Τα οιστρογόνα συμβάλλουν στη γνωστική υγεία, στην υγεία των οστών, στη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος και σε άλλες βασικές σωματικές διαδικασίες. Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι τη γνωρίζουν για το ρόλο της παράλληλα με την προγεστερόνη στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία των γυναικών.
Στις γυναίκες, αυτή η ορμόνη, συμβάλλει στην αναπαραγωγική υγεία και την υγεία του μαστού, μεταξύ άλλων λειτουργιών, που επιτελεί.
Οι ωοθήκες, τα επινεφρίδια και οι λιπώδεις ιστοί παράγουν οιστρογόνα. Τόσο το γυναικείο όσο και το ανδρικό σώμα έχουν αυτήν την ορμόνη, αλλά τα θηλυκά δημιουργούν περισσότερη από αυτήν.
Ας δούμε όμως με περισσότερες λεπτομέρειες τον τρόπο λειτουργίας τους και τι συμβαίνει όταν τα επίπεδα κυμαίνονται.
Τύποι οιστρογόνων
Υπάρχουν διάφοροι τύποι οιστρογόνων:
Οιστρόνη
Αυτός ο τύπος οιστρογόνου, υπάρχει στο σώμα μετά την εμμηνόπαυση. Πρόκειται για μια πιο αδύναμη μορφή οιστρογόνου.
Oιστραδιόλη
Είναι ο πιο κοινός τύπος οιστρογόνου κατά τη διάρκεια των αναπαραγωγικών ετών των γυναικών.
Η υπερβολική ποσότητα οιστραδιόλης μπορεί να οδηγήσει σε ακμή, απώλεια της σεξουαλικής ορμής, οστεοπόρωση και κατάθλιψη. Τα πολύ υψηλά επίπεδα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου της μήτρας και του μαστού. Ωστόσο, τα χαμηλά επίπεδα μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση βάρους και καρδιαγγειακές παθήσεις.
Oιστριόλη
Τα επίπεδα της οιστριόλης αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς βοηθά τη μήτρα να αναπτυχθεί και προετοιμάζει το σώμα για τον τοκετό. Τα επίπεδα οιστριόλης κορυφώνονται λίγο πριν τη γέννηση.
Λειτουργία
Τα οιστρογόνα επιτρέπουν στα ακόλουθα όργανα να λειτουργούν:
Ωοθήκες: Τα οιστρογόνα, βοηθούν στην τόνωση της ανάπτυξης του ωοθυλακίου του ωαρίου.
Κόλπος: Στον κόλπο, τα οιστρογόνα διατηρούν το πάχος του κολπικού τοιχώματος και προάγουν τη λίπανση.
Μήτρα: Τα οιστρογόνα ενισχύουν και συντηρούν τη βλεννογόνο μεμβράνη που επενδύει τη μήτρα. Ρυθμίζει επίσης, τη ροή και το πάχος των εκκρίσεων βλέννας της μήτρας.
Στήθος: Το σώμα χρησιμοποιεί οιστρογόνα για το σχηματισμό του ιστού του μαστού. Αυτή η ορμόνη βοηθά επίσης να σταματήσει η ροή του γάλακτος μετά τον απογαλακτισμό.
Επίπεδα οιστρογόνων
Τα επίπεδα οιστρογόνων ποικίλλουν. Επίσης, παρουσιάζουν διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου και κατά τη διάρκεια της ζωής μιας γυναίκας. Αυτή η διακύμανση μπορεί μερικές φορές να προκαλέσει αποτελέσματα όπως αλλαγές στη διάθεση πριν από την έμμηνο ρύση ή εξάψεις στην εμμηνόπαυση.
Ανισορροπία οιστρογόνων
Η ανισορροπία των οιστρογόνων στις γυναίκες, οδηγεί κυρίως σε:
- ακανόνιστη ή καθόλου εμμηνόρροια
- ελαφριά ή βαριά αιμορραγία κατά την έμμηνο ρύση
- πιο σοβαρά προεμμηνορροϊκά ή εμμηνοπαυσιακά συμπτώματα
- εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις ή και τα δύο
- μη καρκινικά εξογκώματα στο στήθος και τη μήτρα
- αλλαγές διάθεσης και προβλήματα ύπνου
- αύξηση βάρους, κυρίως στους γοφούς, τους μηρούς και τη μέση
- χαμηλή σεξουαλική επιθυμία
- κολπική ξηρότητα και κολπική ατροφία
- κούραση
- αλλαγές διάθεσης
- αισθήματα κατάθλιψης και άγχους
- ξηρό δέρμα
Ορισμένες κληρονομικές και άλλες παθήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε υψηλά επίπεδα οιστρογόνων στους άνδρες, τα οποία μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα:
- αγονία
- στυτική δυσλειτουργία
- μεγαλύτερους μαστούς, γνωστό ως γυναικομαστία
Επίσης άνδρες με χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων μπορεί να έχουν υπερβολικό λίπος στην κοιλιά και χαμηλή λίμπιντο.
Πηγές και χρήσεις οιστρογόνων
Εάν ένα άτομο έχει χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων, ένας γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει συμπληρώματα ή φάρμακα.
Τα προϊόντα οιστρογόνων περιλαμβάνουν:
- συνθετικό οιστρογόνο
- βιοπανομοιότυπο οιστρογόνο
- Premarin, το οποίο περιέχει οιστρογόνα από τα ούρα εγκύων φοράδων
Θεραπεία οιστρογόνων
Η θεραπεία με οιστρογόνα μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης ως μέρος της ορμονοθεραπείας, την οποία οι άνθρωποι συνήθως αναφέρονται ως θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης.
Η θεραπεία μπορεί να αποτελείται αποκλειστικά από οιστρογόνα (θεραπεία υποκατάστασης οιστρογόνων ή ERT) ή μπορεί να περιλαμβάνει συνδυασμό οιστρογόνου και προγεστίνης, μιας συνθετικής μορφής προγεστερόνης.
Η ορμονική θεραπεία είναι διαθέσιμη ως χάπι, ρινικό σπρέι, έμπλαστρο, τζελ δέρματος, ένεση, κολπική κρέμα ή δακτύλιο.