Κάποιοι άνθρωποι κοιμούνται νωρίς το βράδυ, ενώ κάποιοι άλλοι πέφτουν για ύπνο τα ξημερώματα. Εάν ανήκετε στη δεύτερη κατηγορία τότε ίσως αυτό το άρθρο να σας ενδιαφέρει. Το σίγουρο πάντως είναι ότι δεν θα πρέπει να νιώθετε άσχημα αν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε νωρίς και πηγαίνετε για ύπνο αργά το βράδυ ή ίσως και τα ξημερώματα.
Πριν από αιώνες, ο Benjamin Franklin είχε ισχυριστεί ότι αν κοιμάται κάποιος νωρίς το βράδυ και ξυπνάει νωρίς το πρωί έχει τις προύποθέσεις για να είναι υγιής, πλούσιος και σοφός. Σε ένα δοκίμιο του 2018 στο Cut, η Edith Zimmerman έγραψε ότι «το να ξυπνάς νωρίς σου δίνει ένα κύμα δύναμης. νιώθεις ανώτερος». Πιο πρόσφατα, ένας χρήστης του Reddit το έθεσε απλά έγραψε: «Οι άνθρωποι -νυχτοπούλια είναι χάλια». Μήπως τελικά η συνήθεια ύπνου που ακολουθούμε μπορεί να εξελιχθεί σε εμπόδιο ή όφελος στη ζωή μας;».
Αν διαβάσετε παρακάτω, σίγουρα θα παρηγορηθείτε όσοι έχετε συμπεριφορά ... κουκουβάγιας. Όπως άλλωστε είχε πει κάποτε ο Robin Williams στον Matt Damon, «δεν φταις εσύ». Το καθημερινό σας πρόγραμμα ύπνου-αφύπνισης, που ονομάζεται χρονότυπος, φαίνεται να είναι κυρίως γενετικό. Οι εκτιμήσεις για το πόσο συνηθισμένο είναι να είσαι ... «κουκουβάγια» ποικίλλουν. Μια πρόσφατη μελέτη στη Φινλανδία βρήκε ότι το 10% των ανδρών και το 12% των γυναικών είναι «βραδινοί τύποι». Μια μελέτη του 2007 διαπίστωσε ότι ο πιο κοινός χρονότυπος, που αντιπροσωπεύει το 14,6% των ανθρώπων, κοιμόταν από τις 12:09 πμ. έως τις 8:18 πμ. χωρίς «κοινωνικές υποχρεώσεις» - αλλά ο μισός πληθυσμός κοιμόταν αργότερα. Σε κάθε περίπτωση, αν ανήκετε στους ξενύχτηδες να ξέρετε ότι δεν είστε μόνοι.
Πότε θα πρέπει να ανησυχήσετε
Ο χρονότυπος μας είναι «αναπόσπαστο μέρος αυτού που είμαστε», λέει η Δρ Beth Ann Malow, νευρολόγος και ειδικός στον ύπνο στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Vanderbilt. «Δεν είναι κάτι σαν να λέμε στον εαυτό μας, τώρα θα επιλέξω να γίνω κουκουβάγια και είμαι τεμπέλης. Είναι μια βιολογική αντίδραση». Ο Δρ Phil Gehrman, κλινικός ψυχολόγος που ειδικεύεται στη συμπεριφορική ιατρική του ύπνου στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, συμφωνεί. Η μεροληψία κατά των ξενύχτηδων είναι «καθαρά πολιτισμική», λέει.
Το πρόβλημα εμφανίζεται όταν έχουμε δουλειές, μαθήματα ή άλλες υποχρεώσεις που δεν ευθυγραμμίζονται με τους κιρκάδιους ρυθμούς μας. Όταν οι υποχρεώσεις της εγρήγορσης συγκρούονται με το πρόγραμμα ύπνου του ατόμου τόσο πολύ που είναι δύσκολο να λειτουργήσει, το ξενύχτι μετατοπίζεται από μια τάση σε μια κατάσταση γνωστή ως διαταραχή καθυστερημένης φάσης ύπνου-αφύπνισης, στην οποία οι κιρκάδιοι ρυθμοί καθιστούν δύσκολη την καθημερινή λειτουργία. Περίπου 0,2% έως 1,7% των ενηλίκων έχουν αυτή την πάθηση.