Η περίοδος της νηστείας μπορεί να είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για να επικεντρωθείτε σε υγιεινές τροφές της μεσογειακής διατροφής (δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, λαχανικά, φρούτα) και να «αποτοξινωθείτε».
Ωστόσο, είναι σημαντικό να γίνεται ο σωστός σχεδιασμός του διατροφικού σας προγράμματος, καθώς οι περιορισμοί που επιβάλλει η νηστεία μπορεί να οδηγήσουν σε μείωση των βιταμινών, των μετάλλων και των υπόλοιπων θρεπτικών συστατικών που προσλαμβάνετε.
Ουσιαστικά, η διατροφή που ακολουθούμε κατά την διάρκεια της νηστείας, είναι αρκετά παρόμοια με εκείνη των vegan, καθώς απαγορεύεται η κατανάλωση των περισσότερων ζωικών προϊόντων -με εξαίρεση τα όστρακα και τα μαλάκια.
Εάν, όμως, η διατροφή σας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα φυτικά προϊόντα, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ο κίνδυνος να εμφανίσετε κάποια ανεπάρκεια, μέσα στο διάστημα των 40 περίπου ημερών της νηστείας.
Αξίζει να τονίσουμε πως σε περίπτωση που αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα υγείας (αυτοάνοσα, αναιμία κ.ά.) και θέλετε να νηστέψετε, είναι πολύ σημαντικό να απευθυνθείτε στον γιατρό σας ή έναν ειδικό διατροφολόγο, ο οποίος θα σας βοηθήσει να σχεδιάσετε το κατάλληλο πρόγραμμα διατροφής. Επίσης, καλό είναι να ρωτήσετε τον γιατρό σας προτού ξεκινήσετε την λήψη οποιουδήποτε συμπληρώματος διατροφής.
Όπως και να ‘χει, σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση «Ασθενής και ωδιπόρος αμαρτίαν ουκ έχει» (δηλαδή άτομα που πάσχουν από κάποια ασθένεια ή είναι άρρωστα, καθώς και οι έγκυες γυναίκες, δεν αμαρτάνουν σε περίπτωση που επιλέξουν να μην νηστέψουν).
Βιταμίνη B12
Έχει αποδειχτεί μέσα από πολλές μελέτες ότι τα άτομα που ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή έχουν υψηλότερο ρίσκο να εμφανίσουν ανεπάρκεια ή έλλειψη στην βιταμίνη B12. Ακόμα υψηλότερο ρίσκο διαθέτουν οι βίγκαν (αυστηροί χορτοφάγοι) που δεν λαμβάνουν συμπληρώματα διατροφής με την συγκεκριμένη βιταμίνη.
Η βιταμίνη B12 είναι απαραίτητη για μια πληθώρα διεργασιών που λαμβάνουν χώρα στο σώμα, συμπεριλαμβανομένου του μεταβολισμού των πρωτεϊνών, καθώς και τον σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Επιπλέον, διαδραματίζει βασικό ρόλο όσον αφορά την καλή υγεία του νευρικού μας συστήματος.
Η προτεινόμενη ημερήσια πρόσληψη είναι στα 2,4 μικρογραμμάρια για τους ενήλικες, ωστόσο αυξάνεται στα 2,6 μικρογραμμάρια για τις εγκύους και 2,8 μικρογραμμάρια για τις θηλάζουσες. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι 100 γρ. ωμό καλαμάρι περιέχει περίπου 1,2 μικρογραμμάρια βιταμίνης B12.
Σύμφωνα με το Health Line, η έλλειψη σε βιταμίνη B12 μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία, βλάβες του νευρικού συστήματος, μείωση της γονιμότητας, αδύναμα οστά και καρδιαγγειακά προβλήματα.
Δυστυχώς, η βιταμίνη αυτή λαμβάνεται φυσικά μόνο μέσα από προϊόντα ζωικής προέλευσης (κρέας, ψάρι, πουλερικά, αυγά, γαλακτοκομικά κ.τ.λ.). Ορισμένα μαλάκια και όστρακα περιέχουν σχετικά μεγάλες ποσότητες βιταμίνης B12, ωστόσο εάν τα καταναλώνετε μόνο σποραδικά, ίσως χρειαστείτε μια παραπάνω «βοήθεια».
Μπορείτε να προσλάβετε εύκολα τις επαρκείς ποσότητες βιταμίνης B12 μέσα από κάποιο συμπλήρωμα διατροφής ή μέσα από τροφές εμπλουτισμένες στην συγκεκριμένη βιταμίνη (κυκλοφορούν πολλά φυτικά γάλατα, τυριά και ορισμένα δημητριακά πρωινού εμπλουτισμένα με βιταμίνη B12).
Βιταμίνη D
Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη που βοηθά στην απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου από το στομάχι, κάτι που οδηγεί σε δυνατά κόκαλα. Επιπλέον, η συγκεκριμένη βιταμίνη επηρεάζει σημαντικά την υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος, την διάθεση, την μνήμη και τον χρόνο ανάρρωσης των μυών.
Η μακροχρόνια έλλειψη ή ανεπάρκεια σε βιταμίνη D συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο απώλειας οστικής πυκνότητας, αλλά και με μεγαλύτερο ρίσκο εμφάνισης διάφορων χρόνιων νοσημάτων, όπως είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα, ο καρκίνος, ο διαβήτης και η υπέρταση.
Ο ανθρώπινος οργανισμός προσλαμβάνει τη βιταμίνη αυτή με 3 τρόπους: μέσω της διατροφής, των συμπληρωμάτων ή μέσω της έκθεσης του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία.
Παρά την μεγάλη ηλιοφάνεια που υπάρχει στην χώρα μας, ένα πολύ μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού εμφανίζει ανεπάρκεια ή έλλειψη στην βιταμίνη D. Αξίζει να επισημάνουμε ότι οι τροφές που περιέχουν την συγκεκριμένη βιταμίνη είναι κυρίως ζωικής προέλευσης, αλλά και πάλι σε πολλές περιπτώσεις δεν προσφέρουν επαρκείς ποσότητες.
Αυτός είναι και ο λόγος που συστήνεται να εάν δεν έχετε ελέγξει ποτέ τα επίπεδα της βιταμίνης D στον οργανισμό σας, να συζητήσετε σχετικά με τον γιατρό σας ο οποίος μπορεί να σας συμβουλέψει εάν θα έπρεπε να κάνετε τις συγκεκριμένες εξετάσεις.
Αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό για τα άτομα που πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα, οστεοπόρωση ή ακολουθούν βίγκαν διατροφή.
Η προτεινόμενη ημερήσια πρόσληψη σε βιταμίνη D ορίζεται στα 600 μονάδες IU για τα παιδιά και τους ενήλικες και στις 800 μονάδες IU για τους ηλικιωμένους, τις έγκυες και τις θηλάζουσες. Πρέπει να τονίσουμε ότι η υπερβιταμίνωση σε βιταμίνη D επίσης μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για την υγεία, επομένως προτού ξεκινήσετε την αγωγή με συμπληρώματα διατροφής θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας.