Μία νέα μελέτη, η οποία διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Γκρίφιθ σε ποντίκια βρήκε μια μικρή σχέση μεταξύ της συνήθειας να σκαλίζουμε τη μύτη μας και της συσσώρευσης πρωτεϊνών που σχετίζονται με την νόσο του Αλτσχάιμερ. Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι όταν βάζουμε το δάκτυλό μας και σκαλίζουμε τα τοιχώματα γύρω από τη μύτη μας, αυτό θα μπορούσε να βλάψει τους προστατευτικούς εσωτερικούς ιστούς, διευκολύνοντας τα επικίνδυνα βακτήρια να φτάσουν στον εγκέφαλο. Ο εγκέφαλος με τη σειρά του ανταποκρίνεται σε αυτή την εισβολή με τρόπο που αντικατοπτρίζει τις συνθήκες που δημιουργούνται λόγω της νόσου του Αλτσχάιμερ. Το Αλτσχάιμερ είναι μία καταστροφική ασθένεια που επηρεάζει σταδιακά τη λειτουργία του εγκεφάλου και τη μνήμη των πασχόντων, και γίνεται πιο σοβαρή όσο περνάει ο καιρός.
Η ομάδα ερευνητών στο Κουίνσλαντ της Αυστραλίας διεξήγαγε δοκιμές σε ένα βακτήριο που ονομάζεται Chlamydia pneumoniae. Αυτό είναι ένα σπάνιο είδος μικροβίου που μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις της αναπνευστικής οδού όπως η πνευμονία. Το βακτήριο έχει επίσης ανακαλυφθεί στον εγκέφαλο ατόμων με άνοια όψιμης έναρξης. Πρόκειται για μία έρευνα που διεξήχθη το 1998 και το εντόπισε σε 17 από τα 19 δείγματα εγκεφάλου που αξιολογήθηκαν. «Ορισμένα έμμεσα στοιχεία φαίνεται να υποδηλώνουν ότι η μόλυνση από τον οργανισμό μπορεί να σχετίζεται με την ασθένεια», είχαν δηλώσει τότε οι επιστήμονες.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Γκρίφιθ ανακάλυψαν ότι το βακτήριο Chlamydia pneumoniae «χρησιμοποιούσε το νεύρο που εκτείνεται μεταξύ της ρινικής κοιλότητας και του εγκεφάλου ως μονοπάτι εισβολής για να εισβάλει στο κεντρικό νευρικό σύστημα».
Βλάβη στο ρινικό επιθήλιο
Όταν υπήρχε βλάβη στον λεπτό ιστό που επένδυε τη μύτη - που ονομάζεται ρινικό επιθήλιο - οι μολύνσεις των νεύρων ήταν πιο σοβαρές, πρόσθεσαν οι ερευνητές. Τα κύτταρα στον εγκέφαλο των ποντικιών ανταποκρίθηκαν στα βακτήρια με την εναπόθεση περισσότερων αμυλοειδών πρωτεϊνών βήτα - αυτές αποτελούν «σφραγίδα της νόσου του Αλτσχάιμερ».
Βασικό συστατικό της νόσου που στοχεύει τον εγκέφαλο είναι η συσσώρευση πλακών, οι οποίες σχηματίζονται όταν τα κομμάτια βήτα-αμυλοειδούς συσσωρεύονται μεταξύ τους, λέει η Ένωση Αλτσχάιμερ. Ο συν-συγγραφέας της μελέτης και επικεφαλής του Κέντρου Νευροβιολογίας και Έρευνας Βλαστοκυττάρων Clem Jones, καθηγητής Τζέιμς Σεντ Τζον, δήλωσε: «Είμαστε οι πρώτοι που δείξαμε ότι το Chlamydia pneumoniae μπορεί να πάει απευθείας στη μύτη και στον εγκέφαλο, όπου μπορεί να πυροδοτήσει παθολογίες που μοιάζουν με τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Είδαμε αυτό να συμβαίνει σε ένα μοντέλο ποντικιού και τα στοιχεία είναι δυνητικά τρομακτικά και για τους ανθρώπους».
Οι ερευνητές παρατήρησαν την ταχύτητα με την οποία τα βακτήρια εισέβαλαν στο κεντρικό νευρικό σύστημα των ποντικών, μεταξύ 24 και 72 ωρών. «Το χρονικό πλαίσιο για τη μόλυνση του κεντρικού συστήματος από το C. pneumoniae ήταν σημαντικά ταχύτερο από αυτό που είχε αποδειχθεί προηγουμένως», έγραψαν στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Scientific Reports. Είπαν ότι το οσφρητικό νεύρο στη μύτη προσφέρει μια σύντομη διαδρομή προς τον εγκέφαλο για βακτήρια και ιούς. Δεν είναι σαφές από τη μελέτη εάν αυτή η διαδικασία θα συμβεί και στους ανθρώπους. Επιπλέον, το Αλτσχάιμερ προκαλείται από μια σειρά πολύπλοκων μηχανισμών. Μια πρόσφατη μελέτη έθεσε αμφιβολίες για το αν μπορεί να ειπωθεί ότι οι αμυλοειδείς πρωτεΐνες προκαλούν την ασθένεια - ωστόσο, ήταν αμφιλεγόμενη και οι ερευνητές κατηγορήθηκαν ότι παραποίησαν τα αποτελέσματά τους.
