Αρκετοί είναι αυτοί που λένε ότι μετά το φαγητό ένα λικέρ από βότανα είναι απαραίτητο για τη χώνεψη. Είναι όμως αυτή η αλήθεια;

Η Beatriz Robles, τεχνολόγος τροφίμων και λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Isabel I, είναι κατηγορηματική σε αυτό το θέμα: «Είναι απόλυτος μύθος». Η ειδικός μας υπενθυμίζει ότι το αλκοόλ είναι ερεθιστικό για τον πεπτικό βλεννογόνο. «Το μοτίβο κατανάλωσης έχει μεγάλη επίδραση στην επίδρασή του στο πεπτικό σύστημα, αλλά αυτή η σφηνοειδής πρόσληψη, κατά την οποία καταναλώνεται μικρή ποσότητα, μεταβάλλει την κινητικότητα του εντέρου, με αποτέλεσμα να ευνοεί τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και να εμποδίζει τον οισοφάγο να κινηθεί σωστά για να επιστρέψει το οξύ στο στομάχι», εξηγεί.

«Σήμερα, δεν έχουν βρεθεί αδιάσειστα επιστημονικά στοιχεία που να οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα αποσταγμένα ποτά γενικά, ή τα ποτά από βότανα ειδικότερα, έχουν ευεργετικές επιδράσεις στην πέψη. Εξακολουθεί να είναι ένα ποτό με υψηλή ποσότητα αιθυλικής αλκοόλης και, ως εκ τούτου, επιβλαβές για την υγεία», συμφωνεί η Maite Ibáñez, μέλος της Επιτροπής Υγείας του Επίσημου Κολλεγίου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων της Κοινότητας της Βαλένθια (CODiNuCoVa).

Όσο για το γιατί έχει διαδοθεί η λανθασμένη πεποίθηση ότι τα ποτά αυτά βοηθούν την πέψη, ο Robles απαντά ότι οι μικρές ποσότητες αλκοόλ επιταχύνουν τη γαστρική κένωση, «οπότε μπορεί να μας φαίνεται ότι είμαστε λιγότερο χορτάτοι».

Από την άλλη πλευρά, ο Ibáñez εξηγεί ότι τα λικέρ από βότανα αποτελούν μέρος της γαστρονομίας και του πολιτισμού εδώ και αιώνες. «Η φυτοθεραπεία, ή η χρήση φυτικών προϊόντων για θεραπευτικούς σκοπούς, ήταν απαραίτητη στις θεραπευτικές πρακτικές σχεδόν όλων των πολιτισμών. Αρχικά, οι αλχημιστές και οι φαρμακοποιοί χρησιμοποιούσαν τα φυτά για να επωφεληθούν από τις ευεργετικές τους ιδιότητες και, μεταξύ αυτών, χρησιμοποιήθηκε ευρέως η ικανότητα βελτίωσης της πέψης», επισημαίνει ο ειδικός, προσθέτοντας ότι, αρχικά, τα ποτά αυτά προέρχονταν από αρωματισμένα ή καρυκευμένα κρασιά που κατανάλωναν οι Ρωμαίοι και οι Κέλτες. Ωστόσο, «μετά την εμφάνιση της αλκοολικής απόσταξης κατά τον Μεσαίωνα, το κρασί αντικαταστάθηκε από το κονιάκ, δημιουργώντας τα λικέρ» όπως τα συναντάμε σήμερα.

Η διατροφολόγος επισημαίνει ότι επειδή ορισμένα βότανα, όπως το αγριολούλουδο (που περιλαμβάνεται στο πατσάραν ή το χαμομήλι), τα οποία χρησιμοποιούνται επίσης για τα λικέρ από βότανα, έχουν ευεργετικές ιδιότητες για την πέψη, «είναι εύκολο να "διαδοθούν" αυτά τα οφέλη από στόμα σε στόμα στα προϊόντα που τα περιέχουν». Ωστόσο, υπενθυμίζει: «Δεν πρέπει να ξεχνάμε την παρουσία αιθυλικής αλκοόλης σε αυτά τα ποτά. Η παρουσία της από μόνη της αναιρεί τα όποια πιθανά οφέλη. Αν σε αυτό προσθέσουμε το γεγονός ότι τα λικέρ αυτά μπορεί επίσης να είναι ζαχαρούχα, αυξάνουμε τον κίνδυνο να υποφέρουμε από οποιαδήποτε παθολογία».

Πώς το αλκοόλ επηρεάζει την πέψη

Το αλκοόλ είναι ένα μικρό, ουδέτερο, υδατοδιαλυτό μόριο. «Όταν το πίνετε, απορροφάται από το στομάχι και σε όλη την πεπτική οδό», λέει ο Ibáñez. «Τα ποτά με υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ μειώνουν τις γαστρικές και εντερικές εκκρίσεις, γεγονός που δυσχεραίνει την πέψη», λέει ο Robles, ο οποίος προσθέτει ότι το αλκοόλ «επηρεάζει επίσης την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών στο έντερο και παρεμβαίνει στη δραστηριότητα των ενζύμων που βοηθούν στην πέψη ορισμένων θρεπτικών συστατικών, όπως η λακτάση».

Οι επιπτώσεις των χαμηλών δόσεων αλκοόλ δεν είναι απαραίτητα καλές, αλλά μπορούν να αντιστραφούν γρήγορα. Ωστόσο, ο Ibáñez προειδοποιεί ότι σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, οι πιθανές συνέπειες της κατανάλωσης αλκοόλ είναι:

• Διαταραχές στην κινητικότητα του οισοφάγου. Εάν η κινητικότητα δεν είναι σωστή, παρεμποδίζεται η σωστή αίσθηση και λειτουργικότητα της πέψης.
• Γαστρίτιδα (φλεγμονή του βλεννογόνου του στομάχου).
• Διαταραχές της γαστρικής κένωσης και διάρροια.

Ποτά που βελτιώνουν την πέψη

Η διατροφολόγος CODiNuCoVa επισημαίνει ότι ροφήματα όπως τα τσάγια από βότανα και οι ζωμοί είναι σύμμαχοι της πέψης. Συγκεκριμένα, ορισμένα βότανα με ενεργά συστατικά που ευνοούν την πέψη με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είναι τα εξής

• Γλυκάνισος.
• Άνθος χαμομηλιού.
• Πενηνελόχορτο.
• Θυμάρι.
• Σόρπελο.
• Chicory.
• Μέντα.