Η λαχτάρα μας για ψωμί, ζυμαρικά και τηγανιτές πατάτες μπορεί να είναι στο DNA μας, σύμφωνα με μία νέα ανάλυση. Πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε ότι η ικανότητά μας να χωνεύουμε αμυλούχα τρόφιμα έχει πολύ βαθύτερες ρίζες από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, εξηγώντας πιθανώς γιατί πολλοί από εμάς δεν μπορούμε να αντισταθούμε στους υδατάνθρακες.
Η έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Science, μελέτησε την εξελικτική ιστορία ενός γονιδίου που ονομάζεται AMY1, το οποίο παράγει την αμυλάση του σάλιου - το ένζυμο που αρχίζει να διασπά τα άμυλα μόλις φτάσουν στο στόμα μας. Για χρόνια, οι επιστήμονες γνώριζαν ότι οι άνθρωποι φέρουν πολλαπλά αντίγραφα αυτού του γονιδίου, αλλά ο εντοπισμός του «πότε» και του «πώς» αυτά τα αντίφραφα πολλαπλασιάζονται ήταν τόσο δύσκολος όσο το να αντισταθεί κάποιος σε μια ζεστή, με κρούστα μπαγκέτα.
«Η ιδέα είναι ότι όσο περισσότερα γονίδια αμυλάσης έχετε, τόσο περισσότερη αμυλάση μπορείτε να παράγετε και τόσο περισσότερο άμυλο μπορείτε να αφομοιώσετε αποτελεσματικά», λέει ο συγγραφέας της μελέτης, Omer Gokcumen, PhD, καθηγητής στο Τμήμα Βιολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Buffalo.
Τι έδειξε η χαρτογράφηση του γονιδίου AMY1
Μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Bufalo και το Εργαστήριο Jackson αποφάσισαν να λύσουν αυτό το μυστήριο. Οπλισμένοι με υπερσύγχρονα γονιδιωματικά εργαλεία, όπως η οπτική χαρτογράφηση γονιδιώματος και η μακροχρόνια αναγνωσμένη αλληλουχία, ξεκίνησαν να χαρτογραφήσουν την περιοχή του γονιδίου AMY1 με ένα επιπλέον επίπεδο λεπτομέρειας.
Η γενετική μορφή που αποκάλυψαν ήταν πιο ποικίλη και πολύπλοκη από ό,τι είχε φανταστεί κανείς. Μεταξύ των 98 ατόμων που μελετήθηκαν από όλο τον κόσμο, η ομάδα αναγνώρισε 52 διακριτούς απλότυπους αμυλάσης – σκεφτείτε τους ως διαφορετικές συνταγές για το γονίδιο AMY1. Τριάντα από αυτούς ξεχώρισαν ως ιδιαίτερα καλά υποστηριζόμενα ευρήματα, υποδηλώνοντας ότι αυτή η γονιδιακή περιοχή υφίσταται αλλαγές σε όλη την ανθρώπινη ιστορία.
Αλλά η πραγματική έκπληξη ήρθε όταν οι ερευνητές κοίταξαν το εξελικτικό μας παρελθόν. Εξετάζοντας το αρχαίο DNA από Νεάντερταλ, Ντενίσοβαν και πρώιμους σύγχρονους ανθρώπους, βρήκαν στοιχεία διπλασιασμού του γονιδίου AMY1 που ωθούν την προέλευση της ικανότητας μας στην πέψη του αμύλου σε πάνω από 800.000 χρόνια πριν.
Αυτή η αρχαία γενετική προετοιμασία δεν πήγε χαμένη. Όταν λοιπόν, η ομάδα ανέλυσε 68 αρχαία ανθρώπινα γονιδιώματα, συμπεριλαμβανομένου ενός ατόμου ηλικίας 45.000 ετών που βρέθηκε στη Σιβηρία, ανακάλυψε ότι ακόμη και αυτοί οι αρχαίοι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες έφεραν πολλαπλά αντίγραφα του γονιδίου AMY1. Φαίνεται ότι οι πρόγονοί μας ήταν γενετικά εξοπλισμένοι για μια δίαιτα πλούσια σε υδατάνθρακες πολύ πριν αρχίσουν να καλλιεργούν δημητριακά.