Η ΔΕΠΥ ξεκινά από μικρή ηλικία και μπορεί να επηρεάσει τις αποδόσεις στο σχολείο, ακόμη και τις κοινωνικές συναναστροφές. Μπορεί, ωστόσο, να έχει παρόμοια αποτελέσματα και στους ενήλικες, επηρεάζοντας τομείς όπως, η εργασιακή απόδοση, οι φιλίες, οι σχέσεις και η ψυχική υγεία.
Πώς επηρεάζει αυτή η κατάσταση το σώμα;
Τα άτομα με ΔΕΠΥ είναι «νευροαποκλίνοντα». Αυτός ο όρος σημαίνει ότι ο εγκέφαλος αναπτύχθηκε διαφορετικά. Όταν αυτές οι διαφορές είναι αρκετά μεγάλες, μπορεί να προκαλέσουν καταστάσεις όπως η ΔΕΠΥ. Οι άνθρωποι που δεν έχουν αυτές τις εγκεφαλικές διαφορές είναι «νευροτυπικοί», που σημαίνει ότι ο εγκέφαλός τους αναπτύχθηκε με τυπικό τρόπο.
Τα άτομα με ΔΕΠΥ τείνουν επίσης να έχουν χαμηλότερη από την αναμενόμενη δραστηριότητα σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου.
Οι πληγείσες περιοχές ρυθμίζουν την επικοινωνία μεταξύ άλλων περιοχών του εγκεφάλου, δίνοντάς σας ένα σύνολο ικανοτήτων γνωστών ως «εκτελεστικές λειτουργίες».
Αυτά περιλαμβάνουν την ικανότητά σας να σχεδιάζετε, να συλλογίζεστε, να λαμβάνετε αποφάσεις και να εστιάζετε την προσοχή σας. Η ΔΕΠΥ διαταράσσει αυτές τις ικανότητες και προκαλεί τη λεγόμενη «εκτελεστική δυσλειτουργία».
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ των ενηλίκων μοιάζουν πολύ με τα συμπτώματα της παιδικής ηλικίας. Ωστόσο, μπορεί να φαίνονται ελαφρώς διαφορετικά επειδή η ενήλικη ζωή περιλαμβάνει διαφορετικές δραστηριότητες.
Για παράδειγμα, μπορεί να εμφανίσετε συμπτώματα ή επιπτώσεις που σχετίζονται με την εργασία αντί για συμπτώματα ή επιπτώσεις που σχετίζονται με το σχολείο. Υπάρχουν τρεις υποτύποι ΔΕΠΥ και τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τον υποτύπο σας.
Τα συμπτώματά σας καθορίζουν εάν έχετε τον υποτύπο απροσεξίας, υπερκινητικότητας/παρορμητικότητας ή συνδυασμού των 2. Ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης θα καθορίσει επίσης τη σοβαρότητα της ΔΕΠΥ.
Τα επίπεδα σοβαρότητας της ΔΕΠΥ μπορεί να είναι:
- Ήπια: Αυτό το επίπεδο σημαίνει ότι πληροίτε τα κριτήρια για τη διάγνωση, αλλά τα συμπτώματά σας δεν υπερβαίνουν πολύ τα ελάχιστα κριτήρια.
- Μέτρια: Αυτό σημαίνει ότι τα συμπτώματά σας προκαλούν αξιοσημείωτες διαταραχές στην εργασία ή στις κοινωνικές σας αλληλεπιδράσεις.
- Σοβαρά: Αυτό σημαίνει ότι τα συμπτώματά σας επηρεάζουν σοβαρά την εργασία ή/και την κοινωνική σας ζωή. Τα άτομα με σοβαρά συμπτώματα μπορεί να έχουν πρόβλημα να διατηρήσουν μια δουλειά και κοινωνικές σχέσεις.
Συμπτώματα απροσεξίας
Τα συμπτώματα απροσεξίας μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τις κοινωνικές σας σχέσεις, την εργασία και τη σχολική εργασία. Για να έχετε τον υποτύπο απροσεξίας της ΔΕΠΥ, πρέπει να εκδηλώνετε τα εξής συμπτώματα:
- Λάθη λόγω απροσεξίας
- Δυσκολία στο να παραμένετε συγκεντρωμένοι
- Δυσκολία στο να ακούτε ή να δίνετε προσοχή όταν σας μιλούν οι άλλοι
- Πρόβλημα ολοκλήρωσης εργασιών
- Δυσκολία οργάνωσης
- Αποφυγή κουραστικής εργασίας
- Είστε επιρρεπείς στο να χάνετε πράγματα, να ξεχνάτε πράγματα
- Εύκολη απόσπαση προσοχής
Συμπτώματα υπερκινητικότητας/παρορμητικότητας
Η υπερκινητικότητα και η παρορμητικότητα είναι πολύ συχνές με τη ΔΕΠΥ.
Η παρορμητικότητα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα με τις κοινωνικές δεξιότητες και τις αλληλεπιδράσεις. Για να έχετε τον υποτύπο υπερκινητικότητας/παρορμητικότητας της ΔΕΠΥ, εκδηλώνετε τα εξής συμπτώματα που θα διαρκούν περισσότερο από 6 μήνες:
- Συχνές ταραχές στο σώμα σας
- Δυσκολία στο να παραμείνετε καθιστοί για πολλή ώρα
- Ανησυχία όταν είστε ακίνητοι
- Ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα δραστηριότητας
- Υπερβολική ομιλία
- Δεν είστε υπομονετικοί
Συνδυασμός απροσεξίας και υπερκινητικότητας/παρορμητικότητας
Αυτός ο υποτύπος ΔΕΠΥ, παρουσιάζεται, όταν ένα άτομο έχει τουλάχιστον έξι από τα συμπτώματα υπερκινητικότητας/παρορμητικότητας και τουλάχιστον έξι από τα συμπτώματα απροσεξίας.
Τι προκαλεί αυτή την πάθηση;
Οι ειδικοί δεν καταλαβαίνουν πλήρως γιατί ή πώς συμβαίνει η ΔΕΠΥ. Υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να περιλαμβάνει διαφορές στη δομή του εγκεφάλου, στη χημεία του ή και στα δύο.
Ωστόσο, οι ειδικοί γνωρίζουν ότι μπορεί να είναι γενετικό. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να κληρονομήσετε τη ΔΕΠΥ από τον έναν ή και τους δύο γονείς. Ωστόσο, μερικοί άνθρωποι το αναπτύσσουν επίσης αυθόρμητα χωρίς οικογενειακό ιστορικό.
Πώς γίνεται η διάγνωση της ΔΕΠΥ σε ενήλικες;
Ένας πάροχος υγειονομικής περίθαλψης, συνήθως ψυχολόγος ή ψυχίατρος, μπορεί να διαγνώσει τη ΔΕΠΥ με βάση το ιατρικό ιστορικό και τα τρέχοντα συμπτώματα.
Ο γιατρός, θα σας ρωτήσει για τα τρέχοντα συμπτώματα αλλά και αυτά που είχατε όταν ήσασταν παιδί. Αυτό συνήθως περιλαμβάνει ένα ερωτηματολόγιο που έχει σχεδιαστεί ειδικά για τη διάγνωση της ΔΕΠΥ.
Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν εργαστηριακές ή ιατρικές εξετάσεις που να μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση της ΔΕΠΥ.
Πως αντιμετωπίζεται η ΔΕΠΥ σε ενήλικες;
Η φαρμακευτική αγωγή, είναι ο πιο κοινός και αποτελεσματικός τρόπος για τη θεραπεία της ΔΕΠΥ και πολλοί τύποι φαρμάκων μπορούν να την αντιμετωπίσουν. Μερικά παραδείγματα αυτών των τύπων περιλαμβάνουν διεγερτικά, μη διεγερτικά και αντικαταθλιπτικά.
Επιπλέον, πολλοί ενήλικες με ΔΕΠΥ επωφελούνται από θεραπείες όπως η ψυχοθεραπεία.
Μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν στρατηγικές προσαρμογής, όπως να ορίσουν μια σταθερή ρουτίνα, να έχουν ένα σημειωματάριο για το καθημερινό τους πρόγραμμα, ή ακόμη να χρησιμοποιούν αντίστοιχες εφαρμογές στο κινητό τους.
Η ΔΕΠΥ είναι μια δια βίου κατάσταση, που μπορεί απλώς με μια ορισμένη μέθοδο θεραπείας να βελτιωθεί. Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι η σοβαρότητα των συμπτωμάτων τείνει να μειώνεται στους ηλικιωμένους, ειδικά μετά την ηλικία των 60 ετών.
