Οι άνθρωποι που ζουν με κάποιον που πάσχει από τη νόσο του Αλτσχάιμερ ή άλλες μορφές άνοιας γνωρίζουν πολύ καλά ότι η ασθένεια αυτή ξεπερνά κατά πολύ την απλή απώλεια μνήμης. Μαζί με τα γνωστικά προβλήματα, εμφανίζονται και μια σειρά από διαφορετικά συμπτώματα, με τα κινητικά προβλήματα να ξεχωρίζουν. Οι πάσχοντες δυσκολεύονται σημαντικά να κινηθούν και να περπατήσουν.
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται ότι αυτά τα προβλήματα κινητικότητας προηγούνται της άνοιας και, ως εκ τούτου, θα μπορούσαν να παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες για την πρόβλεψη του κινδύνου σε υγιή άτομα. Γι' αυτό και πολλές έρευνες προσπαθούν να εντοπίσουν τα χαρακτηριστικά του βαδίσματος που σχετίζονται με την γνωστική εξασθένηση.
Δυσκολία στο περπάτημα σε καμπύλες
Πριν από λίγους μήνες, δημοσιεύτηκε μια μελέτη στο Journal of Alzheimer's Disease Reports, όπου συγκρίθηκε το βάδισμα ενός γκρουπ ηλικιωμένων με ήπια γνωστική εξασθένηση με αυτό ενός άλλου γκρουπ παρόμοιας ηλικίας χωρίς γνωστικά προβλήματα. Για την έρευνα χρησιμοποιήθηκε μια κάμερα βάθους που κατέγραφε την κίνηση 25 αρθρώσεων του σώματος, ενώ οι συμμετέχοντες περπατούσαν σε ευθεία γραμμή και σε καμπύλες.
Οι ερευνητές ανέλυσαν 50 δείκτες του βαδίσματος από κάθε δοκιμή και σύγκριναν τα δεδομένα ανάμεσα στα δύο γκρουπ. Οι δείκτες περιλάμβαναν τη μέση ταχύτητα, τον ρυθμό βηματισμού, την αιώρηση, το μήκος βήματος, τις αλλαγές θέσης των ποδιών και την ταχύτητα στις διάφορες φάσεις του κύκλου βαδίσματος.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το περπάτημα σε καμπύλες ήταν μεγαλύτερη πρόκληση για τα άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση, αναδεικνύοντας μεγαλύτερες διαφορές σε σύγκριση με το περπάτημα σε ευθεία. Από τους 50 δείκτες, το 62% παρουσίασε χειρότερες επιδόσεις στα άτομα με γνωστική εξασθένηση όταν άλλαζε η διαδρομή, ενώ 13 δείκτες έδειξαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο γκρουπ.
Γενικά, τα άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση εμφάνισαν μικρότερο μήκος και ταχύτητα βημάτων κατά το περπάτημα σε καμπύλες, λιγότερη συμμετρία και κανονικότητα στα βήματα και μεγαλύτερη ανάγκη διπλής στήριξης στα πόδια, ιδιαίτερα στις αλλαγές κατεύθυνσης, γεγονός που μείωσε την ταχύτητά τους.
Χαρακτηριστικά του βαδίσματος που προμηνύουν άνοια
Οι έρευνες των τελευταίων ετών δείχνουν τη σημασία της παρακολούθησης της εξέλιξης του βαδίσματος. Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία δεν είναι τόσο η ταχύτητα του βαδίσματος, αλλά οι σημαντικές αλλαγές στον ρυθμό. Τα χαρακτηριστικά του βαδίσματος που συνδέονται με τον κίνδυνο άνοιας περιλαμβάνουν:
- Κοντύτερα βήματα.
- Πιο αργός ρυθμός βαδίσματος.
- Αλλαγές στην κίνηση των χεριών.
- Ασυμμετρικό περπάτημα.
- Διαφορές ανάλογα με τον τύπο άνοιας
Ορισμένες μελέτες έχουν εστιάσει στις διαφορές στο βάδισμα ανάλογα με τον τύπο άνοιας. Έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2019 στο Alzheimer's & Dementia: The Journal of the Alzheimer's Association έδειξε ότι οι διαταραχές του βαδίσματος παρουσιάζουν διαφορετικά μοτίβα σε ασθενείς με Αλτσχάιμερ σε σύγκριση με όσους έχουν άνοια με σώματα Lewy.
Οι ασθενείς με άνοια με σώματα Lewy παρουσίασαν μεγαλύτερες μεταβολές στην ασυμμετρία και τη μεταβλητότητα του βαδίσματος, σε σύγκριση με όσους είχαν Αλτσχάιμερ.