Η συνολική υγεία εξαρτάται από πολλές παραμέτρους. Από την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερίνης μέχρι την περίμετρο της μέσης, υπάρχουν πολλοί αριθμοί που έχουν να μας «πουν» κάτι για την υγεία μας.
Η Δρ Σάρα Τζάρβις, γενική ιατρός εστιάζει σε επτά σημαντικούς αριθμούς και τι μπορούν να αποκαλύψουν σχετικά με τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών.
1. Βιολογική ηλικία
Η βιολογική ηλικία δεν μπορεί να μετρηθεί εύκολα από τον μέσο άνθρωπο, αλλά οι επιστήμονες χρησιμοποιούν διάφορες μετρήσεις όπως η καρδιαγγειακή γήρανση, η γνωστική λειτουργία και η λειτουργία των πνευμόνων.
Μελέτες έχουν επίσης εντοπίσει συγκεκριμένους δείκτες στο αίμα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να εκτιμηθεί πόσο καλά γερνάει το σώμα.
2. Δείκτης Μάζας Σώματος
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) είναι ένα εργαλείο ελέγχου που μετρά εάν έχετε το ιδανικό βάρος για το ύψος σας. Υπολογίζεται χρησιμοποιώντας τις μετρήσεις βάρους και ύψους.
Για τους περισσότερους ενήλικες, εάν ο ΔΜΣ είναι:
- Κάτω από 18,5 – είστε στο εύρος λιποβαρούς σωματικού βάρους
- 18,5 έως 24,9 – βρίσκεστε στο εύρος υγιούς βάρους
- 25 έως 29,9 – είστε στο εύρος υπέρβαρου σωματικού βάρους
- 30 έως 39,9 – είστε στο εύρος της παχυσαρκίας
- 40 και άνω – είστε στο εύρος της σοβαρής παχυσαρκίας
Ο υψηλότερος ΔΜΣ έχει συνδεθεί με κακή υγεία, καθώς το υπερβολικό βάρος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων όπως ο διαβήτης τύπου 2, οι καρδιακές παθήσεις, τα εγκεφαλικά και ακόμη και ορισμένων τύπου καρκίνου. Υπάρχουν επίσης «σημαντικοί κίνδυνοι για την υγεία που συνδέονται με το λιποβαρές σωματικό βάρος», σημειώνει η Δρ Τζάρβις. Αυτοί περιλαμβάνουν την οστεοπόρωση, τις ελλείψεις βιταμινών και μετάλλων, την στειρότητα, καθώς και αυξημένο κίνδυνο αναπνευστικών παθήσεων, υποθερμίας και πτώσεων - ιδιαίτερα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
3. Αναλογία μέσης-γοφών
Σε ορισμένες κατηγορίες ατόμων «ο ΔΜΣ μπορεί να μην είναι η καλύτερη μέτρηση», τονίζει η Δρ Τζάρβις. «Σε αυτή την περίπτωση, ίσως θελήσετε να εξετάσετε την αναλογία μέσης-γοφών». Το τεστ αυτό δείχνει πόσο λίπος αποθηκεύει κάποιος γύρω από το στομάχι του. Η έρευνα έχει προτείνει ότι η αναλογία μέσης-γοφών είναι ισχυρότερος προγνωστικός δείκτης της συνολικής υγείας από τον ΔΜΣ, καθώς είναι ασφαλέστερος στην πρόβλεψη της ανάπτυξης ασθενειών και πρόωρου θανάτου. Αυτό συμβαίνει επειδή τα άτομα με υπερβολικό βάρος γύρω από την κοιλιά τους μπορεί να έχουν σπλαχνικό λίπος γύρω από τα όργανά τους, το οποίο μπορεί να είναι επικίνδυνο.
4. HbA1C
Η HbA1C αντιστοιχεί στην αιμοσφαιρίνη A1C - ένα μέτρο του μέσου επιπέδου σακχάρου στο αίμα σε μια περίοδο δύο ή τριών μηνών. Οι γιατροί χρησιμοποιούν συχνά την HbA1C για τη διάγνωση του διαβήτη τύπου 2, εκτός αν πρόκειται για περιπτώσεις εγκυμοσύνης. Σύμφωνα με το Diabetes UK, το τεστ εξετάζει κατά πόσο το σάκχαρο στο αίμα - γνωστό και ως γλυκόζη - κολλάει στα ερυθρά αιμοσφαίρια.
Εάν έχετε διαβήτη, το σώμα σας δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει σωστά το σάκχαρο, επομένως περισσότερο από αυτό κολλάει στα ερυθρά αιμοσφαίρια και συσσωρεύεται στο αίμα. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι ενεργά για περίπου δύο ή τρεις μήνες, γι' αυτό και η μέτρηση γίνεται ανά τρίμηνο. Μία υψηλή τιμή HbA1c σημαίνει ότι έχετε πάρα πολύ σάκχαρο στο αίμα και ότι είναι πιο πιθανό να αναπτύξετε επιπλοκές του διαβήτη, όπως σοβαρά προβλήματα στα μάτια και τα πόδια.
5. Αρτηριακή πίεση
Η αρτηριακή πίεση είναι ένας άλλος δείκτης που είναι «πραγματικά σημαντικός» για την υγεία ενός ατόμου, υπογραμμίζει η Δρ Τζάρβις. Η αρτηριακή πίεση αυξάνεται και μειώνεται φυσικά κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Αλλά εάν η συνολική αρτηριακή σας πίεση είναι πάντα υψηλή, επιβαρύνει την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία και μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά προβλημάτων υγείας, όπως καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο, νεφρική νόσο και ορισμένες μορφές άνοιας. Μια φυσιολογική αρτηριακή πίεση συνήθως θεωρείται ότι είναι μεταξύ 90/60 mmHg και 120/80 mmHg. Εάν η ένδειξή σας είναι 140/90 mmHg ή μεγαλύτερη, μπορεί να έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση.
6. Το επίπεδο χοληστερίνης
Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι έχουν υψηλή χοληστερίνη. Η χοληστερόλη είναι μια φυσική λιπαρή ουσία στο αίμα που παράγεται στο συκώτι και βρίσκεται επίσης σε ορισμένα από τα τρόφιμα που τρώμε. Παίζει ρόλο στη διατήρηση της υγείας των κυττάρων του σώματός μας, αλλά μερικές φορές μπορεί κάποιος να έχει υπερβολική ποσότητα «κακής» χοληστερόλης στο αίμα. Αυτό ονομάζεται υψηλή χοληστερόλη. Εάν δεν λάβετε μέτρα για να μειώσετε την υψηλή χοληστερόλη, η συσσώρευση λίπους στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού.
7. Ο δείκτης FRAX
Καθώς μεγαλώνετε, η οστική σας πυκνότητα είναι ένα άλλο σημαντικό μέτρο της υγείας, το οποίο μπορεί να αξιολογηθεί μέσω ενός διαδικτυακού εργαλείου που είναι γνωστό ως FRAX. Αυτό θα μετρήσει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης, μιας κατάστασης υγείας που αποδυναμώνει τα οστά, καθιστώντας τα εύθραυστα και πιο πιθανό να σπάσουν.
Η Δρ Τζάρβις καταλήγει: «Περισσότερες από μία στις τρεις γυναίκες και ένας στους πέντε άνδρες θα σπάσουν ένα οστό κατά τη διάρκεια της ζωής τους ως αποτέλεσμα της οστεοπόρωσης. Είναι μια πολύ σοβαρή αιτία απώλειας της ποιότητας ζωής και της ανεξαρτησίας».
