Εάν αισθάνεστε κούραση, ατονία και έλλειψη ενέργειας, χωρίς προφανή λόγο, δεν είστε οι μόνοι.

Σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες, περίπου 1 στους 2 ανθρώπους παραπονιούνται πως νιώθουν εξαντλημένοι στην καθημερινότητά τους, μια κατάσταση που φαίνεται να επηρεάζει περισσότερο τις γυναίκες και τα άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα.

Τα καλά νέα είναι πως, στις περισσότερες περιπτώσεις, η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί με μερικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, οι οποίες μπορεί να επιφέρουν καλύτερη ποιότητα ύπνου, ή να εξαλείψουν τυχόν ανεπάρκειες σε θρεπτικά συστατικά.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, η ιατρική παρέμβαση είναι αναγκαία, καθώς η υπερβολική εξάντληση μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα κάποιας μη διαγνωσμένης πάθησης ή σημάδι ότι μια υπάρχουσα νόσος δεν αντιμετωπίζεται επαρκώς.

Δείτε παρακάτω τα πιο συνηθισμένα αίτια που προκαλούν κόπωση και ατονία:

Κακή ρουτίνα ύπνου

Ένα πολύ συχνό λάθος είναι το να διατηρούμε ένα άστατο πρόγραμμα ύπνου, το οποίο μπορεί να αποδιοργανώσει το εσωτερικό μας ρολόι και να μας κάνει να βρισκόμαστε σε μια κατάσταση «τζετ λαγκ» σε εβδομαδιαία βάση.

Παράλληλα, μια καλή ρουτίνα ύπνου προϋποθέτει πως ο χώρος που κοιμάστε είναι εντελώς σκοτεινός και ήσυχος, ενώ καλό είναι να αποφεύγετε τα έντονα φώτα και τις οθόνες τουλάχιστον 1 - 2 ώρες πριν τον ύπνο. Το ίδιο ισχύει και για τα βαριά γεύματα, καθώς και για το αλκοόλ.

Παράλληλα, αποφύγετε τα καφεϊνούχα ροφήματα για τουλάχιστον 6 ώρες πριν ξαπλώσετε στο κρεβάτι, αφού ακόμα και αν καταφέρετε να κοιμηθείτε, η ποιότητα του ύπνου σας θα μειωθεί σημαντικά. Τέλος, φροντίστε να εκτίθεστε κάθε πρωί στο φως του ηλίου, ιδανικά για 10 λεπτά μόλις ξυπνήσετε, έτσι ώστε να ρυθμιστεί σωστά ο κιρκαδικός σας κύκλος.

Δείτε αναλυτικά τι πρέπει να κάνετε για να εξασφαλίσετε μια καλή ποιότητα ύπνου, σύμφωνα με καθηγητή του Στάνφορντ ΕΔΩ.

Ανεπάρκεια ή έλλειψη σε θρεπτικά συστατικά

Οι ανεπάρκειες σε θρεπτικά συστατικά μπορεί να σας κάνουν να νιώθετε κουρασμένοι, ακόμα και εάν κοιμάστε 8 ώρες κάθε βράδυ.

Οι πιο συνηθισμένες ελλείψεις είναι στα παρακάτω θρεπτικά συστατικά:

• σίδηρος
• βιταμίνη D
• φυλλικό οξύ
• βιταμίνες του συμπλέγματος Β
• μαγνήσιο
• ιώδιο

Καθιστική ζωή

Εάν περνάτε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας σας σε μια καρέκλα, τότε το σώμα σας μπορεί να συνηθίσει να καταναλώνει ελάχιστη ενέργεια, με αποτέλεσμα η απλή καθημερινότητα να σας προκαλεί έντονη κόπωση.

Πιο συγκεκριμένα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) προτείνει τουλάχιστον 150 με 300 λεπτά μέτριας έντασης αεροβική άσκηση την εβδομάδα για όλους τους ενήλικες, καθώς και ασκήσεις ενδυνάμωσης τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα. Για τα παιδιά και τους εφήβους το όριο αυτό είναι ακόμα πιο υψηλό, με τον ΠΟΥ να συστήνει 420 λεπτά αερόβιας άσκησης την εβδομάδα και ασκήσεις ενδυνάμωσης 3 φορές την εβδομάδα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του πανεπιστημίου «John’s Hopkins Medicine», οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα που γυμνάζονται τακτικά έχουν λιγότερες πιθανότητες να υποφέρουν από αυπνία, ενώ οι θετικές επιδράσεις της άσκησης στον ύπνο είναι αντίστοιχες με εκείνες που έχουν τα υπνωτικά χάπια, χωρίς όμως τις παρενέργειες.

Προβλήματα ψυχικής υγείας

Η κατάθλιψη και η αγχώδης διαταραχή μπορούν να σάς κάνουν να ξυπνάτε περισσότερες φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας, αλλά και να μειώσουν την ποιότητα της ξεκούρασής σας, διακόπτοντας τον βαθύ σας ύπνου. Το ίδιο ισχύει και για άλλα προβλήματα ψυχικής υγείας.

Επιπλέον, ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών έχουν διάφορες παρενέργειες που σχετίζονται με την κόπωση και τον ύπνο. Εάν υποπτεύεστε ότι πάσχετε από κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας ή ότι η αγωγή σας σάς προκαλεί έντονη κόπωση, θα πρέπει να μιλήσετε με το γιατρό που σάς παρακολουθεί.

Προβλήματα σωματικής υγείας

«Υπάρχουν πολλές παθήσεις που προκαλούν κόπωση, με τους συχνότερους υπαίτιους να είναι τα προβλήματα στο μεταβολισμό και το θυροειδή, η αναιμία, ο διαβήτης, ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα και οι καρδιαγγειακές παθήσεις», ανέφερε στο CNN η δρ. Jennifer Martin, καθηγήτρια ιατρικής στο πανεπιστήμιο του UCLA.

Σύμφωνα με την ίδια, εάν νιώθετε ανεξήγητα κουρασμένοι εδώ και καιρό, παρόλο που κοιμάστε επαρκώς και έχετε ένα καλό πρόγραμμα ύπνου, τότε θα πρέπει να επισκεφθείτε το γιατρό σας, ο οποίος και θα σας καθοδηγήσει σχετικά με τις απαραίτητες εξετάσεις.

Διαταραχές ύπνου

Εάν κανένα από τα παραπάνω προβλήματα δε σας αφορά και συνεχίζετε να νιώθετε κουρασμένοι κάθε βράδυ, ακόμα και έπειτα από 8 ώρες ύπνου, τότε είναι πιθανό να πάσχετε από κάποια διαταραχή ύπνου.

Οι διαταραχές ύπνου μπορούν να έχουν μακροπρόθεσμα σημαντικές επιπτώσεις στη σωματική και την ψυχική σας υγεία, καθώς και στην ποιότητα ζωή σας. Οι πιο συχνές περιλαμβάνουν το Σύνδρομο Ανήσυχων Άκρων (RLS), τη ναρκοληψία, καθώς και την άπνοια ύπνου.

Η τελευταία επηρεάζει κυρίως άτομα μέσης ηλικίας και άνω, ενώ εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα με αυξημένο βάρος. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα «Sleep Test», πρόκειται για έναν από τους πιο βασικούς υπαίτιους της χρόνιας κόπωσης, ιδίως κατά τις πρωινές ώρες.

Τα βασικότερα συμπτώματα της άπνοιας ύπνου είναι τα παρακάτω:

• Κόπωση
• Ροχαλητό
• Κενά στη μνήμη
• Πονοκέφαλοι όταν ξυπνάτε
• Αίσθημα πνιγμού κατά τη διάρκεια του ύπνου
• Μειωμένη σεξουαλική διάθεση
• Δυσκολία στη συγκέντρωση
• Κατάθλιψη ή/και έντονο στρες

Εάν υποψιάζεστε ότι πάσχετε από άπνοια ύπνου ή κάποια άλλη διαταραχή ύπνου, μιλήστε με το γιατρό σας. Είναι πιθανό να σάς ζητηθεί να κάνετε ειδική μελέτη ύπνου.