Μία νέα έρευνα διαπίστωσε ότι μπορεί να είναι «ένοχα» ορισμένα βακτήρια του εντέρου για οφθαλμικές παθήσεις που έως τώρα θεωρούνταν καθαρά γενετικές. Τα βακτήρια αυτά φαίνεται να διαφεύγουν από το έντερο και να «ταξιδεύουν» στον αμφιβληστροειδή.
Αν πάρουμε ως δεδομένο ότι τα μάτια συνήθως προστατεύονται από ένα στρώμα ιστού στον οποίο τα βακτήρια δεν μπορούν να διεισδύσουν, «τα αποτελέσματα της έρευνας είναι πρωτόγνωρα», λέει ο Martin Kriegel, ερευνητής μικροβιώματος στο Πανεπιστήμιο του Münster στη Γερμανία, ο οποίος δεν συμμετείχε στην μελέτη. Να σημειωθεί ότι η μελέτη δημοσιεύθηκε στις 26 Φεβρουαρίου στο Cell και αναδημοσιεύτηκε από το nature.com.
Οι κληρονομικές ασθένειες του αμφιβληστροειδούς, όπως η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδίτιδα, επηρεάζουν περίπου 5,5 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Οι μεταλλάξεις στο γονίδιο Crumbs ομόλογο 1 (CRB1) είναι η κύρια αιτία αυτών των καταστάσεων, μερικές από τις οποίες προκαλούν τύφλωση. Προηγούμενη εργασία πρότεινε ότι τα βακτήρια δεν είναι τόσο σπάνια στα μάτια όσο πίστευαν προηγουμένως οι οφθαλμίατροι, οδηγώντας τους συγγραφείς της μελέτης να αναρωτηθούν εάν τα βακτήρια προκαλούν νόσο του αμφιβληστροειδούς, λέει ο συν-συγγραφέας Richard Lee, οφθαλμίατρος από το University College του Λονδίνου.
Θεραπεία με αντιβιοτικά μείωσε τη βλάβη στα μάτια σε ποντίκια
Οι μεταλλάξεις CRB1 αποδυναμώνουν τους δεσμούς μεταξύ των κυττάρων που καλύπτουν το κόλον, επιπλέον του ρόλου τους που παρατηρείται εδώ και καιρό στην αποδυνάμωση του προστατευτικού φραγμού γύρω από το μάτι, διαπίστωσαν ο Lee και οι συνεργάτες του. Αυτό παρακίνησε την συν-συγγραφέα της μελέτης Lai Wei, οφθαλμίατρο στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο Guangzhou στην Κίνα, στην παραγωγή μεταλλαγμένων ποντικών Crb1 με μειωμένα επίπεδα βακτηρίων. Αυτά τα ποντίκια δεν εμφάνισαν στοιχεία παραμορφωμένων κυτταρικών στοιβάδων στον αμφιβληστροειδή, σε αντίθεση με τα αντίστοιχα με τυπική χλωρίδα του εντέρου.
Επιπλέον, η θεραπεία των μεταλλαγμένων ποντικών με αντιβιοτικά μείωσε τη βλάβη στα μάτια τους, υποδηλώνοντας ότι τα άτομα με μεταλλάξεις CRB1 θα μπορούσαν να ωφεληθούν από τα αντιβιοτικά ή από αντιφλεγμονώδη φάρμακα που μειώνουν τις επιδράσεις των βακτηρίων. «Αν αυτός είναι ένας νέος μηχανισμός που είναι θεραπεύσιμος, θα μεταμορφώσει τη ζωή πολλών οικογενειών», λέει ο Lee.
Ωστόσο, αν και αυτό που παρουσιάζει η έρευνα είναι αποδεκτό, τα άτομα με μεταλλάξεις CRB1 θα πρέπει να κρατήσουν τον ενθουσιασμό τους υπό έλεγχο, λέει ο Jeremy Kay, νευροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο Duke στο Durham της Βόρειας Καρολίνας. «Ανησυχώ πολύ για τους ασθενείς που θα το διαβάσουν αυτό», λέει, επισημαίνοντας ότι «στην πραγματικότητα παραμένει μια περίπλοκη εικόνα».
Ο ίδιος καταλήγει: «Δεν θα ήταν κακό να δοκιμάσουμε αντιβιοτικά σε ασθενείς». Ωστόσο, πιστεύει επίσης ότι το CRB1 προκαλεί γενετικές αλλαγές στο μάτι που είναι επιβλαβείς, ακόμη και απουσία βακτηρίων. Έτσι, αν και τα αντιβιοτικά μπορεί να βοηθήσουν στη βλάβη του αμφιβληστροειδούς, «δεν πρόκειται να την αναστρέψουν ή να τη θεραπεύσουν», συμπληρώνει.
