Η έμμηνος ρύση είναι ένας κρίσιμος δείκτης υγείας. Το αν και πότε έρχεται περίοδος σε ένα κοριτσάκι για πρώτη φορά, αλλά και καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής της μπορεί να αντικατοπτρίζει όχι μόνο την αναπαραγωγική της υγεία, αλλά και τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, καρκίνου, αποβολής και πρόωρου θανάτου.
Αυτό καθιστά επίσης την έμμηνο ρύση ένα χρήσιμο μέτρο για την υγεία του πληθυσμού. Και τα ψηφιακά εργαλεία για την κλινική έρευνα αρχίζουν να ρίχνουν φως στο πόσο σημαντικά αλλάζει η περίοδος με την πάροδο του χρόνου.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο JAMA Network Open, με βάση δεδομένα από περισσότερες από 71.000 γυναίκες που συλλέχθηκαν μέσω της εφαρμογής Apple Research App, δείχνει ότι τα κορίτσια στις Ηνωμένες Πολιτείες αποκτούν την πρώτη τους περίοδο όλο και νωρίτερα τα τελευταία 55 χρόνια - και χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να γίνει η περίοδός τους τακτική, γεγονός που υποδηλώνει επιδείνωση της συνολικής αναπαραγωγικής και πληθυσμιακής υγείας.
Η έρευνα αποτελεί μέρος της μεγάλης μελέτης Apple Women's Health Study, η οποία ξεκίνησε το 2019 και διεξάγεται σε συνεργασία με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας και τη Σχολή Δημόσιας Υγείας Harvard T.H. Chan. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η μέση ηλικία κατά την εμμηναρχή - όταν ένα άτομο αποκτά την πρώτη του περίοδο - μειώθηκε από 12,5 έτη το 1950 έως το 1969 σε 11,9 έτη το 2000 έως το 2005. Την ίδια περίοδο, το ποσοστό των ατόμων που είχαν πρώιμη εμμηναρχή (πριν από την ηλικία των 11 ετών) αυξήθηκε από 8,6% σε 15,5%, ενώ το ποσοστό εκείνων που είχαν πολύ πρώιμη εμμηναρχή (πριν από την ηλικία των 9 ετών) υπερδιπλασιάστηκε από 0,6% σε 1,4%.
Μεταξύ των 62.000 συμμετεχόντων που μοιράστηκαν στοιχεία σχετικά με την κανονικότητα του κύκλου, το ποσοστό των οποίων οι κύκλοι έγιναν κανονικοί εντός δύο ετών από την εμμηναρχή μειώθηκε από 74% σε 56% μεταξύ 1950-1969 και 2000-2005.
Η πρώιμη εμμηναρχή συνδέεται με προβλήματα υγείας
Τόσο η πρώιμη εμμηναρχή όσο και οι ακανόνιστοι κύκλοι συνδέονται με προβλήματα υγείας. Η πρώιμη πρώτη περίοδος συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, καρκίνου και πρόωρου θανάτου, που συνήθως συνδέεται με την αυξημένη έκθεση στα οιστρογόνα. Και ένα μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο για την επίτευξη σταθερότητας του κύκλου στα πρώτα χρόνια σχετίζεται με αυξημένες πιθανότητες ακανόνιστων κύκλων κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης αναπαραγωγικής ζωής, η οποία μπορεί να αποτελέσει αιτία υπογονιμότητας.
Δεν είναι σαφές γιατί ακριβώς αλλάζει τόσο πολύ η εμπειρία της εμμήνου ρύσεως. «Οι καθοριστικοί παράγοντες της εμμηναρχής και της μετάβασης στην εφηβεία είναι πολυπαραγοντικοί», έγραψε η συν-συγγραφέας της μελέτης Shruthi Mahalingaiah, επίκουρη καθηγήτρια περιβαλλοντικής, αναπαραγωγικής και γυναικείας υγείας στο Χάρβαρντ, σε ηλεκτρονικό μήνυμα στο STAT. Μπορεί να σχετίζονται με τη σύνθεση του σώματος, τη διατροφή, τη σωματική δραστηριότητα και το στρες, μαζί με την περιβαλλοντική έκθεση σε χημικές ουσίες που διαταράσσουν το ενδοκρινικό σύστημα και ατμοσφαιρικούς ρύπους.
Αλλά η μελέτη προσφέρει ενδείξεις. Περίπου 10.000 συμμετέχοντες παρείχαν στοιχεία για τον δείκτη μάζας σώματος και η ανάλυση εκτίμησε ότι περίπου το 46% της πτώσης της ηλικίας εμμηναρχής θα μπορούσε να εξηγηθεί από τον υψηλότερο ΔΜΣ, εν μέρει επειδή η εφηβεία εξαρτάται από τη συσσώρευση επαρκούς σωματικού λίπους.
«Νομίζω ότι αυτό αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό την επιδημία παχυσαρκίας που βλέπουμε», δήλωσε η Aviva Sopher, καθηγήτρια παιδιατρικής στο Ιατρικό Κέντρο Irving του Πανεπιστημίου Κολούμπια, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη. Η ίδια πρότεινε ότι οι αλλαγές θα μπορούσαν να σχετίζονται με μια πιθανή αύξηση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών. «Για μένα, αυτό είναι επίσης ανησυχητικό, αυτό το είδος της συμβολής της παχυσαρκίας και της πρώιμης εφηβείας και των πιο ακανόνιστων κύκλων», είπε.
Η παχυσαρκία μπορεί να μην λέει όλη την ιστορία. «Νομίζω ότι η παχυσαρκία είναι ένας παράγοντας. Δεν νομίζω ότι εξηγεί πλήρως τις τάσεις», δήλωσε η Lauren Houghton, επιδημιολόγος στη Σχολή Δημόσιας Υγείας Mailman του Πανεπιστημίου Κολούμπια και συγγραφέας ενός σχολίου που συνοδεύει τη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε επίσης στο JAMA Network Open. Η μελέτη αυτή χρησιμοποίησε μια εφάπαξ μέτρηση του ΔΜΣ που ήταν κοντά στην ηλικία εμμηναρχής- για να επικυρωθεί η σύνδεση, είπε η ίδια, ενώ οι ερευνητές θα πρέπει να συνεχίσουν διαχρονικές μελέτες σχετικά με την ηλικία εμμηναρχής και τη σωματική μάζα.