Όταν ακούμε τις φράσεις «συνήθειες που προωθούν τη μακροζωία» και «υγιεινός τρόπος ζωής» όλοι μας σκεφτόμαστε πάνω - κάτω τα ίδια πράγματα: καλή διατροφή πλούσια σε λαχανικά και φρούτα, επαρκής και ποιοτικός ύπνος και τακτική σωματική άσκηση.

Αν και γνωρίζουμε, ωστόσο, αυτούς τους πυλώνες της καλής υγείας, πολλές φορές δυσκολευόμαστε να αντιληφθούμε τον τεράστιο αντίκτυπο που μπορεί να έχει η δυτικού τύπου ζωή.

Συγκεκριμένα, η καθιστική ζωή είναι μια από τις μεγαλύτερες «μάστιγες» των τελευταίων χρόνων, καθώς ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι πλέον έχουν δουλειές γραφείου, με αποτέλεσμα να περνούν ατελείωτες ώρες χωρίς να σηκωθούν.

Οι επιστήμονες πλέον έχουν επιβεβαιώσει ότι η καθιστική ζωή συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, άνοιας και άλλων νευρολογικών νοσημάτων και πόνου στις αρθρώσεις. Αυξάνει, επίσης, και το ρίσκο της παχυσαρκίας, η οποία με τη σειρά της συνδέεται με πολλά χρόνια προβλήματα υγείας.

Μια πρόσφατη μελέτη, όμως, που δημοσιεύτηκε στις 11 Ιουνίου, αποκάλυψε ακριβώς πώς η καθιστική ζωή και η έλλειψη σωματικής άσκησης επηρεάζει την επιβίωση και το προσδόκιμο ζωής μας, με νούμερα.

Πώς μας επηρεάζει η καθιστική ζωή με νούμερα

Οι ερευνητές ακολούθησαν 45.176 συμμετέχοντες για 20 χρόνια. Κατά την έναρξη της μελέτης, η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν τα 60 έτη και όλοι τους ήταν υγιείς, δεν είχαν δηλαδή κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας.

Ο σκοπός της μελέτης ήταν να διαπιστωθεί κατά πόσο ένας καθιστικός τρόπος ζωής επηρεάζει τις πιθανότητες της καλής υγείας σε μεγαλύτερες ηλικίες, ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες. Ως «καλή υγεία σε προχωρημένη ηλικία» ορίστηκε η επιβίωση τουλάχιστον μέχρι τα 70 έτη, χωρίς σοβαρά χρόνια νοσήματα ή κατάπτωση στη σωματική λειτουργία, τη μνήμη και την ψυχική υγεία.

Οι συμμετέχοντες απάντησαν σε μια σειρά ερωτήσεων σχετικά με τις καθημερινές τους συνήθειες και κυρίως με το πόσες ώρες ανά εβδομάδα περνούσαν όρθιοι και πόσες καθιστοί. Παράλληλα, οι επιστήμονες συνέλλεξαν και άλλα στοιχεία, όπως το φύλο, η ηλικία τους, ο δείκτης μάζας σώματος, το ιατρικό και το οικογενειακό τους ιστορικό και η ποιότητα της διατροφής τους.

Τα κυριότερα ευρήματα ήταν τα εξής:

• Για κάθε 2 επιπλέον ώρες παρακολούθησης τηλεόρασης ημερησίως, υπήρχε μείωση των πιθανοτήτων να παραμείνουν οι συμμετέχοντες σε καλή υγεία κατά 12%.
• Για κάθε 2 επιπλέον ώρες ήπιας σωματικής άσκησης ημερησίως, υπήρχε αύξηση των πιθανοτήτων να παραμείνουν οι συμμετέχοντες σε καλή υγεία κατά 6%.
• Για κάθε 1 επιπλέον ώρα έντονης σωματικής άσκησης ημερησίως, υπήρχε αύξηση των πιθανοτήτων να παραμείνουν οι συμμετέχοντες σε καλή υγεία κατά 14%.

Επιπλέον, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν το μοντέλο ISM για να ελέγξουν τις θεωρητικές πιθανότητες να παραμείνουν οι συμμετέχοντες σε καλή υγεία, εάν αντικαθιστούσαν την καθιστική τους συμπεριφορά με φυσική άσκηση.

Το πιο χαρακτηριστικό εύρημα ήταν πως η αντικατάσταση 1 ώρας τηλεόρασης την ημέρα με 1 ώρα έντονης φυσικής άσκησης, αύξανε τις πιθανότητες των συμμετεχόντων να «γεράσουν με υγεία» κατά 28%. Μάλιστα, ίσχυε και το αντίστροφο, δηλαδή η αντικατάσταση της σωματικής άσκησης με καθιστική συμπεριφορά είχε αποτέλεσμα τη μείωση των πιθανοτήτων να έχουν καλή υγεία στο μέλλον.

Τι σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη

Με απλά λόγια, οι επιστήμονες συμπέραναν ότι το 61% των συμμετεχόντων που μέχρι το τέλος της έρευνας είχαν προβλήματα υγείας ή είχαν πεθάνει, θα μπορούσαν να έχουν καλή υγεία εάν:

• Παρακολουθούσαν τηλεόραση κάτω από 3 ώρες την ημέρα.
• Συμπλήρωναν τουλάχιστον 3 ώρες ήπιας σωματικής άσκησης την ημέρα.
• Συμπλήρωναν τουλάχιστον 30 λεπτά έντονης σωματικής άσκησης την ημέρα.
• Δεν ήταν υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Μόνο το 11% των συμμετεχόντων στη μελέτη πληρούσαν και τις 4 παραπάνω προϋποθέσεις.