Περίπου 1 στους 4 ασθενείς που βρίσκονται σε κώμα με εγκεφαλική βλάβη, ίσως είναι σε θέση να ακούν, να αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει γύρω τους και να σκέφτονται, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Οι ερευνητές, που δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στις 14 Αυγούστου 2024, στο επιστημονικό περιοδικό «New England Journal of Medicine», μελέτησαν 353 ασθενείς που έπασχαν από σοβαρή εγκεφαλική βλάβη και βρίσκονταν σε κωματώδη κατάσταση λόγω ατυχήματος ή κάποιου εγκεφαλικού επεισοδίου.
Συγκεκριμένα, πραγματοποίησαν σπινθηρογράφημα εγκεφάλου στους συμμετέχοντες, την ίδια στιγμή που τους έδιναν κάποιες απλές λεκτικές εντολές (π.χ.: ανοιγόκλεισε το χέρι σου, φαντάσου ότι παίζεις τένις). Ο σκοπός της μελέτης ήταν να διαπιστώσουν εάν οι ασθενείς εμφάνιζαν εγκεφαλική δραστηριότητα, όταν τους δίνονταν οι εντολές αυτές.
Σημειώνουμε ότι από τους 353 ασθενείς, οι 112 κατόρθωσαν να ανταποκριθούν στις εντολές που τους δόθηκαν, ενώ οι υπόλοιποι 241 δεν ανταποκρίθηκαν και έδωσαν την εντύπωση πως δεν αντιλαμβάνονταν τι συνέβαινε γύρω τους.
Όπως διαπιστώθηκε, όμως, ο 1 στους 4 συμμετέχοντες που δεν ανταποκρίθηκαν παρουσίαζε σημαντική εγκεφαλική δραστηριότητα όταν οι επιστήμονες τους έδιναν λεκτικές εντολές, όπως φάνηκε μέσα από τα σπινθηρογραφήματα εγκεφάλου. Μάλιστα, η εγκεφαλική δραστηριότητα φαίνεται να ήταν παρόμοια με αυτή των υγιών ανθρώπων και σημειωνόταν στις ίδιες περιοχές του εγκεφάλου.
Ηθική υποχρέωση να αλληλεπιδρούμε με τους ασθενείς σε κώμα
«Η μελέτη υποδεικνύει ότι ένας σημαντικός αριθμός των ασθενών που δίνουν την εντύπωση πως δεν έχουν συνείδηση, στην πραγματικότητα συντηρούν ένα υψηλό επίπεδο των γνωστικών τους λειτουργιών, πράγμα που σημαίνει πως οι επαγγελματίες υγείας θα έπρεπε να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν με τους ασθενείς αυτούς. Έχουμε την ηθική υποχρέωση να αλληλεπιδρούμε με αυτούς τους ασθενείς και να προσπαθούμε να τους βοηθούμε να συνδέονται με τον κόσμο», είπε σε συνέντευξη Τύπου ο δρ. Nicholas Schiff, καθηγητής νευρολογίας στο πανεπιστήμιο του Κορνέλ και εκ των συγγραφέων της μελέτης.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι τα νοσοκομεία θα πρέπει να χρησιμοποιούν τα διαθέσιμα απεικονιστικά μέσα προκειμένου να εκτιμηθεί η εγκεφαλική λειτουργία των ασθενών.
«Πρόκειται για μια μελέτη – ορόσημο για ασθενείς με τέτοιου είδους διαταραχές. Δυστυχώς, η τεχνολογία που απαιτείται για την εκτίμηση των ασθενών αυτών είναι αρκετά περίπλοκη και, μέχρι στιγμής, μόνο μια μικρή μερίδα των νοσοκομείων ανά των κόσμο είναι σε θέση να υιοθετήσουν τέτοιες μεθόδους. Ωστόσο, ήδη ερευνώνται πιο απλές μέθοδοι ως εναλλακτικές που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε μεγαλύτερη κλίμακα», σχολίασε ο δρ. Daniel Kondziella, νευρολόγος στο νοσοκομείο Rigshospitalet της Κοπεγχάγης και επικεφαλής συγγραφέας του πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Νευρολογίας για τη Διάγνωση του Κώματος και των Διαταραχών της Συνείδησης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και συστημάτων επικοινωνίας με αυτούς τους ασθενείς θα βελτίωνε όχι μόνο την ποιότητα ζωής τους, αλλά και τις πιθανότητες για μια μελλοντική ανάρρωση.