Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου των ωοθηκών φαίνεται να τετραπλασιάζεται στις γυναίκες με ενδομητρίωση, σε σύγκριση με τις γυναίκες που δεν έχουν διαγνωστεί με την πάθηση, όπως διαπιστώνει μία νέα μελέτη.
Ωστόσο, αν και οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι η ενδομητρίωση μπορεί να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών, η μελέτη επισημαίνει πως αυτός ο κίνδυνος μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τους υποτύπους της ενδομητρίωσης.
Τι είναι η ενδομητρίωση
Η ενδομητρίωση είναι μια κοινή και συχνά επώδυνη κατάσταση, η οποία συμβαίνει όταν ιστός παρόμοιος με την επένδυση της μήτρας αναπτύσσεται έξω από την ίδια τη μήτρα. Υπολογίζεται ότι επηρεάζει περισσότερο από το 11% των γυναικών μεταξύ 15 και 44 ετών στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Γυναίκες με σοβαρές μορφές - είτε βαθιά διηθητική ενδομητρίωση, ενδομητριώματα ωοθηκών ή και τα δύο - έχουν συνολικό κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών που είναι «σημαντικά αυξημένος», περίπου 9,7 φορές υψηλότερος, σε σχέση με γυναίκες χωρίς ενδομητρίωση, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα στο ιατρικό περιοδικό JAMA. Η διηθητική ενδομητρίωση εντοπίζεται βαθιά μέσα στον ιστό ή το όργανο και τα ενδομητρώματα των ωοθηκών, που μερικές φορές ονομάζονται «σοκολατοειδείς κύστεις», είναι κύστεις που σχηματίζονται στις ωοθήκες.
Οι γυναίκες με βαθιά διεισδυτική ενδομητρίωση, ενδομητριώματα ωοθηκών ή και τα δύο φαίνεται να αντιμετωπίζουν σχεδόν 19 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών τύπου Ι, ο οποίος τείνει να αναπτύσσεται πιο αργά, σε σύγκριση με γυναίκες χωρίς ενδομητρίωση, σύμφωνα με τη μελέτη.
Το ποσοστό των γυναικών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο των ωοθηκών
Αλλά οι γυναίκες με ενδομητρίωση δεν πρέπει να πανικοβάλλονται με τα ευρήματα της νέας μελέτης, λένε οι ειδικοί, επειδή ο καρκίνος των ωοθηκών εξακολουθεί να είναι σπάνιος.
Περίπου το 1,1% των γυναικών στις ΗΠΑ θα διαγνωστεί με καρκίνο των ωοθηκών κάποια στιγμή στη ζωή τους, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου. Φέτος, υπολογίζεται ότι θα υπάρξουν σχεδόν 20.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου των ωοθηκών και περίπου 13.000 άτομα θα πεθάνουν από τη νόσο.
«Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, λόγω της σπανιότητας του καρκίνου των ωοθηκών, η συσχέτιση με την ενδομητρίωση αύξησε μόνο τον αριθμό των περιπτώσεων καρκίνου κατά 10 έως 20 ανά 10.000 γυναίκες», δήλωσε η Karen Schliep, ανώτερη συγγραφέας της νέας μελέτης και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Δημόσιας Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Γιούτα.
«Δεν θα συνιστούσαμε, σε αυτό το σημείο, οποιαδήποτε αλλαγή στην κλινική φροντίδα ή την πολιτική», πρόσθεσε. «Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης του καρκίνου των ωοθηκών εξακολουθεί να είναι η άσκηση, η διακοπή του καπνίσματος και ο περιορισμός του αλκοόλ», διευκρίνισε. Εκτός από την ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου των ωοθηκών, καρκίνου του μαστού ή καρκίνου του παχέος εντέρου είναι επίσης σημαντικός παράγοντας κινδύνου για καρκίνο των ωοθηκών.
Γενικά, τα άτομα με ενδομητρίωση θα πρέπει να γνωρίζουν τα προειδοποιητικά σημάδια του καρκίνου των ωοθηκών, όπως φούσκωμα, κοιλιακό άλγος και αλλαγές στη λειτουργία του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης, σύμφωνα με την Δρ. BJ Rimel, γυναικολόγος ογκολόγος και ιατρική διευθύντρια του Γραφείου Κλινικών Δοκιμών Καρκίνου στο Cedars-Sinai.
«Εάν ένα άτομο έχει ενδομητρίωση και ο γιατρός του έχει συστήσει από του στόματος αντισυλληπτικά χάπια τότε σίγουρα θα τα έπαιρνα», είπε η Rimel. «Τα από του στόματος αντισυλληπτικά χάπια συνδέονται με 50% μείωση του κινδύνου καρκίνου των ωοθηκών, κάτι που είναι σπουδαία νέα», κατέληξε.
Τα αποτελέσματα της μελέτης
Για τη νέα μελέτη, μια ομάδα ερευνητών στις Ηνωμένες Πολιτείες ανέλυσε δεδομένα για σχεδόν 500.000 γυναίκες στη Γιούτα, ηλικίας 18 έως 55 ετών. Τα δεδομένα προήλθαν από τη βάση δεδομένων πληθυσμού της Γιούτα στο Ινστιτούτο Καρκίνου Huntsman και οι ερευνητές εξέτασαν προσεκτικά πόσες γυναίκες διαπιστώθηκε ότι είχαν ενδομητρίωση στα ηλεκτρονικά τους αρχεία υγείας, καθώς και πόσες εμφάνισαν καρκίνο των ωοθηκών μεταξύ 1992 και 2019, με βάση το Μητρώο Καρκίνου της Γιούτα.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο κίνδυνος όλων των τύπων καρκίνου των ωοθηκών ήταν 4,2 φορές υψηλότερος στις γυναίκες με ενδομητρίωση από ό,τι στις γυναίκες χωρίς την πάθηση. Ο κίνδυνος καρκίνου των ωοθηκών τύπου Ι συγκεκριμένα ήταν «ιδιαίτερα υψηλός», σύμφωνα με τη μελέτη, περίπου 7,5 φορές υψηλότερος στις γυναίκες με ενδομητρίωση και ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών τύπου ΙΙ – που μπορεί να είναι πιο επιθετικός – ήταν περίπου 2,7 φορές πιο πιθανός.