Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Σαγκάης για την Επιστήμη και την Τεχνολογία, την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών (CAS) και άλλα ινστιτούτα στην Κίνα διεξήγαγαν πρόσφατα μια μελέτη με στόχο την καλύτερη κατανόηση του τι συμβαίνει στον εγκέφαλο των ποντικών όταν τρέφονται με ζάχαρη αλλά και διαφορετικούς τύπους γλυκαντικών.
Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο Neuroscience Research, υποδηλώνουν ότι η ανταπόκριση των νευρώνων στη σακχαρόζη και τη στέβια είναι παρόμοια, υποδηλώνοντας ότι η στέβια θα μπορούσε να είναι ένα εξίσου ευχάριστο αλλά πιο υγιεινό υποκατάστατο της ζάχαρης.
Παχυσαρκία και κατανάλωση ζάχαρης
«Η παχυσαρκία είναι ένα σημαντικό ζήτημα παγκοσμίως και η χρήση γλυκαντικών ως υποκατάστατο της σακχαρόζης είναι μια τρέχουσα τάση στη βιομηχανία τροφίμων», δήλωσε στο Medical Xpress ο Yingjie Zhu, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης. «Αν και όλα έχουν γλυκύτητα, πολλά υποκατάστατα ζάχαρης έχουν αξιοσημείωτες διαφορές σε σύγκριση με τη σακχαρόζη όταν καταναλώνονται. Επομένως, η αρχική μας ιδέα ήταν να διερευνήσουμε εάν θα υπήρχε μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου στο κεντρικό νευρικό σύστημα που θα μπορούσε να αντανακλά τις διαφορές μεταξύ αυτών των υποκατάστατων ζάχαρης και της σακχαρόζης σε πραγματικό χρόνο», διευκρίνισε.
Από που προέρχεται η στέβια
Η στέβια είναι ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο γλυκαντικό από φύλλα φυτού που προέρχεται από τη Νότια Αμερική. Πολλοί διαιτολόγοι συνιστούν τη στέβια ως υποκατάστατο της ζάχαρης, καθώς είναι πολύ γλυκιά αλλά έχει λιγότερες θερμίδες και ελάχιστες επιπτώσεις στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Ο βασικός στόχος της πρόσφατης εργασίας του Zhu και των συναδέλφων του ήταν να διερευνήσει πώς ανταποκρίθηκε ο εγκέφαλος των ποντικών αφού είχαν καταναλώσει στέβια, ζάχαρη ή ένα από τρία άλλα γλυκαντικά (δηλαδή ξυλιτόλη, γλυκυρριζίνη και μογροσίδη).
Η ομάδα είχε ως στόχο να αποκαλύψει πώς οι νευρώνες στον εγκέφαλο των ποντικιών ανταποκρίθηκαν στη σταθερή κατανάλωση αυτών των διαφορετικών γλυκαντικών σε διάστημα έξι εβδομάδων. Επιπλέον, τους ενδιέφερε να προσδιορίσουν εάν κάποια από τις γλυκαντικές ουσίες χαμηλών θερμίδων που εξέτασαν προκάλεσε παρόμοιες αντιδράσεις στον εγκέφαλο με τη ζάχαρη.
Τι έδειξε η έρευνα σε ποντίκια
«Η προηγούμενη έρευνά μας εντόπισε ότι η δραστηριότητα των νευρώνων στον παρακοιλιακό πυρήνα του θαλάμου (PVT) μπορεί να παρακολουθεί το έντονο ερέθισμα», εξήγησε ο Zhu. «Ως εκ τούτου, ως μέρος της νέας μας μελέτης, καταγράψαμε την ένταση δραστηριότητας στο PVT ποντικών ενώ κατανάλωναν διάφορα γλυκαντικά και σακχαρόζη», πρόσθεσε.
Οι ερευνητές έδωσαν σε ποντίκια έξι διαφορετικές δίαιτες για μια περίοδο έξι εβδομάδων. Μια ομάδα ποντικών τράφηκε με τη λεγόμενη δίαιτα ελέγχου (με μείγμα γλυκαντικών), ενώ οι άλλες ομάδες με δίαιτα με υψηλές ποσότητες ζάχαρης, στέβια, ξυλιτόλης, γλυκυρριζίνης ή μογροσίδης, αντίστοιχα.
Ο Zhu και οι συνεργάτες του κατέγραψαν τη δραστηριότητα των νευρώνων στον εγκέφαλο των ποντικών σε πραγματικό χρόνο, χρησιμοποιώντας in vivo απεικόνιση φθορισμού ασβεστίου. Αυτή είναι μια πειραματική τεχνική που επιτρέπει στους επιστήμονες να παρακολουθούν τις αλλαγές στα επίπεδα ασβεστίου μέσα στα κύτταρα, κάτι που με τη σειρά του αποκαλύπτει τα μοτίβα δραστηριότητας αυτών των κυττάρων.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι καταγραφές της ομάδας αποκάλυψαν ότι σε σύγκριση με άλλα υποκατάστατα ζάχαρης που θεωρήθηκαν ως μέρος αυτής της μελέτης, η στέβια προκάλεσε δραστηριότητα στο PVT που έμοιαζε περισσότερο με αυτή που προκαλείται από την πρόσληψη ζάχαρης. Αυτό υποδηλώνει ότι η στέβια είναι η πιο «συμβατή με τον εγκέφαλο» από τις πιο ευρέως χρησιμοποιούμενες εναλλακτικές λύσεις ζάχαρης, αντικατοπτρίζοντας περισσότερο την αντιληπτή γεύση της ζάχαρης.
«Βρήκαμε ότι, δεδομένης της αφθονίας των τροφίμων, σε σύγκριση με άλλα υποκατάστατα ζάχαρης, η δραστηριότητα στην περιοχή του εγκεφάλου PVT που προκαλείται από τη στέβια ήταν πιο παρόμοια με αυτή που προκαλείται από τη σακχαρόζη», είπε ο Zhu. «Αυτό υποδηλώνει ότι η στέβια θα μπορούσε δυνητικά να είναι το πιο συμβατό με τον εγκέφαλο υποκατάστατο ζάχαρης. Επομένως, στις σχετικές βιομηχανίες τροφίμων και ποτών, η στέβια θα πρέπει να τύχει μεγαλύτερης προσοχής», κατέληξε.
