Όταν μιλάμε για λευκά αιμοσφαίρια ή λευκοκύτταρα, το κάνουμε συνήθως με όρους άμυνας, καθώς αποτελούν σημαντικό μέρος της άμυνας του οργανισμού κατά των λοιμώξεων.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί της Ισπανικής Εταιρείας Εσωτερικής Ιατρικής, υπό φυσιολογικές συνθήκες «ο μυελός των οστών είναι υπεύθυνος για την κατασκευή των κυττάρων που έχουμε στο αίμα μας, τα οποία μπορεί να είναι ερυθρά αιμοσφαίρια ή ερυθροκύτταρα, λευκά αιμοσφαίρια ή λευκοκύτταρα και αιμοπετάλια». Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι λευκών αιμοσφαιρίων και καθένα από αυτά έχει μια συγκεκριμένη αμυντική λειτουργία. Τα ουδετερόφιλα καταστρέφουν τα βακτήρια, τα λεμφοκύτταρα ανταποκρίνονται σε εξωτερικούς παράγοντες και τα ηωσινόφιλα δρουν παρουσία αλλεργιών, άσθματος ή λοιμώξεων.
Όσον αφορά τον φυσιολογικό αριθμό λευκοκυττάρων, η Ana García, ειδικός στην οικογενειακή ιατρική στο Mapfre, επισημαίνει ότι το φυσιολογικό εύρος κυμαίνεται μεταξύ 4.500 και 11.000 μονάδων ανά κυβικό χιλιοστόμετρο αίματος στους ενήλικες», αλλά ότι “οι μικρές διακυμάνσεις στην κανονικότητα δεν πρέπει να μας ανησυχήσουν”. Ωστόσο, «εάν εντοπιστούν αλλοιωμένες τιμές, το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει είναι να επαναληφθεί η ανάλυση για να επιβεβαιωθούν οι αλλοιωμένες τιμές, οπότε θα πρέπει να ξεκινήσει μια διαγνωστική μελέτη για τη διαλεύκανση της αιτίας».
Τι μπορεί να σημαίνουν τα χαμηλά λευκά αιμοσφαίρια; Η μείωση των λευκών αιμοσφαιρίων, δηλαδή κάτω από 4.000 ανά μικρολίτρο αίματος, αποτελεί ένδειξη μειωμένης άμυνας και μπορεί να μας κάνει πιο ευάλωτους σε αλλεργίες, βακτήρια και λοιμώξεις. Αυτό ονομάζεται λευκοπενία.
Αιτίες της λευκοκυττάρωσης
Και είναι κακό να έχουμε περίσσεια λευκών αιμοσφαιρίων; Αν έχουμε περισσότερα από 11.000, αυτό ονομάζεται λευκοκυττάρωση και, αν και δεν αποτελεί από μόνη της ασθένεια, μπορεί να μας προειδοποιήσει ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα υγείας που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Η Ισπανική Εταιρεία Εσωτερικής Ιατρικής αναφέρει ότι η λευκοκυττάρωση «εκφράζει ότι ο οργανισμός απαιτεί περισσότερα λευκοκύτταρα στο περιφερικό αίμα, είτε επειδή έχουμε λοίμωξη είτε φλεγμονή, μερικές φορές γενικευμένη».
Τα αίτια που μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων στο αίμα είναι πολύ ποικίλα και κυμαίνονται από φλεγμονές όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή η ουρική αρθρίτιδα, έως όγκους, βλάβες ιστών (έμφραγμα του μυοκαρδίου, εκτεταμένα εγκαύματα, μετεγχειρητικά περιστατικά κ.λπ.), ακόμη και άγχος ή έντονη άσκηση.
Η χορήγηση ορισμένων φαρμάκων, όπως τα κορτικοστεροειδή, μπορεί επίσης να προκαλέσει αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων, όπως και ορισμένα τοξικά ή μεταβολικά αίτια ή μετά από αιμορραγία.
Όσον αφορά τις λοιμώξεις, η αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων μπορεί να οφείλεται σε βακτηριακές λοιμώξεις (φυματίωση, σύφιλη, κοκκύτης κ.λπ.), στον ιό Epstein-Barr (λοιμώδης μονοπυρήνωση), στον κυτταρομεγαλοϊό, στον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV) ή στον ιό της ηπατίτιδας. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί στα λεγόμενα σύνδρομα μονοπυρήνωσης.
Άλλες φορές, λένε οι SEMI, «εκφράζουν μια υπερπαραγωγή του μυελού των οστών του οστού, που είναι το εργοστάσιό τους, και αυτό μπορεί να οφείλεται σε μια καρκινική μετατροπή των κυττάρων τους, την οποία ονομάζουμε λευχαιμία, η οποία μπορεί να βασίζεται σε πολύ ανώριμα κύτταρα, στις οξείες λευχαιμίες, ή σε ώριμα κύτταρα, παρόμοια με αυτά που έχουμε συνήθως σε μικρότερες ποσότητες που κυκλοφορούν στο αίμα και τα οποία ονομάζουμε χρόνια λευχαιμία».
Μπορεί επίσης να υπάρξει αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων στα νεογέννητα, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού.
Τι πρέπει να κάνετε
Καθώς τα αίτια μπορεί να είναι πολλά και ποικίλα, η θεραπεία ποικίλλει. «Συχνά οι λοιμώξεις θεραπεύονται εύκολα με αντιβιοτικά και το πρόβλημα λύνεται», λένε οι ειδικοί της εσωτερικής ιατρικής. Ωστόσο, η λευχαιμία «θα απαιτήσει πιο επιθετικές ενέργειες, με πιο ισχυρά φάρμακα που προσπαθούν να εξαφανίσουν αυτές τις διαδικασίες».