Από την αρχή της πανδημίας COVID-19, ένα σημαντικό ποσοστό ατόμων παρουσίασε συμπτώματα που επιμένουν μετά την αρχική λοίμωξη. Τα συμπτώματα του μακροχρόνιου COVID (long COVID) είναι ποικίλα και συχνά περιλαμβάνουν νευρολογικές, αναπνευστικές και γνωστικές διαταραχές.
Επί του παρόντος, η διαχείριση αυτής της κατάστασης επικεντρώνεται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, γεγονός που παρουσιάζει προκλήσεις λόγω της ποικιλομορφίας τους. Ευτυχώς, μέχρι τα τέλη του 2024, έχουν εντοπιστεί ορισμένες στρατηγικές που φαίνεται να έχουν θετική επίδραση. Ακολουθούν οι σημαντικότερες εξελίξεις, όπως καταγράφονται στο Medscape.
Εξελίξεις στη θεραπεία του μακροχρόνιου COVID
Χαμηλές δόσεις ναλτρεξόνης
Μελέτες, όπως αυτή που δημοσιεύτηκε στο Brain, Behavior & Immunity - Health τον Μάρτιο του 2024 και στο Frontiers τον Ιούνιο, δείχνουν ότι η ναλτρεξόνη (ένα φάρμακο για την αντιμετώπιση εξαρτήσεων) μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση της νοητικής ομίχλης, του πόνου, των διαταραχών ύπνου και της κόπωσης. Τα οφέλη αυτά πιθανόν οφείλονται στις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του φαρμάκου, αν και η ακριβής δράση παραμένει υπό διερεύνηση.
Αντικαταθλιπτικά και ISRS (εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης)
Έρευνα της Cell από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια αποκάλυψε ότι οι ασθενείς με μακροχρόνιο COVID συχνά έχουν μειωμένα επίπεδα σεροτονίνης.
Η χρήση ISRS έχει δείξει βελτιώσεις στη νοητική ομίχλη, την κόπωση, την υπερευαισθησία σε ερεθίσματα και τη συνολική λειτουργικότητα των ασθενών (Scientific Reports).
Χαμηλές δόσεις του αριπιπραζόλης (αντιψυχωτικό) φάνηκαν επίσης αποτελεσματικές σε ορισμένες γνωστικές διαταραχές.
Μοδαφινίλη
Η μοδαφινίλη, γνωστή για τη χρήση της στη ναρκοληψία, έχει δείξει δυνατότητες στη βελτίωση των γνωστικών συμπτωμάτων του μακροχρόνιου COVID (American Journal of Psychiatry, Ιούνιος 2024). Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερες μελέτες και προσοχή λόγω πιθανών αλληλεπιδράσεων με άλλα φάρμακα.
Μετφορμίνη
Η μετφορμίνη, που χρησιμοποιείται κυρίως για τη θεραπεία του διαβήτη, φαίνεται να μειώνει την εμφάνιση μακροχρόνιου COVID όταν χορηγείται κατά τη διάρκεια της οξείας φάσης της νόσου (The Lancet Infectious Diseases, 2023). Τα οφέλη πιθανόν σχετίζονται με τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές της.
Αντιισταμινικά
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Frontiers το 2023, περίπου το 29% των ασθενών με μακροχρόνιο COVID παρουσίασαν βελτίωση μετά από θεραπεία με αντιισταμινικά. Αυτά τα φάρμακα, που συνήθως χρησιμοποιούνται για αλλεργίες, έδειξαν θετικά αποτελέσματα σε συμπτώματα όπως νοητική ομίχλη, δυσκολία στην αναπνοή και αυξημένη καρδιακή συχνότητα.
Η δράση τους μπορεί να υποστηρίζει τη θεωρία ότι το μακροχρόνιο COVID σχετίζεται με φλεγμονώδεις αντιδράσεις παρόμοιες με αυτές που εμφανίζονται σε αλλεργίες.
Προφυλάξεις και ανάγκη για ιατρική καθοδήγηση
Η διάγνωση του μακροχρόνιου COVID πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας, καθώς πολλά από τα συμπτώματά του μπορεί να υποδεικνύουν άλλες σοβαρές παθήσεις, όπως νευροεκφυλιστικές ή ψυχιατρικές διαταραχές.
Επιπλέον, τα φάρμακα που προαναφέρθηκαν έχουν πιθανές παρενέργειες και απαιτούν συνταγή και επίβλεψη από γιατρό. Είναι κρίσιμο οι ασθενείς να αποφεύγουν την αυτοθεραπεία και να συμβουλεύονται πάντα ειδικούς.
Η αντιμετώπιση του μακροχρόνιου COVID βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, αλλά οι παραπάνω θεραπείες παρέχουν ελπίδα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.