Οι νέες μεταλλάξεις του κορωνοϊού που κυριαρχούν έναντι των παλιών καθιστούν τα εμβόλια λιγότερο αποτελεσματικά. Αυτό προκύπτει από έκθεση του ECDC (Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων), η οποία αποτυπώνει την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού σε περιπτώσεις νοσηλείας ή ακόμη και θανάτου σε 8 χώρες της Ευρώπης για το χρονικό διάστημα από τον Οκτώβριο του 2023 έως τον Απρίλιο του 2024. Δείτε ΕΔΩ ολόκληρη την έκθεση.
Η έκθεση εστιάζει στο μονοσθενές εμβόλιο της Pfizer XBB.1.5 Covid-19 και σε μία δόση, η οποία χορηγήθηκε κατά τη διάρκεια της φθινοπωρινής εμβολιαστικής εκστρατείας του 2023 κατά του κορωνοϊού.
Το δείγμα της μελέτης περιελάμβανε άτομα ηλικίας ≥ 65 ετών από το Βέλγιο, τη Δανία, την Ιταλία, την Ολλανδία (μόνο μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023), τη Νορβηγία (μόνο μέχρι τον Φεβρουάριο του 2024), την Πορτογαλία, την Ισπανία (Ναβάρα) και τη Σουηδία (κάλυψη δεδομένων έως τις 15 Απριλίου του 2024) και πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του project VEBIS.
Μεταξύ του Οκτωβρίου 2023 και του Απριλίου 2024, ο αριθμός των ατόμων ηλικίας ≥ 80 ετών που συμπεριλήφθηκαν στην ανάλυση μειώθηκε από πέντε σε τέσσερα εκατομμύρια, τα οποία ήταν κατάλληλα για τη φθινοπωρινή δόση του 2023, αλλά δεν την έλαβαν κατά την περίοδο της μελέτης.
Στην ηλικιακή ομάδα 65-79 ετών, ο αριθμός των ατόμων που πληρούσαν τις προϋποθέσεις για τη φθινοπωρινή δόση αλλά δεν την έλαβαν μειώθηκε από 12,5 σε 9,8 εκατομμύρια. Συνολικά καταγράφηκαν 63.876 νοσηλείες λόγω COVID-19 και 8.212 θάνατοι που σχετίζονταν με τον COVID-19.
Το ποσοστό εμβολιασμού ανά χώρα και ηλικιακή ομάδα για τη δόση του 2023
Η αποτελεσματικότητα της δόσης του μονοσθενούς εμβολίου XBB.1.5 κατά της νοσηλείας λόγω COVID-19 για χρονικό διάστημα παρατήρησης διάρκειας οκτώ εβδομάδων (από τον Οκτώβριο έως τις 25 Νοεμβρίου του 2024) ήταν 65% και 64% για τους πληθυσμούς ηλικίας ≥80 και 65-79 ετών, αντίστοιχα. Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου σε περιστατικά θανάτου που σχετίζονται με τον COVID-19 ήταν 67% και στις δύο παραπάνω ηλικιακές ομάδες.
Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου κατά της νοσηλείας λόγω του COVID-19 μειώθηκε σταθερά κατά τη διάρκεια της περιόδου της μελέτης, και συγκεκριμένα σε 38% και 48% στους πληθυσμούς ηλικίας ≥80 και 65-79 ετών, αντίστοιχα, από την 1η Ιανουαρίου έως τις 25 Φεβρουαρίου 2024. Το ποσοστό αυτό μειώθηκε περαιτέρω στο 19,9% για τα άτομα ηλικίας 65-79 ετών μέχρι το τέλος της μελέτης (1 Μαρτίου έως 25 Απριλίου 2024). Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της μείωσης αποδίδεται στις νέες μεταλλάξεις του κορωνοϊού.
Οι εκτιμήσεις για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου κατά των θανάτων που σχετίζονται με τον COVID-19 μειώθηκαν παρόμοια με τα παραπάνω μεγέθη για τις ηλικίες ≥80 ετών, αλλά μόνο οριακά μεταξύ της ομάδας 65-79 ετών. Από την 1η Ιανουαρίου έως τις 25 Φεβρουαρίου 2024, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου κατά των θανάτων ήταν 40% για ηλικίες ≥80 ετών και 54% για ηλικίες 65-79 ετών.
Να σημειωθεί ότι, η μελέτη διεξήχθη σε οκτώ χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ: Βέλγιο, Δανία, Ιταλία, Ολλανδία, Νορβηγία, Πορτογαλία, Ισπανία (Ναβάρα) και Σουηδία, σε περίπου 37 εκατομμύρια άτομα ηλικίας ≥65 ετών.