Οι καρδιαγγειακές παθήσεις εξακολουθούν να αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, με σχεδόν 20 εκατομμύρια ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο.

Σύμφωνα με τα δεδομένα, το έμφραγμα του μυοκαρδίου ευθύνεται για πάνω από το 50% των θανάτων που σχετίζονται με την καρδιά, ενώ ακολουθεί το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Τι είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου

Το έμφραγμα είναι μια οξεία κατάσταση που προκαλείται από απότομη και πλήρη απόφραξη μιας στεφανιαίας αρτηρίας, διακόπτοντας τη ροή αίματος σε μέρος του καρδιακού μυός. Αυτή η απόφραξη συνήθως προκύπτει από τη δημιουργία αθηρώματος (λιπώδους πλάκας) στην αρτηρία, που μπορεί να σπάσει, προκαλώντας τον σχηματισμό θρόμβου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο θρόμβος αυτός εμποδίζει τη ροή του αίματος, οδηγώντας σε ισχαιμία και έμφραγμα.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Τα εμφράγματα είναι συχνότερα μετά την ηλικία των 50 ετών. Ωστόσο, παρατηρείται αύξηση των περιστατικών σε νεότερες ηλικίες, κυρίως λόγω του τρόπου ζωής: ανθυγιεινή διατροφή, παχυσαρκία, έλλειψη άσκησης και κάπνισμα. Επιπλέον, η χρήση ναρκωτικών, όπως η κοκαΐνη και η κάνναβη, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο.

Παράγοντες κινδύνου
Οι παράγοντες κινδύνου χωρίζονται σε τροποποιήσιμους και μη τροποποιήσιμους. Η κληρονομικότητα, η ηλικία και το φύλο είναι μη τροποποιήσιμα, ενώ οι τροποποιήσιμοι περιλαμβάνουν:

• Υψηλή χοληστερόλη LDL (κακή χοληστερόλη).
• Υπέρταση.
• Διαβήτη.
• Κάπνισμα.
• Παχυσαρκία και κακή διατροφή.
• Έλλειψη σωματικής δραστηριότητας.

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας εκτιμά ότι το 80% των πρόωρων θανάτων από καρδιαγγειακές παθήσεις θα μπορούσαν να αποφευχθούν με αλλαγές στον τρόπο ζωής.

Πρόληψη και συμβουλές

Ο πρόεδρος της Ισπανικής Καρδιολογικής Εταιρείας προτείνει τρεις βασικές ενέργειες για την πρόληψη εμφραγμάτων:

• Υγιεινή διατροφή: Μια ισορροπημένη διατροφή, όπως η Μεσογειακή δίαιτα, έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τις καρδιαγγειακές επιπλοκές έως και 30%.
• Τακτική άσκηση: Η φυσική δραστηριότητα είναι κρίσιμη για τη μείωση της χοληστερόλης, του σακχάρου στο αίμα, της αρτηριακής πίεσης και της παχυσαρκίας.
• Τακτικός ιατρικός έλεγχος: Ο έλεγχος της πίεσης, των επιπέδων χοληστερόλης και του σακχάρου είναι ζωτικής σημασίας, ειδικά για άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρδιοπαθειών.

Κάπνισμα και καρδιά

Το κάπνισμα αποτελεί έναν από τους πιο επικίνδυνους παράγοντες. Οι τοξίνες που περιέχονται στα τσιγάρα, όπως η νικοτίνη και το μονοξείδιο του άνθρακα, βλάπτουν σοβαρά τις αρτηρίες και αυξάνουν τον κίνδυνο θρόμβωσης. Δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο κατανάλωσης καπνού για την καρδιά.

Συμπτώματα εμφράγματος

Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα ενός εμφράγματος περιλαμβάνουν:

• Ξαφνικό, έντονο πόνο στο στήθος (στην περιοχή της καρδιάς).
• Εξάπλωση του πόνου στο αριστερό χέρι, τη γνάθο, τον ώμο, την πλάτη ή τον λαιμό.
• Γενική αδιαθεσία, ναυτία, ζάλη και εφίδρωση.

Περίπου το 50% των εμφραγμάτων εμφανίζονται χωρίς προειδοποιητικά σημάδια, γεγονός που καθιστά την αναγνώριση των συμπτωμάτων ζωτικής σημασίας. Η έγκαιρη αντιμετώπιση (ιδανικά μέσα στις πρώτες τέσσερις ώρες) μπορεί να σώσει ζωές μέσω σύγχρονων θεραπειών, όπως η αγγειοπλαστική και η θρομβόλυση.