Ο ρυθμός της γήρανσης μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους παράγοντες. Τα παρακάτω πέντε σημάδια προδίδουν ότι γερνάτε φυσιολογικά και όχι πρόωρα.
1. Η σωματική δραστηριότητα είναι μέρος του τρόπου ζωής σας
Όσοι τείνουν να γερνούν καλά έχουν εντοπίσει τις σωματικές δραστηριότητες που τους αρέσουν και τις έχουν ενσωματώσει στη ζωή τους, είτε πρόκειται για κηπουρική, βόλτα με έναν φίλο ή πεζοπορία, λέει ο James Powers, M.D., αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής και γηρίατρος στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Vanderbilt. «Αν δεν το απολαμβάνετε, δεν πρόκειται να σας γίνει συνήθεια», λέει.
Η σωματική δραστηριότητα δεν διατηρεί μόνο υγιείς τους μύες, τις αρθρώσεις και την καρδιά σας. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι μπορεί επίσης να ανεβάσει τη διάθεση, να σας βοηθήσει να αποτρέψετε χρόνιες ασθένειες όπως ο διαβήτης, η άνοια και οι καρδιακές παθήσεις και να προσθέσει χρόνια στη ζωή σας.
Συμβουλή: Στοχεύστε σε 30 λεπτά δραστηριότητας περίπου πέντε ημέρες την εβδομάδα, αλλά να έχετε κατά νου ότι ακόμη και λίγα λεπτά σωματικής δραστηριότητας μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
2. Έχετε υιοθετήσει τη μεσογειακή διατροφή
Μια σειρά ερευνών δείχνει ότι η μεσογειακή διατροφή είναι ο «χρυσός κανόνας» της υγείας και της μακροζωΐας, λέει η νευροψυχολόγος Karen Miller, ανώτερη διευθύντρια του προγράμματος Brain Wellness and Lifestyle στο Pacific Neuroscience Institute στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνια. Μια μελέτη του 2022 που δημοσιεύτηκε στο PLOS Medicine διαπίστωσε ότι η μετάβαση σε μια μεσογειακή διατροφή από την τυπική δυτική διατροφή μπορεί να προσθέσει χρόνια στη ζωή σας και όσο νωρίτερα την υιοθετήσετε, τόσο περισσότερα οφέλη αποκομίζετε.
Αν αρχίσετε να τρώτε με τον Μεσογειακό τρόπο στην ηλικία των 60, μπορείτε να περιμένετε να ζήσετε περίπου οκτώ χρόνια περισσότερο, σύμφωνα με τη μελέτη. Εάν υιοθετήσετε τη δίαιτα στην ηλικία των 80 ετών, η μελέτη διαπίστωσε ότι εξακολουθεί να αυξάνει το προσδόκιμο ζωής κατά μέσο όρο κατά 3,4 χρόνια.
Συμβουλή: Εστιάστε στην κατανάλωση ποικιλίας φρούτων, λαχανικών, δημητριακών ολικής αλέσεως, ξηρών καρπών και οσπρίων. Χρησιμοποιήστε υγιή λίπη όπως το ελαιόλαδο αντί για βούτυρο ή φυτικό λάδι και αντικαταστήστε το μοσχαρίσιο κρέας με ψάρι.
3. Ασχολείστε με κοινωνικές δραστηριότητες
Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι 50 ετών και άνω που έχουν αίσθηση του σκοπού είναι πιο ευτυχισμένοι και ζουν περισσότερο. Για παράδειγμα, μια μελέτη JAMA Network Open του 2019 σε σχεδόν 7.000 ενήλικες διαπίστωσε ότι όσοι σημείωσαν υψηλότερη βαθμολογία σε μια κλίμακα που μετρούσε τον «σκοπό ζωής» είχαν λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν σε μια περίοδο τεσσάρων ετών σε σύγκριση με εκείνους που σημείωσαν χαμηλότερη βαθμολογία. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η ενασχόληση με δραστηριότητες που έχουν σημασία για εσάς μπορεί να μειώσει το επίπεδο άγχους σας, μειώνοντας τη φλεγμονή του σώματος που συνδέεται με καρδιαγγειακές παθήσεις και άλλα προβλήματα υγείας.
Συμβουλή: Μάθετε τι είναι σημαντικό για εσάς και τι σας αρέσει να κάνετε και, στη συνέχεια, αφιερώστε χρόνο για αυτό στο πρόγραμμά σας. Μπορεί να είναι μια κοινωνική δραστηριότητα, να επιλέξετε να γίνετε εθελοντής ή να φροντίζετε τους ανθρώπους που αγαπάτε.
4. Κοιμάστε τουλάχιστον επτά ώρες τη νύχτα
Αν αμελείτε τον ύπνο σας αυξάνετε τον κίνδυνο για χρόνια προβλήματα υγείας, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η κατάθλιψη, η υψηλή αρτηριακή πίεση και οι καρδιακές παθήσεις. Μελέτες δείχνουν επίσης μια σχέση μεταξύ της διάρκειας του ύπνου και του κινδύνου εμφάνισης Αλτσχάιμερ ή άνοιας και θανάτου. Ο ύπνος δίνει στο σώμα σας χρόνο να απομακρύνει τις τοξίνες από τον εγκέφαλό σας και να επιδιορθώσει τις κατεστραμμένες νευρικές συνδέσεις.
Συμβουλή: Εάν έχετε προβλήματα με τον ύπνο, αποφύγετε την καφεΐνη και το αλκοόλ τα βράδια και περιορίστε την χρήση του smartphone σας πριν από τον ύπνο. Διατηρήστε την κρεβατοκάμαρά σας σκοτεινή και δροσερή.
5. Φροντίζετε την υγεία του εγκεφάλου σας
Η απώλεια της εγκεφαλικής δύναμης δεν είναι αναπόφευκτο μέρος της γήρανσης. Ας δούμε μία μελέτη του Μαΐου 2023 που δημοσιεύτηκε στο The Journals of Gerontology: Σε ενήλικες ηλικίας 58 έως 86 ετών ανατέθηκε στον καθένα να παρακολουθήσει από τρία έως πέντε μαθήματα σε θέματα όπως ισπανικά, σχέδιο και μουσική σύνθεση για τρεις μήνες. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, είχαν ενισχύσει τις γνωστικές τους ικανότητες στο επίπεδο των ενηλίκων που ήταν 20 έως 30 χρόνια νεότεροι.
Οι άνθρωποι που γερνούν καλά μαθαίνουν συνεχώς νέα πράγματα και προκαλούν τον εγκέφαλό τους προκειμένου να αποτρέψουν τη γνωστική έκπτωση, λένε οι ειδικοί. Αυτό μπορεί να σημαίνει να παρακολουθήσετε ένα μάθημα που σας αρέσει, να μάθετε ένα νέο παιχνίδι όπως σκάκι ή να παίξετε sudoku. Λαμβάνουν επίσης μέτρα για τη μείωση του στρες, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει φλεγμονή που προκαλεί κυτταρική βλάβη στο σώμα και τον εγκέφαλο.
