Οι επιστήμονες εστιάζουν στα αυξημένα ποσοστά καρκίνου του παχέος εντέρου σε νεαρά άτομα, διαπστώνοντας ότι ένας βασικός λόγος μπορεί να είναι το αυξανόμενο ποσοστό παχυσαρκίας και οι διατροφικές συνήθειες πλούσιες σε λιπαρά.
Τώρα, ερευνητές στο Ινστιτούτο Salk και στο UC San Diego ανακάλυψαν πώς οι διατροφικές συνήθειες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά μπορούν να αλλάξουν τα βακτήρια του εντέρου και να τροποποιήσουν τα πεπτικά μόρια που ονομάζονται χολικά οξέα, προδιαθέτοντας τα ποντίκια σε καρκίνο του παχέος εντέρου.
Στη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Cell Reports στις 22 Αυγούστου 2023, η ομάδα βρήκε αυξημένα επίπεδα συγκεκριμένων βακτηρίων του εντέρου σε ποντίκια που τρέφονταν με τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Αυτά τα βακτήρια του εντέρου, έδειξαν, ότι αλλάζουν τη σύνθεση της δεξαμενής του χολικού οξέος με τρόπους που προκαλούν φλεγμονή και επηρεάζουν το πόσο γρήγορα αναπληρώνονται τα βλαστοκύτταρα του εντέρου. Τα χολικά οξέα είναι μόρια που παράγονται από το συκώτι και χρησιμοποιούνται από το έντερο για να βοηθήσουν στην πέψη των τροφίμων και στην απορρόφηση της χοληστερόλης, των λιπών και των θρεπτικών συστατικών.
Ισορροπία των μικροβίων στο έντερο
«Η ισορροπία των μικροβίων στο έντερο διαμορφώνεται από τη διατροφή και ανακαλύπτουμε πώς οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα που οδηγούν σε καρκίνο», λέει ένας από τους συγγραφείς της έρευνας, καθηγητής και διευθυντής του Salk's Gene Expression Laboratory, Ronald Evans. «Αυτό ανοίγει το δρόμο για παρεμβάσεις που μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου» προσθέτει.
Το 2019, ο Evans και οι συνεργάτες του έδειξαν σε ποντίκια πώς οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά ενίσχυαν τα συνολικά επίπεδα χολικού οξέος με αποτέλεσμα να προκύπτει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου. Ωστόσο, αυτή η έρευνα φαίνεται ότι είχε κάποια κενά. Αυτή τη φορά, η ομάδα του Evans συνεργάστηκε με τα εργαστήρια του Rob Knight και του Pieter Dorrestein στο UC San Diego για να εξετάσει τα μικροβιώματα και τα μεταβολώματα - μικρά μόρια - στα πεπτικά ίχνη ζώων σε δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Μελέτησαν ποντίκια με γενετική μετάλλαξη που τα κάνει πιο ευαίσθητα σε όγκους του παχέος εντέρου.
Πώς επηρεάζονται τα βλαστοκύτταρα στα έντερα
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα ποντίκια που τρέφονταν με τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά είχαν περισσότερα χολικά οξέα στα έντερά τους. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι αυτά τα τροποποιημένα χολικά οξέα επηρέασαν τον πολλαπλασιασμό των βλαστοκυττάρων στα έντερα. Όταν αυτά τα κύτταρα δεν αναπληρώνονται συχνά, μπορούν να συσσωρεύσουν μεταλλάξεις, ένα βασικό βήμα προς την ενθάρρυνση της ανάπτυξης καρκίνων, οι οποίοι συχνά προέρχονται από αυτά τα βλαστοκύτταρα.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι διατροφικές συνήθειες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά αλλάζουν τη σύνθεση του μικροβιώματος, ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη βακτηρίων όπως το I. valens και το R. gnavus. Με τη σειρά του, αυτό ενισχύει τα επίπεδα των τροποποιημένων χολικών οξέων. Σε έναν φαύλο κύκλο, αυτά τα χολικά οξέα δημιουργούν ένα πιο φλεγμονώδες περιβάλλον που μπορεί να αλλάξει περαιτέρω τη σύνθεση των βακτηρίων του εντέρου.
Στο μέλλον, η ομάδα θα μελετήσει πόσο γρήγορα αλλάζουν το μικροβίωμα και τα χολικά οξέα όταν ένα ζώο αρχίσει να τρώει μία δίαιτα πλούσια σε λιπαρά. Σχεδιάζουν επίσης να μελετήσουν τρόπους για να αντιστρέψουν τις επιπτώσεις που σχετίζονται με τον καρκίνο μιας δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, στοχεύοντας την FXR, την πρωτεΐνη που ανακάλυψαν ότι σχετίζεται με αλλαγές στο χολικό οξύ.
