Υψηλότερο κίνδυνος εμφάνισης Αλτσχάιμερ φαίνεται ότι διατρέχουν όσοι έχουν έλλειψη ύπνου ή κάνουν ακανόνιστο ύπνο. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε μία νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Science Translational Medicine».
Όπως προέκυψε κατά τη μελέτη ποντικιών, η έλλειψη ύπνου εμποδίζει τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος του εγκεφάλου, που ονομάζονται μικρογλοία, να καθαρίσουν σωστά τις εναποθέσεις της αμυλοειδούς πρωτεΐνης στον εγκέφαλο με αποτέλεσμα να συμβάλει στην έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών και τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Ανοίγει ο δρόμος για ακόμη μεγαλύτερη κατανόηση των μηχανισμών
Αν και οι ακριβείς μηχανισμοί που παίζουν ρόλο παραμένουν ασαφείς, οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι η απώλεια ύπνου οδηγεί σε παθολογικές αλλαγές που συσσωρεύονται με την πάροδο του χρόνου και μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο άνοιας αργότερα στη ζωή.
Η καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών αυτών θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για νέες θεραπείες και στρατηγικές πρόληψης. «Θα χρειαστούν προοπτικές μελέτες σε ανθρώπους για να εξεταστεί κατά πόσο η βελτίωση της ποιότητας του ύπνου μέσω της θεραπείας των υποκείμενων διαταραχών του ύπνου μπορεί να μειώσει την αντιδραστικότητα των μικρογλοίων, τον μακροπρόθεσμο κίνδυνο εναπόθεσης αμυλοειδούς και την εξέλιξη προς τη γνωστική εξασθένιση που παρατηρείται στη νόσο Αλτσχάιμερ», σημειώνουν οι ερευνητές.
Ύπνος, σωματική και ψυχική υγεία
Ο κακός πάντως ύπνος επηρεάζει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική μας υγεία. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι οι άνθρωποι που στερούνται ύπνου για μία νύχτα έχουν την επομένη μέρα αύξηση στο αίμα τους της ουσίας ιντερλευκίνη 6. Αυτό είναι ένα μόριο που έχει σχέση με το ανοσοποιητικό σύστημα και παράγεται στον εγκέφαλο, αλλά και στην περιφέρεια, ακόμα και από το λίπος.
Σε έρευνα στο ιατρικό κέντρο Χέρσυ του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, όπου περιόρισαν τον ύπνο για μία εβδομάδα κατά δύο ώρες σε νεαρούς άνδρες και γυναίκες, δηλαδή αντί για οκτώ ώρες κοιμόντουσαν έξι, βρέθηκε ότι ακόμα και με αυτή τη μικρή μείωση ύπνου υπήρξε αύξηση αυτών των ιντερλευκινών. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και οι δύο ώρες λιγότερου ύπνου είναι σημαντικές για την υγεία.
Άλλες εργασίες από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ έδειξαν ότι η αύξηση της ιντερλευκίνης 6 σε άτομα που είναι αποστερημένα από ύπνο δημιουργεί μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιακά προβλήματα, όπως έμφραγμα. Η αύξηση των ιντερλευκινών προκαλούν υπνηλία και κούραση που σε κάνουν να θέλεις να κοιμηθείς.
Ο απαιτούμενος χρόνος ύπνου διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά σε γενικές γραμμές κυμαίνεται από 7 σε 9 ώρες. Αν οι ώρες ύπνου είναι λιγότερες από έξι, το σώμα παράγει περισσότερες ορμόνες που σχετίζονται με το άγχος και οι οποίες δημιουργούν υπέρταση. Και η υπέρταση ως γνωστόν αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες των καρδιακών ή εγκεφαλικών επεισοδίων.
Αλλά και το πρόβλημα της αϋπνίας, που διαφέρει από την έλλειψη κανονικού χρόνου ύπνου, έχει σχέση με το άγχος και την κατάθλιψη. Η αϋπνία συνδέεται με την λειτουργία του «συστήματος στρες» του οργανισμού και ειδικά του συστήματος που έχει σχέση με την παραγωγή της κορτιζόλης.
Δηλαδή οι άνθρωποι που υποφέρουν από αϋπνία, παράγουν αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης. Αντιδρούν σαν να είναι σε διαρκές στρες. Πειράματα σε σχέση με τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης αποδεικνύουν ότι αυτά συνδέονται με καρδιοπάθειες, σοβαρή κατάθλιψη, οστεοπόρωση, παχυσαρκία.
Μελέτες ακόμη έδειξαν, σύμφωνα με τον Γιώργο Ποταμίτη, (Iατρός Ωτορινολαρυγγολόγος, Επιστημονικά Υπεύθυνος ΩΡΛ Τμήματος Affidea Περιστερίου, Συνεργάτης ΩΡΛ Τμήματος Affidea Κηφισιάς) πως οι διαταραχές του ύπνου προηγούνται ορισμένων ουρολογικών προβλημάτων, όπως η ακράτεια ούρων, τα συμπτώματα στο κατώτερο ουροποιητικό σύστημα και η ανάγκη ούρησης στη μέση της νύχτας (νυκτουρία). Μάλιστα όσοι πάσχουν από στυτική δυσλειτουργία, έχουν υπερδιπλάσιες πιθανότητες να πάσχουν από άπνοια. Είναι σημαντικό οι άντρες με στυτική δυσλειτουργία να ελέγχονται και για υπνική άπνοια.
