Νέα έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ευρέως συνταγογραφούμενο ηρεμιστικό Ζάναξ, μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματικό από ό,τι πιστεύουν οι κλινικοί γιατροί και οι επιστήμονες, με βάση δημοσιεύσεις σε ιατρικά περιοδικά.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στις 19 Οκτωβρίου στο περιοδικό Psychological Medicine, εξέτασε δημοσιευμένα και αδημοσίευτα δεδομένα από πέντε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές για την αλπραζολάμη, γνωστή με την εμπορική ονομασία Xanax XR. Ανήκει στην κατηγορία των ηρεμιστικών γνωστών ως βενζοδιαζεπίνες, που συνταγογραφούνται ευρέως από τη δεκαετία του 1970 για τη θεραπεία ιατρικών καταστάσεων όπως το άγχος και η αϋπνία.

Βενζοδιαζεπίνες και κίνδυνοι

Τα τελευταία χρόνια, οι βενζοδιαζεπίνες έχουν συσχετιστεί με σοβαρούς κλινικούς κινδύνους, όπως εξάρτηση, πτώση και γνωστική εξασθένηση. «Οι κλινικοί γιατροί γνωρίζουν καλά αυτά τα ζητήματα ασφάλειας, αλλά ουσιαστικά δεν αμφισβητήθηκε ποτέ η αποτελεσματικότητά τους», δήλωσε ο ανώτερος συγγραφέας Erick Turner, M.D., καθηγητής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Υγείας & Επιστήμης του Όρεγκον και πρώην κριτής του FDA. «Η μελέτη μας ρίχνει φως στην αποτελεσματικότητα αυτού του φαρμάκου. Δείχνει ότι μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματικό από ό,τι έχουν υποθέσει οι άνθρωποι» πρόσθεσε.

Ο Turner και η Rosa Ahn-Horst, M.D., M.P.H., ψυχίατρος στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, εξέτασαν τα δημόσια διαθέσιμα δεδομένα του FDA από κλινικές δοκιμές φάσης 2 και φάσης 3 που πραγματοποιήθηκαν για την αλπραζολάμη ως προς τη θεραπεία της διαταραχής πανικού. Το σκεύασμα παρατεταμένης αποδέσμευσης εγκρίθηκε από τον FDA το 2003, ενώ το αρχικό σκεύασμα άμεσης αποδέσμευσης εγκρίθηκε το 1981.

Η αποτελεσματικότητα του Ζάναξ

Διαπίστωσαν ότι είχαν διεξαχθεί πέντε δοκιμές, αλλά μόνο τρεις από αυτές είχαν δημοσιευθεί σε ιατρικά περιοδικά. Επιπλέον, όταν ο FDA εξέτασε τα αποτελέσματα των δοκιμών της φαρμακευτικής εταιρείας σχετικά με το πόσο καλά απέδωσε το φάρμακο σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο, ο Turner είπε ότι διαπίστωσαν ότι μόνο μία από τις πέντε δοκιμές είχε σαφώς θετικό αποτέλεσμα.

Σε μια μετα-ανάλυση διαπιστώθηκε ότι η αλπραζολάμη παρατεταμένης αποδέσμευσης εξακολουθούσε να είναι ανώτερη από ένα εικονικό φάρμακο, αλλά όχι τόσο όσο είχαν προβάλλει τα δημοσιευμένα δεδομένα. Συγκεκριμένα, διαπίστωσαν ότι η μεροληψία δημοσίευσης αύξησε την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου κατά περισσότερο από 40%.

«Αυτή η μελέτη υποδεικνύει ότι θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί σχετικά με την συνταγογράφηση του Ζάναξ», κατέληξε ο Turner.