Η παραμονή σε μια μπανιέρα με παγωμένο νερό (αυτή την θεραπευτική πρακτική την ονομάζουμε κρυοθεραπεία) έχει αρχίσει να γίνεται το νέο trend. Μία τέτοια πρακτική μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του μυϊκού πόνου μετά από προπόνηση, της φλεγμονής και του στρες.

Σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2022 που δημοσιεύτηκε στο European Journal of Applied Physiology, η κρυοθεραπεία είναι ένας γενικός όρος για τις θεραπευτικές πρακτικές που περιλαμβάνουν τη χρήση κρύου νερού, πάγου ή αέρα. Η ψυχρή βύθιση, ένας τύπος κρυοθεραπείας, είναι όταν εισάγετε το σώμα σας σε κρύο νερό σε διαφορετικές θερμοκρασίες και για διαφορετική διάρκεια κάθε φορά. Η έκθεση σε αυτές τις θερμοκρασίες «ρίχνει» τη θερμότητα του σώματος, και αλλάζει τη ροή του αίματος.

«Το εύρος θερμοκρασίας για τις βυθίσεις σε κρύο νερό είναι μεταξύ 12 και 20 βαθμών Κελσίου», λέει ο Raj Dasgupta, M.D., FACP, FCCP, FAASM, επικεφαλής ιατρικός σύμβουλος του Sleep Advisor.

Οφέλη από τις κρύες βυθίσεις

Μπορούν να μειώσουν την φλεγμονή και να βελτιώσουν την ανοσία

«Η φλεγμονή είναι μια φυσική αντίδραση του σώματος σε έναν τραυματισμό ή μια λοίμωξη, αλλά όταν είναι χρόνια, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας όπως καρδιακές παθήσεις», λέει ο Dasgupta. Οι κρύες θερμοκρασίες θα μπορούσαν να ωφελήσουν τη φλεγμονή δρώντας στα αιμοφόρα αγγεία. «Τα λουτρά πάγου μπορούν να βοηθήσουν στη συστολή των αιμοφόρων αγγείων και στη μείωση της ροής του αίματος στις πληγείσες περιοχές. Δεδομένου ότι τα αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται και η ροή του αίματος μειώνεται, η επούλωση ξεκινά μόλις ο ασθενής βγει έξω από το παγωμένο νερό. Επίσης, δεδομένου ότι το ανοσοποιητικό σύστημα ρυθμίζει σε μεγάλο βαθμό τη φλεγμονή, το κρύο μπορεί να ωφελήσει και το ανοσοποιητικό.«Η έκθεση στο κρύο νερό μπορεί να αυξήσει την παραγωγή λευκών αιμοσφαιρίων στο σώμα, τα οποία είναι υπεύθυνα για την καταπολέμηση των λοιμώξεων», λέει ο Dasgupta.

Μπορούν να αυξήσουν την κυκλοφορία του αίματος

Η καρδιά, τα τριχοειδή αγγεία, οι φλέβες και οι αρτηρίες αποτελούν το κυκλοφορικό σύστημα, διευκολύνοντας τη ροή του αίματος σε ολόκληρο το σώμα. «Το παγωμένο νερό πιέζει και καταπονεί το σώμα, το οποίο περνάει σε κατάσταση επιβίωσης, δουλεύοντας σκληρά για να διατηρήσει τη θερμοκρασία του πυρήνα. Αυτό διεγείρει το σώμα να αυξήσει τη ροή του αίματος και να βελτιώσει την κυκλοφορία, προκειμένου να βοηθήσει στην παροχή οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών σε περιοχές του σώματος που πρέπει να ανακάμψουν», λέει ο Dasgupta.

Τονώνουν τη διάθεση

Φανταστείτε να μπαίνετε σε παγωμένο νερό και μετά να βγαίνετε χαρούμενοι και με λιγότερη νευρικότητα. Στην πραγματικότητα, αυτό συνέβη σε μια μικρή μελέτη του 2023 που δημοσιεύτηκε στο Biology, ερευνώντας ενήλικες που βυθίστηκαν σε νερό 68°F για πέντε λεπτά. Συναισθηματικές καταστάσεις όπως το άγχος και η κατάθλιψη μπορεί να συνδέονται με χαμηλότερα επίπεδα νευροδιαβιβαστών. Όταν όμως το σώμα αντέχει το κρύο, ενεργοποιεί νευροδιαβιβαστές που βοηθούν στη ρύθμιση των συναισθημάτων και του στρες. «Μερικοί εικάζουν ότι μια αύξηση σε αυτές τις χημικές ουσίες του εγκεφάλου που ρυθμίζουν τη διάθεση, όπως η ντοπαμίνη, μπορεί να εξηγήσει την «υψηλή» αίσθηση που αισθάνονται οι άνθρωποι μετά την κρύα βουτιά», λέει ο Dasgupta.

Το άγχος είναι ένα αναπόφευκτο μέρος της ζωής, αλλά το κρύο μπορεί να προσφέρει κάποια ανακούφιση. «Μερικοί πιστεύουν ότι μια βύθιση του προσώπου σε παγωμένο νερό μπορεί να ενεργοποιήσει το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, το οποίο ωθεί το σώμα να χαλαρώσει μετά από ένα αγχωτικό γεγονός. Οι ερευνητές υποθέτουν επίσης ότι η προσαρμογή στο σοκ μιας κατάδυσης σε παγωμένο νερό μπορεί να βελτιώσει την ικανότητα ενός ατόμου να αντιμετωπίσει γενικά στρεσογόνες καταστάσεις», λέει ο Dasgupta.

Ενεργοποιούν τον μεταβολισμό

Οι ψυχρές θερμοκρασίες προκαλούν ρίγος, με αποτέλεσμα το σώμα να προσπαθεί να ζεσταθεί μέσω συνεχών συσπάσεων των σκελετικών μυών. Το ρίγος επιτρέπει στο σώμα να παράγει θερμότητα πέντε φορές μεγαλύτερη από αυτή που μπορεί να επιτύχει σε ηρεμία. Σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2022 στο International Journal of Circumpolar Health, η αυξημένη μυϊκή δραστηριότητα του ρίγους προκαλεί αύξηση του μεταβολικού ρυθμού, βοηθώντας κάποιον να κάψει περισσότερες θερμίδες σε ηρεμία. Επιπλέον, υπό ψυχρό στρες, το αίμα ρέει στον καφέ λιπώδη ιστό. «Το καφέ λίπος βοηθά στην καύση θερμίδων, επομένως η τακτική έκθεση σε κρύες θερμοκρασίες μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε βάρος», λέει ο Josh York, CPT, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του GymGuyz.

Μειώνουν τον μυϊκό πόνο μετά την προπόνηση

Πολλοί αθλητές στρέφονται στα λουτρά με κρύο νερό για να αποτρέψουν τον πόνο και τη δυσκαμψία των μυών και να βελτιώσουν την ανάρρωση. Σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2023 που δημοσιεύτηκε στο Sports Medicine, οι συμμετέχοντες που υποβλήθηκαν σε κρυοθεραπείες μείωσαν σημαντικά τα επίπεδα κρεατινίνης-κινάσης, δείκτες μυϊκής βλάβης, ενώ καθυστέρησαν την έναρξη μυϊκού πόνου μετά από άσκηση υψηλής έντασης, σε σύγκριση με άτομα που χρησιμοποίησαν παθητική αποκατάσταση. Ωστόσο, αυτά τα αποτελέσματα ήταν μόνο βραχυπρόθεσμα.