Αμερικανοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι εκατομμύρια ενήλικες παρουσιάζουν έλλειψη σιδήρου χωρίς να το αντιλαμβάνονται, γεγονός που οδηγεί σε μειωμένη ενέργεια και αυξημένο κίνδυνο για προβλήματα νευρολογικής και σωματικής φύσης.
Αναλύοντας δεδομένα από περισσότερους από 8.000 εθελοντές μεσήλικες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 14% είχαν απόλυτη σιδηροπενία, που είναι η κατάσταση όπου τα αποθέματα σιδήρου στον οργανισμό είναι εξαιρετικά χαμηλά ή έχουν εξαντληθεί. Επιπλέον, το 15% παρουσίαζαν λειτουργική σιδηροπενία, δηλαδή είχαν επαρκείς ποσότητες σιδήρου, αλλά ο οργανισμός τους δεν μπορούσε να τις αξιοποιήσει αποτελεσματικά.
Ο σίδηρος παίζει ζωτικό ρόλο για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού, καθώς αποτελεί βασικό συστατικό της αιμοσφαιρίνης, της πρωτεΐνης που μεταφέρει οξυγόνο στα κύτταρα. Όταν υπάρχει έλλειψη σιδήρου, ο οργανισμός εμφανίζει μια σειρά από συμπτώματα όπως:
- Αίσθηση αδυναμίας και εύκολη κόπωση
- Μειωμένη αντοχή στις σωματικές δραστηριότητες
- Δυσκολίες συγκέντρωσης
- Χαμηλή απόδοση στην εργασία
- Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών
- Αυξημένη ευερεθιστότητα
Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο την ενεργειακή κατάσταση, αλλά και την υγεία των οστών και της καρδιάς, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, θέτοντας τη ζωή σε κίνδυνο, ακόμη κι αν δεν προκαλέσει αναιμία.
Η μελέτη αυτή βασίστηκε σε δείγμα 8.021 ατόμων άνω των 18 ετών, με το 52% να είναι γυναίκες, οι οποίοι συμμετείχαν στη μεγάλη αμερικανική μελέτη NHANES την περίοδο 2017-2020.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Τα αποτελέσματα της μελέτης, που δημοσιεύθηκαν στο JAMA Network Open, δείχνουν ότι οι γυναίκες ηλικίας 18-50 ετών είναι η ομάδα που πλήττεται περισσότερο από την έλλειψη σιδήρου:
- Το 34% των γυναικών αυτής της ηλικιακής κατηγορίας είχαν απόλυτη σιδηροπενία
- Το 19% είχαν λειτουργική σιδηροπενία
Η έμμηνος ρύση θεωρείται ένας βασικός παράγοντας που συμβάλλει σε αυτά τα ποσοστά, αλλά ακόμα και μετά την εμμηνόπαυση πολλές γυναίκες εξακολουθούν να παρουσιάζουν έλλειψη σιδήρου:
Στις ηλικίες 50-65 ετών, το 10% των γυναικών είχαν απόλυτη σιδηροπενία και το 20% λειτουργική
Στις ηλικίες άνω των 65 ετών, τα ποσοστά ήταν αντίστοιχα 10% και 18%.
Στους άνδρες, η σιδηροπενία ήταν πολύ λιγότερο συχνή. Στους άνδρες κάτω των 50 ετών, μόνο το 3% παρουσίαζε απόλυτη έλλειψη σιδήρου, ενώ το 13% είχαν λειτουργική σιδηροπενία. Για τις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες, τα ποσοστά ήταν:
- 4% και 11% για ηλικίες 50-65 ετών
- 7% και 9% για άτομα άνω των 65 ετών
- Σε όλες τις πληθυσμιακές ομάδες, με εξαίρεση τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, η λειτουργική σιδηροπενία ήταν πιο συχνή από την απόλυτη.
Ακόμη και σε υγιείς πληθυσμούς
Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τη συχνότητα της έλλειψης σιδήρου σε συγκεκριμένες ομάδες ατόμων που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σιδηροπενίας, όπως όσοι πάσχουν από αναιμία, νεφρική νόσο ή καρδιακή ανεπάρκεια, καθώς και οι έγκυες γυναίκες.
Μόνο μικρό ποσοστό των εθελοντών ανήκε σε αυτές τις ομάδες: το 7% είχαν αναιμία, το 3% καρδιακή ανεπάρκεια και το 6% χρόνια νεφρική νόσο. Το ποσοστό των εγκύων ήταν επίσης χαμηλό.
Παρά αυτά τα σχετικά μικρά ποσοστά, η έλλειψη σιδήρου φάνηκε να αποτελεί κοινό πρόβλημα σε όλους τους συμμετέχοντες, υποδεικνύοντας ότι η σιδηροπενία μπορεί να επηρεάζει σημαντικά ακόμα και ανθρώπους χωρίς προφανείς παράγοντες κινδύνου.
Συγκεκριμένα, μεταξύ των ατόμων με τις παραπάνω παθήσεις και των εγκύων, το 11% εμφάνισε απόλυτη σιδηροπενία και το 15% λειτουργική.
