Τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας (ΣΚΠ), που μπορεί να κυμαίνονται από την αστάθεια, τα προβλήματα στην ουροδόχο κύστη έως την ευαισθησία στη θερμότητα, είναι βασικά παραδείγματα για το πώς η πάθηση συχνά εμποδίζει έναν καλό ύπνο.
Έρευνες έχουν δείξει επίσης ότι οι διαταραχές ύπνου όπως η άπνοια ύπνου και το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών είναι πιο συχνές σε άτομα με ΣΚΠ. Στην πραγματικότητα, μια μελέτη έδειξε ότι τα άτομα που ήταν άνω των 55 ετών, είχαν μεγαλύτερο ποσοστό αναπηρίας ή δευτερογενή προϊούσα σκλήρυνση κατά πλάκας παρουσίαζαν ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο διαταραγμένου ύπνου.
Όμως δεν προκαλούνται όλα τα προβλήματα ύπνου σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας άμεσα ή και έμμεσα.
Ο πόνος ή το άγχος από οποιαδήποτε πηγή, ή απλώς οι κακές συνήθειες ύπνου, μπορούν να επηρεάσουν την ποσότητα και την ποιότητα του ύπνου. Μην υποτιμάτε τη σημασία ενός επαρκούς και ποιοτικού ύπνου αφού βελτιώνει την ποιότητα ζωής γενικά και μπορεί να σας βοηθήσει να ζήσετε καλύτερα με τις επιπτώσεις της ΣΚΠ. Η κόπωση είναι ένα από τα πιο εμφανή συμπτώματα της ΣΚΠ.
«Μιλήστε με τον γιατρό σας σχετικά με τα προβλήματα ύπνου», συνιστά η Kathy Costello, NP, νοσοκόμα ενηλίκων και διευθύντρια χειρισμού στο Can Do MS, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που παρέχει υπηρεσίες υγείας και ευεξίας σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας και τις οικογένειές τους.
«Μην βασίζεστε σε φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή και μην πιστεύετε ότι είναι κάτι με το οποίο πρέπει απλώς να ζήσετε. Η αυτοδιαχείριση είναι σημαντική, αλλά το να ζητήσετε βοήθεια είναι εξίσου σημαντικό. Μια ιατρική αξιολόγηση μπορεί να καθορίσει τι προκαλεί τα προβλήματα ύπνου και να προτείνει τον καλύτερο τρόπο επίλυσής τους», συμπληρώνει η ίδια.
Εδώ είναι μερικά από τα πιο κοινά υποκείμενα προβλήματα ύπνου σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας
Ο πόνος κάθε είδους που μπορεί να σας κρατήσει ξύπνιους το βράδυ
Οποιοσδήποτε τύπος πόνου μπορεί να διακόψει τον ύπνο, είτε σχετίζεται με τη σκλήρυνση κατά πλάκας είτε με άλλη αιτία. Ο πόνος της σκλήρυνσης κατά πλάκας που συνήθως παρεμβαίνει στον ύπνο είναι νευροπαθητικός πόνος, και συχνά περιγράφεται ως «κάψιμο», ή βαθύς πόνος. Αυτός ο πόνος μπορεί να είναι συχνά χειρότερος τη νύχτα.
Ο μυοσκελετικός πόνος μπορεί να εμφανιστεί κυρίως λόγω αδυναμίας στα πόδια. Μερικές φορές μια αλλαγή στο βάδισμα μπορεί να προκαλέσει πόνο στην πλάτη ή στο ισχίο και μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο.
Ο κακός τρόπος καθίσματος για τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας που περνούν πολύ χρόνο σε μια καρέκλα μπορεί να προκαλέσει πόνο στην πλάτη ή στους γοφούς, τον αυχένα και τα πόδια.
Η σπαστικότητα, η οποία μπορεί να προκαλέσει χρόνιο μυϊκό σφίξιμο ή ξαφνικές, σποραδικές συσπάσεις ενός μυός ή μιας μυϊκής ομάδας, θα προκαλέσει πόνο και ο πόνος από σποραδικούς σπασμούς, καθώς και πιθανές συσπάσεις ή τραντάγματα, μπορεί να προκαλέσει πολλαπλές διακοπές στον κύκλο του ύπνου σας. Αυτός ο τύπος διαδεκομμένου ύπνου μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε εξαντλημένοι το πρωί.
Οι νυχτερινοί σπασμοί είναι συνηθισμένοι στη σκλήρυνση κατά πλάκας και είναι σημαντικό να ενημερώσετε τον γιατρό σας εάν αντιμετωπίζετε αυτό το σύμπτωμα, καθώς είναι θεραπεύσιμο.
Η νυκτουρία διαταράσσει τον ύπνο επανειλημμένα
Η νυκτουρία ή η ανάγκη για ούρηση κατά τη διάρκεια της νύχτας, συμβαίνει όταν οι μύες της ουροδόχου κύστης εμφανίζουν σπαστικότητα, συστέλλονται όταν δεν είναι απαραίτητο και σας δίνουν την αίσθηση ότι πρέπει να ουρήσετε.
Μια αξιολόγηση της ουροδόχου κύστης από έναν ουρολόγο με γνώση της ΣΚΠ μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη, καθώς υπάρχουν διαφορετικοί τύποι προβλημάτων της ουροδόχου κύστης στη σκλήρυνση κατά πλάκας, που μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που είναι πιο ενοχλητικά τη νύχτα.
Εάν η υπερδραστήρια κύστη αποδειχθεί ότι είναι η αιτία της νυκτουρίας σας, ο ουρολόγος σας μπορεί να συστήσει μια σειρά από θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων διαφόρων τύπων φαρμάκων, ενέσεων Botox ή ηλεκτρικής διέγερσης νεύρων, γνωστή και ως θεραπεία νευροτροποποίησης.
«Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών»: μια κοινή αιτία προβλημάτων ύπνου
Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (RLS) είναι μια από τις πιο κοινές διαταραχές ύπνου για άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας.
Η επιθυμία για κίνηση των ποδιών και οι δυσάρεστες αισθήσεις που συνοδεύουν αυτήν την παρόρμηση εμφανίζονται συνήθως τη νύχτα ή όταν τα πόδια είναι σε ηρεμία.
«Το RLS μπορεί να σχετίζεται με ανωμαλίες στους νευροδιαβιβαστές που βοηθούν στη ρύθμιση των κινήσεων των μυών ή στο τμήμα του κεντρικού νευρικού συστήματος που ελέγχει τις αυτόματες κινήσεις», αναφέρει η Michelle Drerup, PsyD, ψυχολόγος ύπνου και διευθύντρια συμπεριφορικής ιατρικής ύπνου στην κλινική ύπνου του Cleveland.
Σύμφωνα με την έρευνα, τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας που έχουν πιο σοβαρή πορεία της νόσου και βλάβες στον αυχενικό τους νωτιαίο μυελό διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών.
Επιπλέον, η φαρμακευτική αγωγή που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ΣΚΠ μπορεί επίσης να επιδεινώσει αυτά τα προβλήματα.
Ο γιατρός σας έχει την ικανότητα να αξιολογήσει εάν τα αποθέματα σιδήρου σας είναι ελλιπή.
Εάν είναι χαμηλά, το RLS μπορεί να αντιμετωπιστεί με από του στόματος ή ενδοφλέβια συμπλήρωση σιδήρου. Εάν τα αποθέματά σας σιδήρου είναι φυσιολογικά, τα συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα του RLS, ώστε να μπορείτε να κοιμάστε χωρίς συχνή διακοπή.
Οι προσεγγίσεις του τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένων των ασκήσεων διατάσεων πριν τον ύπνο και της αποφυγής της καφεΐνης, της νικοτίνης και του αλκοόλ, μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση των συμπτωμάτων.
Ζέστη: Ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τον ύπνο των ατόμων με ΣΚΠ
Τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας μπορεί να επιδεινωθούν προσωρινά εάν βρίσκεστε σε χώρο με υψηλή θερμοκρασία. Και η ζέστη μπορεί επίσης να εμποδίσει έναν καλό ύπνο.
Εάν κοιμάστε σε ένα περιβάλλον που είναι πολύ ζεστό, αυτό μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του σώματός σας να ρυθμίζει την εσωτερική του θερμοκρασία, κάτι που έχει συνέπειες τόσο στον ύπνο όσο και στα συμπτώματα της ΣΚΠ.
Τα άτομα με ΣΚΠ μπορεί να έχουν πόνο. Θα μπορούσαν να έχουν προβλήματα με την ουροδόχο κύστη. Υπάρχει μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης συμπτωμάτων τύπου ανήσυχου ποδιού ή συνδρόμου ανήσυχων ποδιών, και αυτό επηρεάζει τον ύπνο από μόνο του.
Οι ειδικοί συνιστούν να κοιμάστε σε κλιματιζόμενο περιβάλλον και να παραμένετε ενυδατωμένοι, καθώς και να χρησιμοποιείτε συσκευές ψύξης όπως περιτυλίγματα λαιμού και γιλέκα ψύξης. Και αν δεν έχετε κλιματισμό, η χρήση ανεμιστήρα μπορεί να σας βοηθήσει.
Η υπνική άπνοια είναι σοβαρή αλλά θεραπεύσιμη
Η υπνική άπνοια χαρακτηρίζεται από ροχαλητό τη νύχτα και υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας και μπορεί να διαγνωστεί με μια μελέτη ύπνου. Η άπνοια ύπνου μπορεί να προκαλέσει σοβαρή πίεση στην καρδιά όταν δεν αντιμετωπίζεται, επομένως είναι πολύ σημαντικό να αξιολογηθεί από γιατρό εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα που σχετίζονται με αυτήν την πάθηση.
Η θεραπεία με μηχάνημα συνεχούς θετικής πίεσης αεραγωγών (CPAP) (ειδική αναπνευστική συσκευή και μάσκα που χρησιμοποιείται κατά τον ύπνο), ή χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι απαραίτητη για μέτριες έως σοβαρές περιπτώσεις.
Η κατάθλιψη διαταράσσει τον ύπνο
Η κατάθλιψη είναι κοινή σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας και είναι γνωστό ότι διαταράσσει τον ύπνο με διαφορετικούς τρόπους. Σύμφωνα με το Sleep Foundation, μπορεί να προκαλέσει δυσκολία στον ύπνο, μη αναζωογονητικό ύπνο και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Αλλά η αϋπνία μπορεί επίσης να οδηγήσει ή να επιδεινώσει την κατάθλιψη, υπογραμμίζοντας τη σημασία του να μιλήσετε με το γιατρό σας εάν έχετε είτε κατάθλιψη είτε επίμονα προβλήματα ύπνου.
Η κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με ψυχοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή ή συνδυασμό των δύο.
Το άγχος εμποδίζει τον ύπνο
Η ανησυχία μπορεί να δυσκολέψει τον ύπνο, αλλά υπάρχουν τρόποι να μάθετε να «απενεργοποιείτε» τον εγκέφαλό σας.
Το «brain dump» ή ο εποικοδομητικός χρόνος ανησυχίας, είναι μια τεχνική που βοηθά στη μείωση του άγχους και των έντονων σκέψεων τη νύχτα. Αφιερώστε 10 έως 15 λεπτά κατά τη διάρκεια της ημέρας για να απαλαγγείτε από τις ανησυχίες, που είναι πιθανό να επηρεάσουν τον ύπνο σας.
Ακόμα κι αν το άγχος σας προκαλείται από κάτι που δεν μπορείτε να αλλάξετε, όπως το απρόβλεπτο των συμπτωμάτων της ΣΚΠ, υπάρχουν στρατηγικές που μπορούν να σας βοηθήσουν.
Ο γιατρός σας, μπορεί να προτείνει τεχνικές χαλάρωσης, συμβουλές, γνωστικές-συμπεριφορικές στρατηγικές ή μια ομάδα υποστήριξης ως πιθανά εργαλεία που θα σας βοηθήσουν να αποκτήσετε ηρεμία και να έχετε τον ξεκούραστο ύπνο που χρειάζεστε.
Εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα ύπνου, τα οποία είναι πιο κοινά σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας, μιλήστε με το γιατρό σας.
Ο ύπνος είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που είναι τόσο σημαντική για την υγεία σας και υπάρχουν βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να ξεκουραστείτε καλύτερα.
