Επιστήμονες στο Ηνωμένο Βασίλειο και το Βέλγιο θεωρούν ότι μέσα από την έρευνά τους έχουν καταλάβει πώς πεθαίνουν τα εγκεφαλικά κύτταρα στη νόσο του Αλτσχάιμερ. Πρόκειται για ένα «μυστήριο» δεκαετιών, το οποίο όπως όλα δείχνουν έχει αρχίσει να αποκαλύπτεται.
Η επιστημονική ομάδα, όπως γράφει το περιοδικό Science, συνδέει τις μη φυσιολογικές πρωτεΐνες που συσσωρεύονται στον εγκέφαλο με τη «νεκρόπτωση», μια μορφή κυτταρικής αυτοκτονίας. Τα ευρήματα έχουν χαρακτηριστεί ως «συναρπαστικά», αφού ανοίγουν νέους δρόμους για τη θεραπεία της νόσου.
Οι νεότερες ενδείξεις
Η απώλεια των εγκεφαλικών κυττάρων, που ονομάζονται νευρώνες, οδηγεί στα συμπτώματα του Αλτσχάιμερ, συμπεριλαμβανομένων των προβλημάτων μνήμης. Αν κοιτάξουμε στον εγκέφαλο των ατόμων με τη νόσο, θα δούμε τη συσσώρευση μη φυσιολογικών πρωτεϊνών που ονομάζονται αμυλοειδές και tau. Αλλά οι επιστήμονες δεν μπόρεσαν να ενώσουν τις κουκκίδες μεταξύ αυτών των βασικών χαρακτηριστικών της νόσου.
Τι πιστεύουν λοιπόν τώρα, οι ερευνητές στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Άνοιας του Ηνωμένου Βασιλείου στο University College του Λονδίνου και στο KU Leuven στο Βέλγιο ότι συμβαίνει; Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το μη φυσιολογικό αμυλοειδές αρχίζει να συσσωρεύεται στους χώρους μεταξύ των νευρώνων, οδηγώντας σε φλεγμονή του εγκεφάλου, κάτι που δεν αρέσει στους νευρώνες. Αυτό αρχίζει να αλλάζει την εσωτερική τους χημεία.
Εμφανίζονται «κόμποι» tau και τα εγκεφαλικά κύτταρα αρχίζουν να παράγουν ένα συγκεκριμένο μόριο (ονομάζεται MEG3) που επιταχύνει το θάνατο από νεκρόπτωση. Η νεκρόπτωση είναι μία από τις μεθόδους που χρησιμοποιεί συνήθως το σώμα μας για να καθαρίσει τα ανεπιθύμητα κύτταρα καθώς παράγονται νέα. Τα εγκεφαλικά κύτταρα επέζησαν όταν η ομάδα μπόρεσε να μπλοκάρει το MEG3.
Ο μηχανισμός θανάτου των νευρώνων
«Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό και ενδιαφέρον εύρημα», δήλωσε στο BBC ο ερευνητής καθηγητής Bart De Strooper, από το Ερευνητικό Ινστιτούτο Άνοιας του Ηνωμένου Βασιλείου. «Για πρώτη φορά παίρνουμε μια ιδέα για το πώς και γιατί οι νευρώνες πεθαίνουν στη νόσο του Αλτσχάιμερ. Υπάρχουν πολλές εικασίες εδώ και 30-40 χρόνια, αλλά κανείς δεν μπόρεσε να εντοπίσει τους μηχανισμούς.
Οι απαντήσεις προήλθαν από πειράματα κατά τα οποία μεταμοσχεύθηκαν ανθρώπινα εγκεφαλικά κύτταρα σε εγκεφάλους γενετικά τροποποιημένων ποντικών. Τα ζώα προγραμματίστηκαν να παράγουν μεγάλες ποσότητες μη φυσιολογικού αμυλοειδούς.
Υπήρξε πρόσφατη επιτυχία στην ανάπτυξη φαρμάκων που αφαιρούν το αμυλοειδές από τον εγκέφαλο και σηματοδοτούν τις πρώτες θεραπείες για την επιβράδυνση της καταστροφής των εγκεφαλικών κυττάρων.
Ο καθηγητής De Strooper επισημαίνει ότι η συγκεκριμένη ανακάλυψη για το μπλοκάρισμα του μορίου MEG3 που μπορεί να εμποδίσει τον θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων, ανοίγει το δρόμο για μια «ολοκληρωμένη νέα γραμμή ανάπτυξης φαρμάκων». Ωστόσο, αυτό θα χρειαστεί χρόνια έρευνας, όπως διευκρίνισε.
