Το καλοκαίρι, είναι πιο συνηθισμένο από το συνηθισμένο να πονάνε οι μύες της γάμπας ή τα πέλματα των ποδιών μας και αυτό οφείλεται κυρίως «στην κακή μετάβαση των υποδημάτων (από το χειμώνα στο καλοκαίρι), η οποία είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για να συμβεί αυτό», λέει ο Jorge Escoto, ποδίατρος και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κολλεγίου Χοροπόδων της Βαλένθια.
Σύμφωνα με τον Daniel Rubio, πρόεδρο της Επιτροπής Φυσικής Δραστηριότητας και Αθλητισμού του Επαγγελματικού Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών της Κοινότητας της Μαδρίτης, «σε πολλές περιπτώσεις, ο πόνος στο πέλμα του ποδιού προκαλείται από μια εμβιομηχανική αλλοίωση και μπορεί να επιδεινωθεί από τη χρήση ακατάλληλων υποδημάτων». Επιπλέον, προσθέτει, «τα άτομα που περνούν πολύ χρόνο στα πόδια τους ή κάνουν αθλήματα που περιλαμβάνουν τρέξιμο μπορεί να έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν πόνο σε αυτή την περιοχή».
Αιτίες
Αυτή η ενόχληση δεν είναι τίποτα περισσότερο από «μια μυϊκή κράμπα, η οποία παύει με παρατεταμένο τέντωμα για 20-30 δευτερόλεπτα», επισημαίνει ο Rubio. Αυτό, προσθέτει, «είναι σύνηθες στους δικέφαλους μυς, όπως ο τετρακέφαλος, οι μύες της γάμπας και εμφανίζεται επίσης στο πέλμα του ποδιού και υπάρχουν διάφορες αιτίες που σχετίζονται με την εμφάνισή του, όπως η έλλειψη ενυδάτωσης, η έλλειψη παροχής ηλεκτρολυτών, όπως νατρίου-καλίου και άλλες που εξαρτώνται από το νευρικό σύστημα».
Είναι πιο συχνή σε «ηλικιωμένους, εγκύους και αθλητές, αν και είναι αλήθεια ότι μπορεί να επηρεάσει και τον γενικό πληθυσμό», υπενθυμίζει ο φυσιοθεραπευτής.
«Επηρεάζει τόσο τις γυναίκες όσο και τους άνδρες και τόσο τους ασθενείς με πλατυποδία όσο και με σπηλαιώδη πόδια, δεν καταλαβαίνει ούτε το φύλο ούτε τη βιομηχανική, αλλά αυτό που είναι σαφές είναι ότι πρόκειται για μια φλεγμονώδη παθολογία που έχει λύση», επισημαίνει ο Escoto.
Συμβουλές για την εξάλειψη του πόνου
Όπως επισημαίνει ο Rubio, «θα μπορέσουμε να ανακουφίσουμε τον πόνο με διατάσεις», αλλά, επιπλέον, «θα ήταν επίσης ενδιαφέρον να αναθεωρήσουμε τις διατροφικές οδηγίες ώστε να συμπεριλάβουμε τροφές που παρέχουν ηλεκτρολύτες και μεταλλικά άλατα, όπως οι μπανάνες και οι ξηροί καρποί».
Επίσης, επισημαίνει, «θα πρέπει πάντα να είστε καλά ενυδατωμένοι και, αν έχετε αμφιβολίες, συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον φυσιοθεραπευτή σας».
Ασκήσεις για την ανακούφιση του πόνου
Μεταξύ των ασκήσεων που μπορούν να γίνουν για διατάσεις, ο Rubio επισημαίνει: «Πρέπει να τεντώνουμε τους τρικέφαλους σουραλικούς (γάμπα και πέλματα), επειδή είναι μύες που τείνουν να υπερτονίζονται». Η τυπική διάταση «θα ήταν να ρίχνουμε τη φτέρνα του ποδιού με το δάχτυλο να ακουμπάει σε ένα σκαλοπάτι, κρατώντας το γόνατο ίσιο».
Συμβουλεύει επίσης «να εφαρμόζετε αυτομασάζ στην πελματιαία περιτονία και στην ενδογενή μυϊκή μάζα του ποδιού, είτε με μπάλα είτε με το χέρι. Και πάνω απ' όλα, ειδική ενδυνάμωση του ποδιού και γενική ενδυνάμωση των ποδιών».
Και είναι γεγονός ότι «η διατήρηση επαρκών επιπέδων δύναμης προλαμβάνει τους τραυματισμούς και την εμφάνιση αυτών των πόνων». Για την ενδυνάμωση αυτής της περιοχής, «μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε λάστιχα, περπάτημα με διαφορετικούς τύπους στήριξης (δάχτυλα των ποδιών, φτέρνες, εξωτερικό και εσωτερικό άκρο του ποδιού κ.λπ.), ασκήσεις αυτοφόρτωσης (squats, βήματα...) ή ασκήσεις με βάρη και μηχανήματα στο γυμναστήριο».
Όσον αφορά τις πιο συγκεκριμένες ασκήσεις για το πέλμα του ποδιού, ο Escoto μας υπενθυμίζει ότι «υπάρχουν διάφοροι τύποι ασκήσεων που συνιστούμε στις κλινικές μας, όπως το σήκωμα μιας πετσέτας με τα δάχτυλα των ποδιών μέχρι να είναι όλα από κάτω, το τέντωμα των δαχτύλων προς τα πάνω για να τεντώσουμε την περιτονία είτε με το χέρι είτε με μια ελαστική ταινία».
Μια άλλη άσκηση θα ήταν να «κυλήσει μια μπάλα κατά μήκος του πέλματος του ποδιού. Αυτό είναι επίσης χρήσιμο ειδικά στο τέλος ενός σετ ασκήσεων. «Το κύλισμα ενός παγωμένου μπουκαλιού με νερό στο πάτωμα ως αντιφλεγμονώδες μπορεί επίσης να βοηθήσει», επισημαίνει ο Escoto.
Πώς μπορεί να προληφθεί;
Πράγματι, όπως επισημαίνει ο Rubio, μπορεί να προληφθεί «με μια καλή γενική φυσική κατάσταση», πώς; «Με υγιεινές συνήθειες του τρόπου ζωής (καθημερινή άσκηση, ισορροπημένη διατροφή, καλή ενυδάτωση, ώρες και ποιότητα ύπνου)». Επιπλέον, προσθέτει, θα ήταν ενδιαφέρον «να εφαρμόσουμε φυσιοθεραπευτικές θεραπείες που μας βοηθούν να διατηρήσουμε επαρκή επίπεδα κινητικότητας των αρθρώσεων, να διατηρήσουμε καλό μυϊκό τόνο και να εξισορροπήσουμε την ένταση του αγωνιστή-ανταγωνιστή μυϊκού συστήματος, να βελτιώσουμε την ποιότητα των ιστών και να ευνοήσουμε την αποκατάσταση μετά από αθλητική ή εργασιακή προσπάθεια».
Αυτές είναι οι πιο συχνές παθολογίες των ποδιών
Εκτός όμως από αυτές τις ενοχλητικές κράμπες, υπάρχουν και άλλες παθολογίες των ποδιών που είναι πολύ συχνές. Μεταξύ αυτών είναι η πελματιαία απονευρωματοπάθεια, η οποία «μπορεί να εμφανιστεί τόσο σε κοίλα όσο και σε πλατυποδία, και αν δεν αντιμετωπιστεί σύντομα συχνά γίνεται χρόνια». Το πρόβλημα αυτό μπορεί «να δημιουργήσει μικρά σχισίματα στην πελματιαία περιτονία και είναι σύνηθες να αισθάνεστε πόνο κατά τα πρώτα βήματα το πρωί ή μετά από αθλητική δραστηριότητα», επισημαίνει ο Rubio.
Μια άλλη συχνή παθολογία είναι η μεταταρσαλγία, «ένας μηχανικός πόνος που επηρεάζει τις μεταταρσοφαλαγγικές αρθρώσεις κατά τη διάρκεια του βαδίσματος στη φάση απογείωσης του ποδιού». Μερικές φορές συνοδεύεται από θυλακίτιδα.
Επίσης, το νεύρωμα Morton, «πόνος που προέρχεται από το διάστημα μεταξύ του δεύτερου και του τρίτου ή του τρίτου και του τέταρτου δακτύλου, που προκαλείται από ένα ευαίσθητο νεύρο και επιτείνεται από τη χρήση στενών παπουτσιών ή τακουνιών».
Και υπάρχουν άνθρωποι που πάσχουν από «ταλαλγία (πόνος στη φτέρνα), είτε λόγω βλάβης του πελματιαίου επιθέματος λόγω επανειλημμένων τραυματισμών (τυπικό χαρακτηριστικό των άλτηδων) είτε λόγω της παρουσίας ενός σπιρουνιού που ερεθίζει τους παρακείμενους ιστούς όταν ασκείται πίεση».
Σε συνεννόηση, λέει ο φυσιοθεραπευτής, «μπορούμε να δούμε και άλλες κακώσεις, όπως νευροπάθεια Baxter ή αλλοιώσεις στα δάχτυλα των ποδιών, αλλά είναι λιγότερο συχνές».
