Ημικρανία: Ευαισθησία στο φως και πόνος στα μάτια – 11 ερωτήσεις και απαντήσεις

Ημικρανία: Ευαισθησία στο φως και πόνος στα μάτια – 11 ερωτήσεις και απαντήσεις
Πέμπτη, 27/03/2025 - 15:44

Η ημικρανία είναι μία συχνή μορφή χρόνιου πονοκεφάλου.

«Είναι εξαιρετικά συνηθισμένο για τους ανθρώπους να έχουν ευαισθησία στο φως και πόνο στα μάτια στην ημικρανία», λέει η Deborah Friedman, MD, MPH, νευρο-οφθαλμίατρος και καθηγήτρια και επικεφαλής του τμήματος ιατρικής κεφαλαλγίας στο UT Southwestern Medical Center στο Ντάλας.

«Η ευαισθησία στο φως, γνωστή ως φωτοφοβία, εμφανίζεται πιο συχνά από πολλά άλλα συμπτώματα ημικρανίας, όπως ναυτία, έμετος, ευαισθησία στον ήχο ή ευαισθησία στην οσμή. Όσον αφορά το πόσοι άνθρωποι το βιώνουν ως σύμπτωμα, έρχεται δεύτερο στη σειρά μετά από τον πονοκέφαλο», προσθέτει η Δρ Friedman.

Ας δούμε 11 ερωτήσεις και απαντήσεις που αφορούν την ημικρανία:

1. Τι είναι η ευαισθησία στο φως ή η φωτοφοβία;

Η ευαισθησία στο φως είναι όταν το φως που συνήθως δεν θα ήταν ενοχλητικό, είτε σε ένα άτομο όταν δεν έχει κρίση ημικρανίας είτε σε κάποιον χωρίς ημικρανία, είναι ενοχλητικό, τονίζει η Friedman.

«Η ευαισθησία στο φως όχι μόνο προκαλεί πόνο στα μάτια και αποστροφή προς το φως, αλλά μπορεί να επιδεινώσει τον πονοκέφαλο», ξεκαθαρίζει.

2. Τι προκαλεί ευαισθησία στο φως στην ημικρανία;

Η αντίληψη του φωτός ξεκινά από το μάτι, διευκρινίζει η Friedman. «Υπάρχουν διάφορα είδη κυττάρων που βρίσκονται στον αμφιβληστροειδή, τα οποία μας βοηθούν να αντιλαμβανόμαστε το φως και τα χρώματα.

Ένα ειδικό είδος κυττάρων που ονομάζονται εγγενώς φωτοευαίσθητα γαγγλιακά κύτταρα αμφιβληστροειδούς (ipRGCs) προβάλλουν πληροφορίες φωτός στον υποθάλαμο, το τμήμα του εγκεφάλου που ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου και αφύπνισης.

Τα γαγγλιακά κύτταρα προβάλλουν επίσης σε ένα μέρος του εγκεφάλου που ονομάζεται θάλαμος, το οποίο είναι ένα μέρος του εγκεφάλου που αισθάνεται τον πόνο. Πιστεύεται ότι η προβολή στον θάλαμο είναι αυτό που κάνει την έκθεση στο φως να είναι επώδυνη κατά τη διάρκεια μιας ημικρανίας», αναφέρει η Friedman.

3. Πότε εμφανίζεται συνήθως η φωτοφοβία κατά τη διάρκεια μιας κρίσης ημικρανίας;

Η ευαισθησία στο φως μπορεί να ξεκινήσει σε μια κρίση ημικρανίας ακόμη και πριν από τον πόνο στο κεφάλι, λέει η Friedman. «Έχω ακούσει ασθενείς να μου λένε ότι η φωτοφοβία μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα συμπτώματα της ημικρανίας.

Ξαφνικά, το φως γίνεται πολύ έντονο και αρχίζει να τους ενοχλεί. Πολλοί άνθρωποι παρατηρούν ότι ο θόρυβος γίνεται επίσης πολύ δυνατός - αρχίζουν να ακούν πράγματα που κανονικά δεν θα μπορούσαν να ακούσουν πολύ καλά», προσθέτει.

«Για τους περισσότερους ανθρώπους, η ευαισθησία στο φως και ο πόνος στα μάτια επιμένουν κατά τη διάρκεια του πονοκεφάλου και μερικοί άνθρωποι έχουν ακόμη και υπολειπόμενη φωτοφοβία μετά το τέλος του πόνου στο κεφάλι», υπογραμμίζει.

4. Μπορεί το έντονο φως να προκαλέσει κρίση ημικρανίας;

Δεν είναι ασυνήθιστο το έντονο ή το υπερβολικό φως να προκαλέσει κρίση ημικρανίας, λέει η Friedman. «Οι άνθρωποι θα πουν ότι βγαίνοντας έξω μια φωτεινή, ηλιόλουστη μέρα ή βλέποντας τη λάμψη που αντανακλάται από το χιόνι ή το νερό μπορεί μερικές φορές να τους προκαλέσει ημικρανία», τονίζει.

5. Γιατί η ευαισθησία στο φως μερικές φορές γίνεται χρόνια;

Δεν είναι σαφές γιατί η ευαισθησία στο φως μπορεί να γίνει χρόνια, λέει η Friedman. «Υπάρχουν άνθρωποι που παρουσιάζουν ευαισθησία στο φως με την ημικρανία και καταλήγουν να είναι πιο ευαίσθητοι στο φως γενικότερα», προσθέτει.

«Γνωρίζουμε ότι για τα άτομα του γενικού πληθυσμού (όχι μόνο τα άτομα που έχουν ημικρανία), τα άτομα με μπλε μάτια ή ανοιχτόχρωμες ίριδες τείνουν να είναι πιο ευαίσθητα στο φως», διευκρινίζει. Αν και ο ακριβής μηχανισμός της ευαισθησίας στο φως στην ημικρανία είναι ασαφής, μπορεί να σχετίζεται με τον λόγο που οι άνθρωποι αναπτύσσουν χρόνια ημικρανία, λέει η Friedman.

«Φαίνεται να προκαλείται από αυτό που ονομάζουμε κεντρική ευαισθητοποίηση που εμφανίζεται στον εγκέφαλο», τονίζει.

Η κεντρική ευαισθητοποίηση είναι μια κατάσταση του κεντρικού νευρικού συστήματος που μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα με καταστάσεις χρόνιου πόνου. Το σύστημα που μεσολαβεί στον πόνο ευαισθητοποιείται και βρίσκεται σε επίμονη κατάσταση υψηλής αντιδραστικότητας. Αυτό μειώνει το όριο για αυτό που προκαλεί πόνο, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζεται όλο και λιγότερο ερέθισμα για να παραχθεί μια αντίδραση.

6. Ποια είναι η καλύτερη θεραπεία για την ευαισθησία στο φως και τον πόνο στα μάτια στην ημικρανία;

«Δυστυχώς, δεν υπάρχει κανένα μαγικό χάπι που μπορείτε να πάρετε για να απομακρύνει τη φωτοφοβία σας. Οι περισσότεροι άνθρωποι που βιώνουν φωτοφοβία κατά τη διάρκεια μιας κρίσης ημικρανίας πηγαίνουν σε ένα σκοτεινό δωμάτιο», λέει η Friedman.

Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία κρίσεων συχνά λειτουργούν για τη θεραπεία της φωτοφοβίας, επειδή το σύμπτωμα είναι μέρος της διαδικασίας της ημικρανίας, προσθέτει. Τα φάρμακα αυτά είναι μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), τριπτάνες, γεπάντες και διτάνες.

7. Τι άλλο μπορεί να βοηθήσει με την ευαισθησία στο φως;

Πέρα από τις συμβουλές του γιατρού σας μπορείτε να δοκιμάσετε τα παρακάτω:

- Γυαλιά ηλίου (όχι πολύ σκούρα)
- Χρήση φίλτρων σε οθόνες
- Γυαλιά που μπλοκάρουν το μπλε φως
- Χρήση ενός πράσινου φωτός. Οι μελέτες δείχνουν ότι η χρήση πράσινου φωτός αντί για άλλους τύπους λαμπτήρων μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη. Το πράσινο φαίνεται να είναι το λιγότερο δυσάρεστο μήκος κύματος φωτός. Τα άτομα με φωτοφοβία μπορούν συχνά να το ανεχθούν καλύτερα από ό,τι μπορούν να ανεχθούν οτιδήποτε άλλο, σύμφωνα με την Friedman.

8. Ποια είναι τα μειονεκτήματα παραμονής στο σκοτάδι;

Αν μείνετε σε ένα πραγματικά σκοτεινό δωμάτιο για μεγάλο χρονικό διάστημα και μετά προσπαθήσετε να βγείτε στον ήλιο, είναι επώδυνο, λέει η Friedman. «Πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία», προσθέτει.

9. Πώς μπορεί ένα άτομο με ημικρανία να γίνει πιο ανεκτικό στο φως;

Τυπικά, για τους ανθρώπους που έχουν συνηθίσει το σκοτάδι, οι γιατροί θα προσπαθήσουν να τους μεταφέρουν στο φως σταδιακά, λέει η Friedman. «Έτσι σταδιακά φωτίζουμε την απόχρωση στα γυαλιά τους, αν χρησιμοποιούν γυαλιά και σταδιακά ανάβουμε τα φώτα», διευκρινίζει.

10. Σε ποιον πρέπει να απευθυνθείτε για θεραπεία φωτοφοβίας;

«Η φωτοφοβία δεν είναι εύκολο να αντιμετωπιστεί, είναι ένα πρόβλημα που πολλοί νευρολόγοι και οφθαλμίατροι δεν αισθάνονται άνετα να θεραπεύσουν. Εάν ο γιατρός σας δεν αισθάνεται άνετα να σας θεραπεύσει, μπορείτε να του ζητήσετε να σας παραπέμψει σε νευρο-οφθαλμίατρο», λέει η Friedman.

11. Πότε πρέπει να επισκεφθείτε έναν οφθαλμίατρο;

Θα πρέπει να ελέγξετε ορισμένα συμπτώματα σε έναν οφθαλμίατρο, σύμφωνα με την Friedman. «Για παράδειγμα, εάν υπάρχει μεγάλη ενόχληση στα μάτια που δεν εμφανίζεται μόνο με την έκθεση στο φως: κνησμός, κάψιμο, δακρύρροια, ερυθρότητα, αίσθηση ξένου σώματος, μια αλλαγή στην εμφάνιση ή πρόβλημα με την όραση είναι σημάδια που δείχνουν ότι πρέπει να επισκεφτείτε έναν ειδικό», λέει η Friedman.

Εάν οι άνθρωποι είναι ευαίσθητοι στο εξωτερικό φως που δεν σχετίζεται με τις κρίσεις ημικρανίας τους, αυτός θα ήταν επίσης ένας λόγος να επισκεφθούν έναν οφθαλμίατρο. «Θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι δεν έχετε ξηροφθαλμία ή άλλη ασθένεια του αμφιβληστροειδούς που μπορεί να προκαλέσει ευαισθησία στο φως», καταλήγει η ειδικός.

Τελευταία τροποποίηση στις 27/03/2025 - 15:56