Για πολλούς ανθρώπους, τα χρόνια περνούν γρήγορα. Μπορεί τώρα να διανύουμε τον μήνα Μάϊο του 2023 αλλά δεν ήταν σαν χθες που μπήκε ο Ιανουάριος του 2023; Ωστόσο, για τα παιδιά ο χρόνος φαίνεται να κυλά πιο αργά.
Υπάρχει ένας λόγος για τον οποίο μπορεί να νιώθετε ότι τα χρόνια περνούσαν αργά όταν ήσασταν παιδί, αλλά τώρα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Οι ειδικοί λένε ότι η αντίληψή μας για το χρόνο αλλάζει πολύ καθώς γερνάμε, γεγονός που κάνει ορισμένες περιόδους να νιώθουμε ότι περνούν γρήγορα.
«Η αντίληψή μας για τις ημέρες, τις εβδομάδες, τα χρόνια... φαίνεται να επηρεάζεται ιδιαίτερα από την προοπτική μας: Το βιώνουμε αυτή τη στιγμή ή κοιτάμε πίσω στον χρόνο;» λέει η Cindy Lustig, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Πρόσθεσε ότι η αντίληψη του χρόνου επηρεάζεται επίσης από τη μνήμη και το τι έχει βιώσει κάποιος. Για ένα παιδί 8 ετών, μια εβδομάδα είναι ένα μεγάλο μέρος της ζωής του. Για έναν 80χρονο, μια εβδομάδα είναι ένα πολύ μικρότερο μέρος της ζωής του, γεγονός που συμβάλλει στην αίσθηση ότι πέρασε γρήγορα.
Ένας 80χρονος συνταξιούχος μπορεί να νιώθει ότι η μέρα του περνάει πιο αργά από έναν 8χρονο, ο οποίος είναι απασχολημένος στο σχολείο. Ωστόσο, όταν και οι δύο άνθρωποι κοιτούν πίσω για ένα μήνα ή ένα χρόνο, αυτή η χρονική περίοδος θα φαίνεται ότι πέρασε πιο γρήγορα στο μεγαλύτερο σε ηλικία άτομο.
Τι ρόλο παίζουν οι καθημερινές δραστηριότητες
Αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους. Για τον 80χρονο, η ζωή του μάλλον δεν φαίνεται πολύ διαφορετική από ό,τι όταν ήταν 78 ή 79 ετών, «έτσι, σε αυτή την περίπτωση, κοιτάζουν πίσω σε λιγότερα γεγονότα», διευκρινίζει η Lustig. «Όταν κοιτάζετε πίσω, όσο λιγότερη είναι η δραστηριότητά σας, τόσο περισσότερο θα σας φαίνεται ότι ο χρόνος πέρασε γρήγορα» προσθέτει.
Με άλλα λόγια, ο εγκέφαλός μας «συμπτύσει» τον χρόνο όταν οι μέρες ή οι εβδομάδες είναι παρόμοιες. Έτσι, για έναν 80χρονο που κάνει σε μεγάλο βαθμό το ίδιο πράγμα κάθε μέρα, η χρονιά θα συνδυάζεται στο μυαλό του και θα αισθάνεται ότι πέρασε γρήγορα.
Τα νέα και συναρπαστικά πράγματα είναι αυτά που κάνουν τις μέρες μας διαφορετικές και έτσι ξεχωρίζουν στο μυαλό μας. Οι αλλαγές στη ρουτίνα μας μπορούν επίσης να επηρεάσουν το πόσο γρήγορα φαίνεται να περνούν τα χρόνια.
Τι καταγράφει ο εγκέφαλος
«Ο εγκέφαλός μας είναι σχεδιασμένος να καταγράφει την αλλαγή», σημειώνει ο Adrian Bejan, καθηγητής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Duke και συγγραφέας του πρόσφατου βιβλίου «Time And Beauty: Why Time Flies And Beauty Never Dies».
Οι πολλές εμπειρίες που έχουν τα μικρά παιδιά σε μια μέρα (όπως το να μαθαίνουν νέα πράγματα στο σχολείο, να πηγαίνουν στο μάθημα μπαλέτου ή να επισκέπτονται το σπίτι ενός νέου φίλου) συμβάλλουν στην ιδέα ότι ο χρόνος είναι περισσότερος και άρα πολλαπλές δραστηριότητες μπορούν να χωρέσουν σε αυτόν. Επομένως, όταν κοιτάζουν πίσω, ο χρόνος μπορεί να φαίνεται ότι περνάει πιο αργά.
Αυτό μπορεί να ισχύει και για τους ενήλικες. Όταν κοιτάζουν πίσω σε μια χρονική περίοδο που ήταν γεμάτη με πολλές νέες εμπειρίες, «βλέπουν πολλά γεγονότα και αναμνήσεις και έτσι ο χρόνος φαίνεται πιο μεγάλος», διευκρίνισε η Lustig. «Εάν δεν εισάγετε νέα μοτίβα στη ζωή σας, ο χρόνος μπορεί να νιώθετε σαν να περνά πολύ πιο γρήγορα συνολικά» κατέληξε.