Οι περισσότεροι γνωρίζουμε ποιες τροφές πρέπει να αποφεύγουμε για μια υγιή καρδιά. Ωστόσο, ξέρουμε πώς τα τρόφιμα επηρεάζουν τον εγκέφαλο και δρουν κατά η υπέρ της άνοιας;

Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι η διατροφή μπορεί να επηρεάσει την υγεία του εγκεφάλου. «Ο εγκέφαλος αντιπροσωπεύει περίπου το 2% του σωματικού μας βάρους, αλλά καταναλώνει περίπου το 20% όλων των θερμίδων μας», όπως αναφέρουν οι επιστήμονες.

Ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί επίσης περισσότερες θερμίδες από οποιοδήποτε άλλο όργανο στο σώμα μας και ουσιαστικά αυτό που τρώμε μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στον εγκέφαλό μας. Έτσι όπως φροντίζουμε το σώμα μας μέσω της άσκησης και μιας ισορροπημένης διατροφής, η «καλλιέργεια» του εγκεφάλου μας μέσω των σωστών τροφών είναι απαραίτητη για ένα μυαλό... ξυράφι.

Αν και οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμα τι προκαλεί τη νόσο του Αλτσχάιμερ, πολλοί πιστεύουν ότι η διατροφή και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο.

Μια μελέτη στο περιοδικό Neurology, που δημοσιεύτηκε τον Νοέμβριο του 2022, έδειξε ότι η αύξηση των τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε φλαβονοειδή, μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης άνοιας.

Οι δύο κύριες ομάδες παραγόντων που οδηγούν στη νόσο είναι η μειωμένη ροή αίματος, ο κορεσμός οξυγόνου, η μιτοχονδριακή λειτουργία και η αυξημένη φλεγμονή από διάφορα παθογόνα, τοξίνες και μεταβολικές ασθένειες.

«Η διατροφή και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες επηρεάζουν πολύ τον εγκέφαλό μας, με πολλαπλούς μηχανισμούς, και επομένως παίζουν βασικούς ρόλους τόσο στη νόσο του Αλτσχάιμερ όσο και στη θεραπεία της γνωστικής έκπτωσης» αναφέρουν οι επιστήμονες.

Σύμφωνα με τον Δρ. Philip Gold, επικεφαλής της νευροενδοκρινικής έρευνας και ανώτερο ερευνητή στο Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, «οι βασικές θετικές περιβαλλοντικές επιρροές περιλαμβάνουν την άσκηση, η οποία είναι εξαιρετικά σημαντική, το επίπεδο εκπαίδευσης και τη γνωστική «άσκηση» σε όλη τη ζωή. Ο επαρκής ύπνος είναι επίσης βασικός και κρίσιμος παράγοντας».

Μια ανθυγιεινή διατροφή πάντως μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη μικροχλωρίδα του εντέρου, οδηγώντας σε φλεγμονή και δυνητικά επηρεάζοντας τον εγκέφαλο.

Ποιες τροφές είναι λοιπόν οι πιο ωφέλιμες για την υγεία του εγκεφάλου; Τι αναφέρουν οι ειδικοί;

1.Αβοκάντο

Σας αρέσει να τρώτε γουακαμόλε, να πολτοποιείτε το αβοκάντο ή να το κόβετε σε κύβους μέσα σε μια σαλάτα; Τα αβοκάντο έχουν υγιή μονοακόρεστα λίπη και αυτά βοηθούν στη μείωση των αγγειακών παθήσεων καθώς επίσης παρέχουν εξαιρετική ενέργεια στον εγκέφαλο.

2.Μπρόκολο

Το μπρόκολο είναι ένα σταυρανθές λαχανικό που περιέχει ενώσεις όπως η σουλφοραφάνη, οι οποίες έχουν συνδεθεί με μειωμένη φλεγμονή και βελτιωμένη υγεία του εγκεφάλου. Μια μελέτη του 2019, έδειξε ότι η σουλφοραφάνη είναι ένα σημαντικό αντιοξειδωτικό και έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που δείχνουν να προστατεύουν το νευρικό σύστημα.

3.Βατόμουρα

Τα βατόμουρα περιέχουν φλαβονοειδή, τα οποία είναι νευροπροστατευτικά και έχει αποδειχθεί ότι αυξάνουν τη νευροπλαστικότητα και την εγκεφαλική ροή του αίματος.

Οι ανθοκυανίνες μπορούν «να βοηθήσουν στην προστασία του εγκεφάλου από το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονή. Προσπαθήστε να καταναλώνετε καθημερινά βατόμουρα, είτε σε smoothies είτε σε γιαούρτι.

4.Αυγά

Τα αυγά είναι γνωστά ως μια καλή επιλογή πρωτεΐνης, ειδικά για όσους είναι χορτοφάγοι ή ακολουθούν φυτική διατροφή.

Επιπλέον, ο κρόκος του αυγού, περιέχει χολίνη. Η χολίνη είναι ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό και σημαντικό για την παραγωγή ακετυλοχολίνης.

Η ακετυλοχολίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που είναι πολύ σημαντικός για το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα. Η χολίνη βρίσκεται σε διάφορα τρόφιμα, αλλά η μεγαλύτερη συγκέντρωση βρίσκεται στους κρόκους των αυγών.

5.Λιπαρά ψάρια

Ο σολομός, οι σαρδέλες και το σκουμπρί είναι παραδείγματα λιπαρών ψαριών που περιέχουν ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.

Αυτά τα απαραίτητα λίπη είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου και έχουν συνδεθεί με βελτιωμένη μνήμη, ρύθμιση της διάθεσης και μειωμένο κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης. Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι επίσης σημαντικά για τη δημιουργία νέων νευρικών κυττάρων και την προστασία των εγκεφαλικών κυττάρων από βλάβες.

6.Φυλλώδη πράσινα λαχανικά

Οι γιατροί και οι διατροφολόγοι ενθαρρύνουν τους ασθενείς να τρώνε περισσότερα φυλλώδη λαχανικά επειδή είναι γεμάτα με θρεπτικά συστατικά.

Τα φυλλώδη λαχανικά όπως το σπανάκι και το λάχανο είναι γεμάτα με βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά. Προωθούν την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου μειώνοντας τη φλεγμονή και βελτιώνοντας τη γνωστική απόδοση.

7.Τόνος

Ο τόνος είναι ένα ψάρι με χαμηλά λιπαρά και περιέχει το αμινοξύ «τυροσίνη», ένα σημαντικό συστατικό για την παραγωγή νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο. Η τυροσίνη χρησιμοποιείται για την παραγωγή ντοπαμίνης και νορεπινεφρίνης, δύο από τους κύριους νευροδιαβιβαστές στον εγκέφαλο.

Η ντοπαμίνη είναι περισσότερο ένας νευροδιαβιβαστής του αριστερού εγκεφάλου και η νορεπινεφρίνη είναι περισσότερο ένας νευροδιαβιβαστής του δεξιού εγκεφάλου.

Ο τόνος περιέχει επίσης υψηλές συγκεντρώσεις κρεατίνης. Η κρεατίνη διευκολύνει την είσοδο νερού στα κύτταρα του εγκεφάλου και των μυών για να αποτρέψει την αφυδάτωση τους.

8.Κουρκουμάς

«Ο κουρκουμάς, ο οποίος περιέχει κουρκουμίνη, είναι αξιοσημείωτος στο ότι έχει αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα και επίσης συνδέεται με το αμυλοειδές το οποίο σχετίζεται με τη νόσο του Αλτσχάιμερ, επομένως έχει πολλαπλούς μηχανισμούς για την υποστήριξη της υγείας του εγκεφάλου.

Η κουρκουμίνη είναι αντιμικροβιακή και νευροπροστατευτική σε μια ποικιλία νευροεκφυλιστικών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένης της νόσου του Αλτσχάιμερ.

9.Τζίντζερ

Το τζίντζερ είναι ένας ισχυρός αντιφλεγμονώδης παράγοντας που έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει τη γνωστική λειτουργία. Οι αντιοξειδωτικές επιδράσεις πιστεύεται επίσης ότι προστατεύουν τους νευρώνες από το οξειδωτικό στρες που υποστηρίζουν νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως η νόσος του Πάρκινσον και η νόσος του Αλτσχάιμερ.

10.Τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση

Τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το κεφίρ, το ξινολάχανο και το γιαούρτι μπορεί επίσης να είναι ευεργετικά για τον εγκέφαλο.

Έρευνα έχει αποδείξει ότι ο εγκέφαλος και το έντερο επικοινωνούν μέσω του νευρικού συστήματος καθώς και μέσω του ανοσοποιητικού συστήματος και ως εκ τούτου η πρόσληψη προβιοτικών και πρεβιοτικών μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της λειτουργίας του εγκεφάλου.