορεί να περιπλέκεται αν ο ένας από τους δύο πρέπει να επιβάλει προγράμματα ύπνου, επηρεάζοντας την ξεκούραση. Και, σε τέτοιες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρξουν προβλήματα όσον αφορά τον ύπνο και τη λειτουργία του ζευγαριού. Από την άλλη πλευρά, τα ζευγάρια με παρόμοιο χρονοτύπο συναντιούνται και εναρμονίζονται περισσότερο μεταξύ τους, επειδή θα τους είναι πιο εύκολο να έχουν κοινά ενδιαφέροντα και χόμπι».
Καλύτερη ποιότητα ύπνου
Πέρα από την επιτυχία ή όχι της εύρεσης συντρόφου, άλλες μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει καλύτερη ποιότητα ύπνου όταν οι άνθρωποι κοιμούνται μαζί, ιδίως στους νέους. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, αν και μπορεί να υπάρχουν περισσότερες αφυπνίσεις και λιγότερος συνολικός χρόνος ύπνου, η πραγματικότητα είναι ότι είναι καλύτερη για την αρχιτεκτονική του ύπνου, με περίπου 10% αύξηση της διάρκειας της φάσης REM του ύπνου.
Επιπλέον, ο κοινός ύπνος φαίνεται επίσης να προάγει το δέσιμο, την οικειότητα και την αίσθηση ασφάλειας και σιγουριάς. Αυτή η συνήθεια περιλαμβάνει κοινές ρουτίνες, οπότε ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι ο συνεκοιμητισμός μπορεί επίσης να έχει προστατευτική επίδραση στην ανάπτυξη και τη διατήρηση της αϋπνίας σε ζευγάρια που διατηρούν υγιείς ρουτίνες, όπως η ισορροπημένη διατροφή, η άσκηση και ο καλός ύπνος.
«Αντίθετα, τα ζευγάρια που κοιμούνται μαζί για χρόνια και αποφασίζουν να χωρίσουν τα κρεβάτια τους ή ακόμη και τα υπνοδωμάτια τους, έχουν μια σημαντική αλλαγή στο τελετουργικό του ύπνου που μπορεί να είναι κάπως ενοχλητική. Είναι αλήθεια ότι ο κοινός ύπνος συνεπάγεται μια κοινωνική προσδοκία για τη συμπεριφορά ενός ζευγαριού ή του γάμου που θεωρείται κατάλληλη, αλλά ο χωριστός ύπνος δεν θα πρέπει να είναι ένδειξη ενός διαλυμένου ή αποκομμένου ζευγαριού, αλλά θα πρέπει να προκύπτει μετά από διάλογο για το πώς μπορεί ο καθένας ξεχωριστά να βελτιώσει τον ύπνο του και να έχει μια πιο ικανοποιητική σχέση», λέει η Celia García Malo, μέλος της ομάδας μελέτης της Ισπανικής Νευρολογικής Εταιρείας (SEN) για τις διαταραχές του ύπνου και της εγρήγορσης.
«Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν ακόμη πολλές μεταβλητές που πρέπει να ληφθούν υπόψη όταν πρόκειται για τον κοινό ύπνο. Οι περισσότερες μελέτες έχουν γίνει με ετεροφυλόφιλα ζευγάρια, οπότε θα πρέπει να μελετηθούν οι διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών και ο σεξουαλικός προσανατολισμός και το φύλο».
Τα κακά πράγματα κολλάνε επίσης
Αυτό που έχει μελετηθεί ευρέως είναι ότι όταν ο ένας σύντροφος πάσχει από διαταραχή του ύπνου, μπορεί να περιπλέξει τον ύπνο του άλλου συντρόφου. Για παράδειγμα, οι σύντροφοι στο κρεβάτι ατόμων με ροχαλητό ή αποφρακτική άπνοια ύπνου μπορεί να έχουν δυσκολία να αποκοιμηθούν και δυσφορία κατά τη διάρκεια της ημέρας, όπως πονοκέφαλο ή υπνηλία.
«Έχει παρατηρηθεί ότι το να βρίσκεται κανείς σε σχέση και να έχει έναν υποστηρικτικό σύντροφο μπορεί να αποτελέσει σημείο-κλειδί στην αποδοχή του γεγονότος ότι πάσχει από διαταραχή του ύπνου και οι ασθενείς αυτοί τείνουν να προσαρμόζονται καλύτερα στη θεραπεία. Επομένως, οι σύντροφοι του κρεβατιού μπορεί να είναι θεμελιώδους σημασίας για τον εντοπισμό των διαταραχών του ύπνου που δεν γίνονται αντιληπτές από τον ίδιο τον ασθενή, με τον ίδιο τρόπο που σχετίζονται και με την επιτυχία της θεραπείας, καθώς η δική τους ξεκούραση θα εξαρτηθεί και από αυτούς», λέει ο García Malo. «Είναι σημαντικό σε περίπτωση διαταραχής του ύπνου που γίνεται αντιληπτή από το ίδιο το άτομο ή από τον σύντροφο με υποψία διαταραχής του ύπνου, να ζητείται η συμβουλή ενός ειδικού για την εξεύρεση λύσης».
«Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι οι μελέτες που έχουν διεξαχθεί φαίνεται να δείχνουν ότι ο ύπνος με σύντροφο επιφέρει συναισθηματικά οφέλη, αν και μπορεί να περιπλέκεται σε περιπτώσεις διαφορετικών χρονοτύπων ή παρουσία διαταραχών ύπνου», τονίζει ο Fernández Arcos.
«Και παρόλο που τα προβλήματα ύπνου έχουν δυστυχώς εξομαλυνθεί ή γίνει πολιτισμικά αποδεκτά, η βελτίωση του ύπνου πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για όλους, διότι ο ύπνος είναι απαραίτητος για την υγεία, τόσο για το άτομο που πάσχει από κάποια διαταραχή όσο και για τον σύντροφό του στο κρεβάτι. Στα ιατρεία μας, έχουμε δει πώς, για παράδειγμα, η θεραπεία της άπνοιας με CPAP μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τον ύπνο τόσο για τον ασθενή όσο και για τον σύντροφό του στο κρεβάτι. Έχουμε επίσης δει πώς ο σωστός εντοπισμός και η θεραπεία των διαταραχών της συμπεριφοράς στον ύπνο, όπως η υπνοβασία ή η διαταραχή της συμπεριφοράς στον ύπνο REM, μπορεί να αποτρέψει αιφνίδιες αφυπνίσεις ή ακόμη και τραυματισμούς (μια μελανιά, μια γρατζουνιά, για παράδειγμα) που πραγματοποιούνται ακούσια από τον ασθενή. Όποιος δεν μπορεί να έχει έναν ξεκούραστο ύπνο ή υποψιάζεται ότι υπάρχει πρόβλημα με τον ύπνο του ίδιου ή του συντρόφου του, θα πρέπει να συμβουλεύεται τον γιατρό του».
Το SEN μας υπενθυμίζει ότι ο ύπνος με σύντροφο περιλαμβάνει επίσης την προσαρμογή του καταλληλότερου περιβάλλοντος για ξεκούραση, συμπεριλαμβανομένης της επιλογής των κλινοσκεπασμάτων, της θερμοκρασίας και του σκοταδιού στην κρεβατοκάμαρα. Καλό είναι το περιβάλλον να είναι μάλλον δροσερό και σκοτεινό, ευνοώντας τη σιωπή στο συγκεκριμένο χώρο του σπιτιού.
