Τα στοιχεία δείχνουν υψηλά ποσοστά αποτυχίας στους γάμους με πολλά παντρεμένα ζευγάρια να οδηγούνται στο χωρισμό. Σε ορισμένες δυτικές χώρες, έως και το 50% των γάμων δεν ξεπερνούν τα 25 χρόνια.
Σύμφωνα με την Triet, «το περίεργο είναι να λειτουργεί μια σχέση. Η πλειοψηφία των σχέσεων είναι μία κόλαση και η ταινία στοχεύει να μπει βαθιά σε αυτή την κόλαση».
Επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι οι ρομαντικές σχέσεις τείνουν να «φθίνουν», πράγμα που σημαίνει ότι, κατά μέσο όρο, τα επίπεδα ικανοποίησης μειώνονται με την πάροδο του χρόνου.
Υπάρχουν πράγματι αρκετά ζευγάρια, που αντιμετωπίζουν και διαχειρίζονται αυτή τη ρουτίνα και δεν χωρίζουν. Πολλοί άλλοι ωστόσο, σταδιακά κάνουν τη σχέση τους να χειροτερεύει και ο χωρισμός για αυτούς είναι θέμα χρόνου.
Η ψυχολογία των σχέσεων δείχνει ότι η αγάπη από μόνη της δεν αρκεί για να κρατήσει ένα ζευγάρι μαζί... σίγουρα απαιτείται μεγάλη προσπάθεια και από τις δύο πλευρές.
Ο επιστήμονας John Gottman παρομοιάζει την κατάσταση με τον δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής, σύμφωνα με τον οποίο ένα κλειστό σύστημα, όπως ένας γάμος, εκφυλίζεται εκτός εάν παρέχεται ενέργεια. Όπως αναφέρει ο ίδιος, «αν δεν κάνετε τίποτα για να βελτιώσετε τα πράγματα στο γάμο σας, αλλά δεν κάνετε και τίποτα λάθος, ο γάμος θα εξακολουθεί να τείνει να χειροτερεύει με την πάροδο του χρόνου».
Επομένως, οι επιτυχημένες σχέσεις απαιτούν σημαντική επένδυση χρόνου και ενέργειας.
Τα ζευγάρια που θα κάνουν αυτή τη δέσμευση θα ανταμειφθούν με υψηλό επίπεδο ικανοποίησης, ενώ όσοι δεν το κάνουν, με παράδειγμα τον Σάμουελ και την Σάντρα στην ταινία της Triet, είναι προορισμένοι να αποτύχουν.
Όπως ο Σάμουελ και η Σάντρα, όλα τα ζευγάρια ξεκινούν ερωτευμένα και θέλουν να είναι για πάντα ευτυχισμένα μαζί. Αν υποθέσουμε ότι είναι συμβατοί και πρόθυμοι να κάνουν την προσπάθεια μαζί, σχηματίζουν αυτό που ορισμένοι αποκαλούν σχέση «Αδάμ και Εύα», το βιβλικό αρχέτυπο μιας αρμονικής, διαρκούς ένωσης.
Αναλύοντας τη σχέση «Αδάμ και Εύα»
Η χρήση δυναμικών συστημάτων για την ανάλυση αυτού του μοντέλου σχέσεων επιβεβαιώνει τη θεωρία «όλα ή τίποτα».
Τα δυναμικά συστήματα είναι ένα μαθηματικό εργαλείο για την κατανόηση της εξέλιξης μιας μεταβλητής με την πάροδο του χρόνου.
Στην περίπτωση των ρομαντικών σχέσεων, μας ενδιαφέρει το «αίσθημα» της αγάπης σε ένα ζευγάρι. Επειδή απαιτείται προσπάθεια για τη διατήρηση της σχέσης, γίνεται ένα δυναμικό σύστημα που ελέγχεται από προσπάθεια: η προσπάθεια ρυθμίζει το «συναίσθημα», με στόχο να κάνει το «αίσθημα» να διαρκέσει για πάντα.
Εφαρμόζοντας αυτήν τη θεωρία ελέγχου προσπάθειας, διαπιστώθηκε ότι μια επιτυχημένη σχέση απαιτεί προσπάθεια πέρα από το επίπεδο που προτιμά το ζευγάρι και ότι αυτό το χάσμα προσπάθειας είναι δύσκολο να διατηρηθεί με την πάροδο του χρόνου.
The Anatomy of a fall
Όπως αναφέρει η Σάντρα στην ταινία της Triet, υπάρχουν στιγμές που μια σχέση είναι χαοτική, άλλες που τσακώνεσαι μόνος σου, άλλοτε συμμαχώντας με τον σύντροφό σου και άλλοτε κινήσε ενάντια στον σύντροφό σου.
Η σχέση των Σάμουελ και Σάντρα, έχει κοινά στοιχεία με τη σχέση κάθε άλλου ζευγαριού.
Το σημείο εκκίνησης είναι πολύ υψηλό: το «αίσθημα» είναι στο αποκορύφωμά του και υπάρχει μια κοινή πεποίθηση ότι δεν θα τελειώσει ποτέ. Και οι δύο είναι πρόθυμοι να συνεισφέρουν στην ευτυχία της σχέσης κάνοντας τις δικές τους ατομικές προσπάθειες και ξέρουν και οι δύο ότι κάποιο είδος σοκ ή εξωτερικό γεγονός θα αλλάξει τελικά αυτή την κατάσταση.
Σε γενικές γραμμές, τα ζευγάρια με το ίδιο κοινωνικοοικονομικό, πολιτιστικό ή θρησκευτικό υπόβαθρο, γνωστά ως ομογαμικά ζευγάρια, είναι πιο σταθερά.
Πολλά ζευγάρια, ωστόσο, είναι ετερογαμικά, που σημαίνει ότι διαφέρουν σε μία ή περισσότερες από αυτές τις απόψεις.
Τα πιο πρόσφατα υπολογιστικά μας μοντέλα για την αξιολόγηση της δυναμικής των επιπέδων ανισόρροπης προσπάθειας στα ζευγάρια μας επιτρέπουν να προσομοιώσουμε την εξέλιξη της ευτυχίας σε μια σχέση, τόσο σε προβλέψιμα περιβάλλοντα όσο και σε επίπεδα αβεβαιότητας.
Τα εξωτερικά γεγονότα παίζουν μεγάλο ρόλο
Η ανάλυση δείχνει επίσης ότι όταν το ζευγάρι υποβάλλεται σε ένα αγχωτικό επεισόδιο, και οι δύο σύντροφοι πρέπει να αυξήσουν τα επίπεδα προσπάθειάς τους για να επιβιώσει η σχέση. Ωστόσο, το επίπεδο προσπάθειας του πιο «αποτελεσματικού συντρόφου» πρέπει να αυξηθεί περισσότερο.
Στην ταινία, η σχέση της Σάντρα και του Σάμουελ υφίσταται μια τεράστια ατυχία, η οποία έχει παρατεταμένη και έντονη επίδραση ιδίως στον Σάμουελ.
Τα μαθηματικά προσφέρουν ένα αποτέλεσμα σύμφωνα με την πλοκή της ταινίας: η συνεχής υπερένταση του πιο αποτελεσματικού συναισθηματικά συντρόφου, που ενισχύεται από μια παρατεταμένη περίοδο κρίσης, οδηγεί στη διάλυση της σχέσης. Στην περίπτωση της ταινίας, αυτό οδηγεί και στην πτώση του Σάμουελ.
