Μια ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Γρανάδας (UGR) διεξήγαγε μια μελέτη της οποίας τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν ότι οι άνθρωποι δεν είναι εθισμένοι στα κινητά τηλέφωνα αλλά στην κοινωνική αλληλεπίδραση που επιτρέπει αυτή η ηλεκτρονική συσκευή, έτσι ώστε όταν εξηγούν ορισμένα ψυχολογικά προβλήματα να υποστηρίζουν ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη «πώς και για ποιο λόγο χρησιμοποιείται» και όχι η ίδια η χρήση.
Η εργασία αυτή, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Psicothema, αποτελεί την πρώτη πειραματική επιστημονική απόδειξη αυτής της θεωρίας, η οποία αναπτύχθηκε από τον καθηγητή Samuel P.L. Veissière, ερευνητή στο Πανεπιστήμιο McGill του Μόντρεαλ (Καναδάς) το 2018.
Για τη διεξαγωγή αυτού του πειράματος, οι επιστήμονες του UGR εργάστηκαν με ένα δείγμα 86 ατόμων που χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Στη μία από τις ομάδες (την ομάδα των κοινωνικών προσδοκιών) ζήτησαν από κάθε συμμετέχοντα να στείλει ένα μήνυμα μέσω Whatsapp στις πιο ενεργές επαφές του εξηγώντας ότι επρόκειτο να συμμετάσχει σε μια «συναρπαστική εργασία σε ένα σύμπαν εικονικής πραγματικότητας» (το ίδιο μήνυμα σε όλες τις περιπτώσεις), σύμφωνα με τον Jorge López Puga, ερευνητή στο Τμήμα Προσωπικότητας, Αξιολόγησης και Ψυχολογικής Θεραπείας του UGR και κύριο συγγραφέα της μελέτης.
Η άλλη ομάδα (ομάδα ελέγχου) δεν κλήθηκε να στείλει αυτό το «συναρπαστικό» μήνυμα στις επαφές της. Στη συνέχεια ζήτησαν και από τις δύο ομάδες ατόμων να απενεργοποιήσουν τις ειδοποιήσεις τους και να αφήσουν τα κινητά τους τηλέφωνα με την όψη προς τα κάτω στο τραπέζι, ενώ εκτελούσαν μια ασυνήθιστη δραστηριότητα βυθισμένοι σε ένα περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας. Όταν τελείωσε η αλληλεπίδραση με την εργασία εικονικής πραγματικότητας, οι συμμετέχοντες έμειναν σε αδράνεια και δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα κινητά τους τηλέφωνα. Μετά από αυτή την περίοδο «μηδενικής δραστηριότητας» επιτρέψαμε σε όλους τους συμμετέχοντες να επιστρέψουν στη χρήση του Whatsapp.
Καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, οι επιστήμονες του UGR μετρούσαν την ηλεκτρογαλβανική δραστηριότητα του δέρματος, μια παράμετρο που ερμηνεύεται ως δείκτης της δραστηριότητας του αυτόνομου νευρικού συστήματος, δηλαδή ένα είδος φυσιολογικής μέτρησης του άγχους.
«Παρατηρήσαμε λοιπόν ότι η ομάδα με τις κοινωνικές προσδοκίες ήταν πιο τεταμένη καθ' όλη τη διάρκεια του πειράματος. Παρατηρήθηκε επίσης ότι αυτή η ομάδα έγινε πιο ανήσυχη όταν τους ζητήθηκε να σταματήσουν να χρησιμοποιούν το κινητό τηλέφωνο. Επιπλέον, όταν τους επετράπη να χρησιμοποιήσουν ξανά το κινητό τηλέφωνο αυτή η ομάδα γνώρισε έναν πολύ πιο έντονο ενθουσιασμό», λέει ο López Puga.
Κατά τη γνώμη αυτών των επιστημόνων, αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το κινητό τηλέφωνο «δεν είναι η αιτία ψυχολογικών προβλημάτων, αλλά μάλλον ο τρόπος χρήσης και η χρήση αυτής της συσκευής μπορεί να εξηγήσει καλύτερα ορισμένα ψυχολογικά προβλήματα».
