Τα οιστρογόνα είναι ορμόνες που παράγονται φυσικά από τις ωοθήκες, τα επινεφρίδια και τα λιποκύτταρα και παίζουν βασικό ρόλο στον έλεγχο του εμμηνορροϊκού κύκλου των γυναικών. Παράλληλα, επηρεάζουν την καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία, τα οστά, το δέρμα, τα μαλλιά και τον εγκέφαλο. Ορισμένες τροφές περιέχουν φυτοοιστρογόνα, δηλαδή φυτικές ενώσεις που μιμούνται τη δράση των οιστρογόνων στον οργανισμό. Ειδικότερα, τροφές όπως οι ξηροί καρποί, τα φρούτα και ειδικά τα προϊόντα σόγιας μπορούν να ενισχύσουν τα επίπεδα των οιστρογόνων, σύμφωνα με το Very Well Health.

Οι μελέτες συνεχίζονται γύρω από τα πιθανά οφέλη των φυτοοιστρογόνων, καθώς φαίνεται ότι μπορεί να βοηθήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα και να έχουν θετική επίδραση σε παθήσεις όπως ο καρκίνος, η οστεοπόρωση και ο διαβήτης. Παρ’ όλα αυτά, χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να επιβεβαιωθούν τα οφέλη τους για την υγεία. Αυτός είναι και ο λόγος που είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν αυξήσετε την κατανάλωσή τους.

Χαμηλά οιστρογόνα – Συμπτώματα

Τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων συνδέονται συχνά με τη γυναικεία αναπαραγωγική υγεία και την εμμηνόπαυση, όμως υπάρχουν κι άλλες αιτίες, όπως τα προβλήματα του θυρεοειδούς ή οι νεφροπάθειες.

Τα συμπτώματα χαμηλών οιστρογόνων στις γυναίκες μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Αγγειοκινητικές διαταραχές (εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις κ.τ.λ.)
• Αϋπνία
• Πονοκέφαλο
• Κόπωση
• Αλλαγές στο βάρος
• Μειωμένη οστική πυκνότητα

Στους άνδρες, τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για καρδιοπάθειες. Μια συχνή αιτία είναι ο υπογοναδισμός, μια κατάσταση που μειώνει την παραγωγή των φυλετικών ορμονών.

Μην ξεχνάτε ότι τα οιστρογόνα επηρεάζουν την καρδιά, τη διάθεση, τη γνωστική λειτουργία και πολλές άλλες λειτουργίες του οργανισμού. Αν έχετε συμπτώματα που μπορεί να σχετίζονται με χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων, συζητήστε το με τον γιατρό σας. Τα επίπεδά τους ελέγχονται με εξετάσεις αίματος και ούρων.

Τροφές πλούσιες σε φυτοοιστρογόνα

Τα φυτοοιστρογόνα είναι φυτικές ενώσεις που προκαλούν μια ήπια οιστρογονική αντίδραση στον οργανισμό. Συνδέονται με τους υποδοχείς των οιστρογόνων στα κύτταρα και μπορεί να έχουν είτε ενισχυτική είτε ανασταλτική δράση.

Φρούτα

Ορισμένα φρούτα περιέχουν ρεσβερατρόλη, μια ουσία που φαίνεται να προστατεύει από ορισμένους τύπους καρκίνου, τη φλεγμονή και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Τα φρούτα με φυτοοιστρογόνα είναι τα εξής:

• Μήλα
• Λιγαριές (εκχύλισμα από θάμνο)
• Σταφύλια
• Ρόδια
• Φράουλες
• Βατόμουρα

Λαχανικά

Τα λαχανικά περιέχουν ρεσβερατρόλη, ένα είδος φυτοοιστρογόνου που ορισμένες μελέτες συνδέουν με τη μακροζωία. Πλούσια σε φυτοοιστρογόνα είναι τα εξής λαχανικά:

• Μπρόκολο
• Λαχανάκια Βρυξελλών
• Λάχανο
• Καρότα
• Σέλερι
• Πατάτες
• Σπανάκι
• Γλυκοπατάτες

Το σκόρδο αποτελεί επίσης πηγή φυτοοιστρογόνων και έχει μελετηθεί για την πιθανή συμβολή του στην πρόληψη της οστεοπόρωσης και των καταγμάτων, τουλάχιστον σε πειράματα με ζώα.

Σπόροι και ξηροί καρποί

Οι σπόροι και οι ξηροί καρποί αποτελούν εξαιρετική πηγή φυτοοιστρογόνων. Οι ξηροί καρποί είναι πλούσιοι σε ρεσβερατρόλη, ενώ ο λιναρόσπορος περιέχει λιγνάνες.

Ανάμεσα στους σπόρους και τους ξηρούς καρπούς που περιέχουν φυτοοιστρογόνα περιλαμβάνονται:

• Αμύγδαλα
• Λιναρόσπορος
• Φιστίκια Αιγίνης
• Σουσάμι
• Ηλιόσποροι

Προϊόντα σόγιας

Η σόγια είναι γνωστή για την υψηλή περιεκτικότητά της σε φυτοοιστρογόνα. Περιέχει ισοφλαβόνες, οι οποίες μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα οιστρογόνων σε άτομα με αυξημένες τιμές ή να τα αυξήσουν σε άτομα που έχουν περάσει την εμμηνόπαυση.

Η σόγια αποτελεί επίσης εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, βιταμινών του συμπλέγματος Β, φυτικών ινών, καλίου και μαγνησίου.

Ανήκει στην οικογένεια των οσπρίων, στην οποία βρίσκουμε και άλλες τροφές πλούσιες σε φυτοοιστρογόνα. Η σόγια και το κόκκινο τριφύλλι ξεχωρίζουν για την περιεκτικότητά τους σε ισοφλαβόνες, ενώ τα φιστίκια περιέχουν ρεσβερατρόλη.

Όσπρια

Τα όσπρια που προσφέρουν φυτοοιστρογόνα περιλαμβάνουν:

• Ρεβίθια
• Φακές

Υπάρχουν κίνδυνοι από την υπερκατανάλωση οιστρογόνων;

Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα φυτοοιστρογόνα λειτουργούν ως ενδοκρινικοί διαταράκτες, κάτι που δεν οδηγεί πάντα σε οφέλη για την υγεία. Τα ευρήματα είναι αντικρουόμενα ως προς το αν μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα γονιμότητας ή να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης συγκεκριμένων μορφών καρκίνου.

Μια μελέτη σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα πιθανά οφέλη των φυτοοιστρογόνων είναι μάλλον περιορισμένα. Ωστόσο, τα φυτοοιστρογόνα μπορεί να αποτελέσουν μια εναλλακτική λύση στην ορμονοθεραπεία για όσες βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, χωρίς να αυξάνεται ο κίνδυνος θρομβώσεων.

Παράγοντες όπως ο διαβήτης, οι όγκοι, ο υπερθυρεοειδισμός και η κίρρωση μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων στους άνδρες. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν στυτική δυσλειτουργία και ανάπτυξη του μαστικού αδένα (γυναικομαστία).

Η έρευνα γύρω από τα οφέλη και τους κινδύνους των φυτοοιστρογόνων συνεχίζεται, ωστόσο απαιτούνται περισσότερες μελέτες για ασφαλή συμπεράσματα.