Η μελέτη προσδιορίζει έναν βασικό ρόλο των αστροκυττάρων και της πρωτεΐνης φορέα της βιταμίνης Β12 του εγκεφάλου, της τρανκοβαλαμίνης 2, σε αυτή τη σύνδεση. Τα ευρήματα δείχνουν ότι το φάρμακο για τη σκλήρυνση κατά πλάκας φινγκολιμόδη ενισχύει την πρόσληψη της Β12 από τον εγκέφαλο, βελτιώνοντας δυνητικά τις θεραπείες για την ασθένεια, μειώνοντας τη νευροφλεγμονή και τον νευροεκφυλισμό.
Αυτή η ανακάλυψη όχι μόνο υπογραμμίζει τη σημασία της λήψης συμπληρωμάτων Β12 στη σκλήρυνση κατά πλάκας αλλά επίσης ανοίγει νέα μονοπάτια για μελλοντικές θεραπείες σε νευροφλεγμονώδεις και νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
Η συγκεκριμένη μελέτη δημοσιεύτηκε διαδικτυακά στις 8 Δεκεμβρίου 2023 στο Cell Reports. Ερευνητές στο Sanford Burnham Prebys περιγράφουν μια νέα μοριακή σχέση μεταξύ της βιταμίνης Β12 και της σκλήρυνσης κατά πλάκας που λαμβάνει χώρα στα αστροκύτταρα - σημαντικά μη νευρογλοιακά κύτταρα στον εγκέφαλο.
Τα ευρήματα από τον ανώτερο συγγραφέα της μελέτης Jerold Chun, M.D., Ph.D., καθηγητή και ανώτερο αντιπρόεδρο νευροεπιστήμης για την ανακάλυψη φαρμάκων και τον Yasuyuki Kihara, Ph.D., αναπληρωτή καθηγητή ερευνητή και επίσης συγγραφέα της μελέτης προτείνουν νέους τρόπους βελτίωση της θεραπείας της σκλήρυνσης κατά πλάκας μέσω συμπληρωμάτων CNS-B12.
Αύξηση της Β12 του εγκεφάλου με φινγκολιμόδη
«Η κοινή μοριακή σύνδεση της πρωτεΐνης φορέα της βιταμίνης Β12 του εγκεφάλου, γνωστής ως τρανκοβαλαμίνη 2 ή TCN2, με το εγκεκριμένο από τον FDA φάρμακο φινγκολιμόδη παρέχει μια μηχανιστική σύνδεση μεταξύ της σηματοδότησης Β12 και της ΣΚΠ, προς τη μείωση της νευροφλεγμονής και πιθανώς του νευροεκφυλισμού», είπε ο Chun. «Η αύξηση της Β12 του εγκεφάλου με φινγκολιμόδη ή δυνητικά σχετικά μόρια θα μπορούσε να ενισχύσει τόσο τις τρέχουσες όσο και τις μελλοντικές θεραπείες της ΣΚΠ», πρόσθεσε.
Στην εργασία της, η ομάδα στο Sanford Burnham Prebys, με συνεργάτες στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια, το Πανεπιστήμιο Juntendo στην Ιαπωνία, το Πανεπιστήμιο Φαρμακευτικής και Επιστημών Ζωής του Τόκιο και το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, εστίασε στη μοριακή λειτουργία του FTY720 ή της φινγκολιμόδης (Gilenya® ), ενός ρυθμιστή υποδοχέα 1-φωσφορικής σφιγγοσίνης (S1P) που καταστέλλει την κατανομή των Τ και Β ανοσοκυττάρων, τα οποία επιτίθενται λανθασμένα στους εγκεφάλους ασθενών με ΣΚΠ.
Να σημειωθεί ότι εδώ και δεκαετίες οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει μια ενδιαφέρουσα ομοιότητα μεταξύ της ανεπάρκειας της βιταμίνης Β12 και της σκλήρυνσης κατά πλάκας (ΣΚΠ), μιας χρόνιας ασθένειας στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται στο κεντρικό νευρικό σύστημα και μπορεί να προκαλέσει νευροεκφυλισμό. Τόσο η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 (γνωστή και ως κοβαλαμίνη) όσο και η σκλήρυνση κατά πλάκας προκαλούν παρόμοια νευρολογικά συμπτώματα, όπως μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα σε χέρια και πόδια, απώλεια όρασης, δυσκολία στο περπάτημα ή στην ομιλία και προβλήματα με τη μνήμη.
Η επίδραση της φινγκολιμόδης
Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές δουλεύοντας με ένα ζωικό μοντέλο σκλήρυνσης κατά πλάκας καθώς και με ανθρώπινους εγκεφάλους διαπίστωσαν ότι η φινγκολιμόδη καταστέλλει τη νευροφλεγμονή ρυθμίζοντας λειτουργικά και σωματικά τις οδούς επικοινωνίας Β12, αυξάνοντας συγκεκριμένα τον υποδοχέα Β12 που ονομάζεται CD320 που απαιτείται για την πρόσληψη και χρήση της απαραίτητης Β12 όταν δεσμεύεται στον TCN2, ο οποίος κατανέμει τη Β12 σε όλο το σώμα, συμπεριλαμβανομένου του κεντρικού νευρικού συστήματος. Αυτή η γνωστή διαδικασία αναγνωρίστηκε πρόσφατα για τις αλληλεπιδράσεις της με τη φινγκολιμόδη στα αστροκύτταρα. Είναι σημαντικό ότι η σχέση παρατηρήθηκε επίσης σε ανθρώπινους εγκεφάλους με σκλήρυνση κατά πλάκας.
Οι ερευνητές ανέφεραν ότι τα χαμηλότερα επίπεδα CD320 ή ο περιορισμός της διατροφικής Β12 επιδείνωσαν την πορεία της νόσου σε ένα ζωικό μοντέλο σκλήρυνσης κατά πλάκας και μείωσαν τη θεραπευτική αποτελεσματικότητα της φινγκολιμόδης. Αυτά τα νέα ευρήματα υποστηρίζουν περαιτέρω τη χρήση συμπληρωμάτων Β12 - ειδικά όσον αφορά τη χορήγηση της βιταμίνης στα αστροκύτταρα εντός του εγκεφάλου - ενώ αποκαλύπτουν ότι η φινγκολιμόδη μπορεί να διορθώσει την εξασθενημένη οδό αστροκυττάρων - Β12 σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας.