Η διατροφική πρόσληψη είναι ένας παράγοντας που μπορεί να έχει αντίκτυπο στον ύπνο, και οι δύο παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στη μακροπρόθεσμη υγεία και ευεξία. Σε γενικές γραμμές, τα φρέσκα φρούτα είναι πλούσια σε νερό, φωσφορικά άλατα, βιταμίνες C, B1, B2, E, καροτένια, νιασίνη, μέταλλα όπως κάλιο και μαγνήσιο, φυτικές ίνες ή πολυφαινόλες και έχουν υψηλό αντιοξειδωτικό δυναμικό, ιδίως τα εσπεριδοειδή, τα ακτινίδια, τα κεράσια, οι φράουλες, τα σμέουρα κ.λπ. Οι μπανάνες παρέχουν τρυπτοφάνη, μαγνήσιο και κάλιο.
Επιπλέον, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το αντιοξειδωτικό δυναμικό της διατροφής μπορεί να μειώσει τα προβλήματα ύπνου, ενώ η τρυπτοφάνη είναι απαραίτητο αμινοξύ πρόδρομος της σεροτονίνης και της μελατονίνης, που μπορεί να διασχίσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό.
Με βάση αυτά, φαίνεται ότι ορισμένα φρούτα μας βοηθούν στον ύπνο και προάγουν την καλύτερη ξεκούραση, αλλά παρόλο που υπάρχουν μελέτες που το υποδηλώνουν αυτό, η πραγματικότητα είναι ότι δεν επαρκούν για να πούμε με βεβαιότητα. Αυτό λέει ο Rybel Wix, ειδικός στην Ομάδα Αϋπνίας της Ισπανικής Εταιρείας Ύπνου (SES) και στη Μονάδα Ύπνου του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου La Princesa στη Μαδρίτη: «Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε καλύτερα τους πιθανούς μοριακούς μηχανισμούς που συνδέουν τη διατροφή με την υγεία του εγκεφάλου και που μπορεί να οδηγήσουν σε καλύτερη ποιότητα ύπνου».
Έρευνα για τη διατροφή και τον ύπνο
«Υπάρχουν κάποιες μελέτες που έχουν δείξει θετικά αποτελέσματα ορισμένων φρούτων σε υγιείς ή/και με διαταραχές ύπνου εθελοντές, αλλά χρειάζονται περισσότερες και ποιοτικότερες έρευνες για να έχουμε πιο συγκεκριμένα και πειστικά στοιχεία», λέει η Ana Cantón Blanco, επικεφαλής του τμήματος ενδοκρινολογίας και διατροφής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομειακό Συγκρότημα του Santiago de Compostela (CHUS).
Ακτινίδια και βύσσινα
Η εν λόγω ενδοκρινολόγος επισημαίνει ορισμένες μελέτες που έχουν διεξαχθεί για τα ακτινίδια και τα κεράσια σε σχέση με την επίδρασή τους στις παραμέτρους του ύπνου. «Τα ακτινίδια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε σεροτονίνη, βιταμίνη C και βιταμίνη Κ και η ευεργετική τους επίδραση έχει παρατηρηθεί σε άτομα με διαταραχές ύπνου», εξηγεί.
Όσον αφορά τα κεράσια, επισημαίνει ότι έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε μελατονίνη και φαινολικές ενώσεις, «με αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, και έχει επίσης αποδειχθεί ότι έχουν ευεργετική επίδραση». Τέλος, όσον αφορά τις μπανάνες, λέει ότι θεωρεί ότι η κατανάλωσή τους κατά την ώρα του ύπνου, επειδή, εκτός από την παροχή τρυπτοφάνης, μπορούν να προωθήσουν, μετά από μια σειρά μεταβολικών επιδράσεων, τη σύνθεση της σεροτονίνης και της μελατονίνης, οι οποίες θα μπορούσαν να βελτιώσουν τις παραμέτρους του ύπνου.
Ο Rybel Wix αναφέρεται επίσης σε αυτούς τους συγκεκριμένους καρπούς. Προσθέτει ότι «τα βύσσινα σε μελέτες έχει αποδειχθεί ότι αυξάνουν τα κυκλοφορούντα επίπεδα μελατονίνης και βελτιώνουν το χρόνο και την ποιότητα του ύπνου σε υγιείς ενήλικες». Μια άλλη μελέτη με ακτινίδια έδειξε, εξηγεί, «σημαντική βελτίωση της συνολικής διάρκειας του ύπνου και της ποιότητας του ύπνου», αλλά ο Wix ενθαρρύνει περαιτέρω μελέτες για την αξιολόγηση της επίδρασης της κατανάλωσης ακτινιδίων.
Η σημασία του διατροφικού προτύπου
Σε κάθε περίπτωση, και οι δύο εμπειρογνώμονες υποστηρίζουν την κατανάλωση αυτών των φρούτων ως μέρος ενός υγιεινού και ισορροπημένου διατροφικού προτύπου, η συνολική παρακολούθηση του οποίου έχει άφθονες αποδείξεις για τα οφέλη του στην υγεία. «Η μεσογειακή διατροφή είναι ένα διατροφικό πρότυπο με επιστημονικά αποδεδειγμένα οφέλη για την υγεία που συνιστά τρία ή περισσότερα φρούτα την ημέρα. Ένα άλλο υγιεινό διατροφικό πρότυπο που αποδίδει μεγάλη σημασία στην κατανάλωση φρούτων είναι η ατλαντική δίαιτα», τονίζει η Ana Cantón Blanco.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Rybel Wix επισημαίνει: «Η υγιεινή διατροφή που περιλαμβάνει την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και γάλακτος συνδέεται με μεγαλύτερη ικανοποίηση από τον ύπνο, ενώ, αντίθετα, οι ανθυγιεινές διατροφικές συμπεριφορές, όπως η κατανάλωση καφεΐνης, γλυκών ποτών, αναψυκτικών ή fast food, συνδέονται αντιστρόφως ανάλογα με την ικανοποίηση από τον ύπνο».
Μάλιστα, οι εργασίες που έχουν εξετάσει το ρόλο του ύπνου και της ποιότητας της διατροφής δείχνουν μια γενική συσχέτιση μεταξύ της μικρής διάρκειας ύπνου και της χαμηλότερης ποιότητας της διατροφής, καθώς και των ακανόνιστων διατροφικών συμπεριφορών: «Όταν εξετάζουμε τα διατροφικά πρότυπα, έχει αναφερθεί ότι τα άτομα που κοιμούνται λιγότερες ώρες έχουν χαμηλότερη ποιότητα διατροφής.
