Οι συνθήκες ξηρασίας που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή έχουν οδηγήσει στη διασπορά ενός επικίνδυνου αερομεταφερόμενου μύκητα. Αυτό συμβαίνει ήδη στην Καλιφόρνια τα τελευταία χρόνια, όπως προκύπτει από με μια νέα μελέτη.
Ειδικότερα, τα κρούσματα της γριππώδους νόσου κοκκιδιοειδομυκητίασης - επίσης γνωστή ως «πυρετός της κοιλάδας» - έχουν αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες, τριπλασιάζοντας τα κρούσματα από το 2014 έως το 2018 και εκ νέου από το 2018 έως το 2022, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε χθες στο The Lancet Regional Health.
Ενώ η ασθένεια μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ή ακόμα και θανατηφόρες επιπλοκές, οι επιστήμονες είπαν ότι έχουν εντοπίσει ορισμένα εποχικά μοτίβα που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους αξιωματούχους δημόσιας υγείας να προετοιμαστούν για μελλοντικές αυξήσεις.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από τον «πυρετό της κοιλάδας»
Ο «πυρετός της κοιλάδας» εξαπλώνεται μέσω ενός οργανισμού που βρίσκεται στο έδαφος και ονομάζεται coccidioides, ο οποίος προηγουμένως συγκεντρωνόταν σε μέρη της Αριζόνα και στην κάτω κοιλάδα San Joaquin της Καλιφόρνια. Έστι αντί να μεταδίδεται από άτομο σε άτομο, η ασθένεια αναπτύσσεται από την άμεση εισπνοή αυτών των μυκητιακών οργανισμών.
Αυτοί που είναι πιο πιθανό να αναπνεύσουν τον μύκητα είναι αγρότες και όσοι αλληλεπιδρούν με το έδαφος.
Σε συνεργασία με το Τμήμα Υγείας της Καλιφόρνια, μια ερευνητική ομάδα υπό την ηγεσία του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια ανέλυσε όλες τις περιπτώσεις του «πυρετού της κοιλάδας» στην Καλιφόρνια που αναφέρθηκαν από το 2000 έως το 2021. Μέσω αυτών των δεδομένων δύο δεκαετιών, οι ερευνητές μπόρεσαν να προσδιορίσουν πώς ο «πυρετός της κοιλάδας» εμφανίζεται έντονα λόγω της ξηρασίας.
Αν και τα περισσότερα κρούσματα έτειναν να συμβαίνουν μεταξύ Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου, η εποχική συμπεριφορά και ο χρόνος παρουσίασαν έντονες διαφορές μεταξύ κομητειών και ετών.
«Μας εκπλήσσει όταν είδαμε ότι υπήρχαν ορισμένα χρόνια κατά τα οποία λίγες ή καθόλου κομητείες είχαν εποχική κορύφωση των κρουσμάτων πυρετού της κοιλάδας», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας Alexandra Heaney, επίκουρη καθηγήτρια στην επιδημιολογία του κλίματος και της υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο.
Ο ρόλος της ξηρασίας στην ανάπτυξη του επικίνδυνου μύκητα
«Αυτό μας έκανε να αναρωτηθούμε τι οδήγησε αυτές τις διαφορές στην εποχικότητα μεταξύ των ετών», συνέχισε. «Με βάση το χρονοδιάγραμμα που παρατηρήσαμε, η ξηρασία μπορεί να παίζει κάποιο ρόλο».
Η Heaney και οι συνεργάτες της διαπίστωσαν ότι κατά μέσο όρο, οι κομητείες στην κοιλάδα του San Joaquin και στις περιοχές της Κεντρικής Ακτής παρουσίαζαν τις πιο έντονες εποχικές κορυφώσεις.
Κατά τη διάρκεια των ίδιων των περιόδων ξηρασίας, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι εποχικές εξάρσεις πυρετού της κοιλάδας ήταν λιγότερο σοβαρές. Ωστόσο, μόλις επέστρεψαν οι βροχές, τα κρούσματα εκτινάχθηκαν στα ύψη - ιδιαίτερα ένα ή δύο χρόνια μετά το τέλος μιας ξηρασίας.
Μια υπόθεση για αυτό το μοτίβο, σύμφωνα με τη μελέτη, είναι ότι τα ανθεκτικά στη θερμότητα σπόρια κοκκιδιοειδών μπορεί να είναι σε θέση να ξεπεράσουν τους λιγότερο ανθεκτικούς ανταγωνιστές τους. Αυτό θα σήμαινε ότι με την επανέναρξη των βροχοπτώσεων, ο μύκητας θα μπορούσε να πολλαπλασιαστεί με ευρέως διαθέσιμη υγρασία και θρεπτικά συστατικά, εξήγησαν οι συγγραφείς.
Μια άλλη υπόθεση που εξέτασαν οι ερευνητές είναι η πιθανότητα η ξηρασία να αυξάνει τους θανάτους τρωκτικών, τα σώματα των οποίων με τη σειρά τους παρέχουν κρίσιμα θρεπτικά συστατικά για τον μύκητα – ενισχύοντας την επιβίωσή του.
«Αν και οι ξηρασίες φαίνεται να μειώνουν βραχυπρόθεσμα τα κρούσματα του πυρετού της κοιλάδας, το καθαρό αποτέλεσμα είναι η αύξηση των κρουσμάτων με την πάροδο του χρόνου, ιδιαίτερα καθώς αντιμετωπίζουμε πιο συχνές και έντονες ξηρασίες λόγω της κλιματικής αλλαγής», είπε η Heaney.
Προστασία από τον πυρετό της κοιλάδας
Παρά τους κινδύνους της νόσου – που μπορεί να μολύνει σοβαρά όχι μόνο το αναπνευστικό σύστημα αλλά και το δέρμα, τα οστά και τον εγκέφαλο – οι ερευνητές εντόπισαν προληπτικούς τρόπους με τους οποίους οι εργαζόμενοι μπορούν να προστατευτούν, όπως η ελαχιστοποίηση του χρόνου σε εξωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια περιόδων με σκόνη και η χρήση καλυμμάτων προσώπου.
Η Heaney και οι συνάδελφοί της επεκτείνουν τώρα την έρευνά τους για να συμπεριλάβουν άλλες εστίες πυρετού της κοιλάδας, με ιδιαίτερη έμφαση στην Αριζόνα, όπου βρίσκονται περίπου τα δύο τρίτα των κρουσμάτων πυρετού της κοιλάδας των ΗΠΑ.
«Η κατανόηση του πού, πότε και σε ποιες συνθήκες είναι πιο διαδεδομένος ο πυρετός της κοιλάδας είναι κρίσιμο για τους αξιωματούχους δημόσιας υγείας, τους γιατρούς και το κοινό να λαμβάνουν προφυλάξεις σε περιόδους αυξημένου κινδύνου», κατέληξε.