Οι συμπεριφορές μετά από ένα διαζύγιο ή τη διάλυση μιας μακροχρόνιας σχέσης ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό και είναι δύσκολο να γνωρίζουμε τι είναι καλύτερο από την άποψη της συναισθηματικής ευημερίας. Ορισμένοι άνθρωποι μένουν σε αυτό που πήγε στραβά, ενώ άλλοι αποφασίζουν να προχωρήσουν το συντομότερο δυνατό και να απασχοληθούν με πολλαπλές δραστηριότητες. Υπάρχουν πολλά κλισέ για το πώς συμπεριφέρονται οι άνδρες και οι γυναίκες στο τέλος ενός γάμου ή μιας σταθερής σχέσης, πολλά από τα οποία είναι απλά κλισέ που επαναλαμβάνονται μέχρις αηδίας. Άλλα όμως έχουν τουλάχιστον κάποια αλήθεια.
Μια πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη δείχνει ότι οι γυναίκες δυσκολεύονται πολύ περισσότερο να προσαρμοστούν συναισθηματικά στο διαζύγιο. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη χρήση αντικαταθλιπτικών ως μέτρο, υποθέτοντας ότι η μεγαλύτερη κατανάλωση αποτελεί ένδειξη φτωχότερης συναισθηματικής αντιμετώπισης. Σύμφωνα με το άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Journal of Epidemiology & Community Health, αν και τα δύο φύλα αύξησαν τη χρήση αντικαταθλιπτικών κατά την περίοδο πριν και αμέσως μετά από ένα διαζύγιο, χωρισμό ή πένθος, η χρήση των φαρμάκων αυτών από τις γυναίκες ήταν υψηλότερη από εκείνη των ανδρών. Επιπλέον, παρόλο που η επανασύνδεση συνδέθηκε με μια μικρή μείωση της χρήσης αντικαταθλιπτικών και στα δύο φύλα, αυτή ήταν ιδιαίτερα βραχύβια στις γυναίκες, σύμφωνα με τα δημοσιευμένα ευρήματα.
Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης πρέπει να ερμηνεύονται με μεγάλη προσοχή. Πρώτον, επειδή πρόκειται για μια ανάλυση παρατήρησης, σε έναν συγκεκριμένο τόπο και με ένα δείγμα που δεν αντιπροσωπεύει το σύνολο του πληθυσμού, αλλά μόνο άνδρες και γυναίκες μεταξύ 50 και 70 ετών. Αλλά, κατά τη γνώμη της ψυχολόγου Alejandra de Pedro, συγγραφέα του βιβλίου Por qué me cuesta tanto olvidarte (La esfera de los libros, 2023), το πιο αμφισβητήσιμο στοιχείο είναι η χρήση της κατανάλωσης αντικαταθλιπτικών ως παραμέτρου μέτρησης. «Το γεγονός ότι οι γυναίκες παίρνουν περισσότερα αντικαταθλιπτικά μπορεί να σημαίνει πολλά πράγματα», επισημαίνει. Και όχι απαραίτητα ότι περνούν χειρότερα. Για παράδειγμα, μπορεί να οφείλεται στο ότι «αναζητούν βοήθεια νωρίτερα και διστάζουν λιγότερο να πάρουν φάρμακα». Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι οι γυναίκες φτάνουν στο τέλος μιας σχέσης πιο εξαντλημένες συναισθηματικά, ενώ οι άνδρες τείνουν να "αποφεύγουν περισσότερο" τα συναισθήματα που βιώνουν.
Διαφορετικοί τρόποι αντιμετώπισης του διαζυγίου ή του χωρισμού
Η De Pedro επισημαίνει ότι, σύμφωνα με την επαγγελματική της εμπειρία, «σε γενικές γραμμές, οι γυναίκες τείνουν να βασίζονται περισσότερο στο δίκτυο υποστήριξής τους- με άλλα λόγια, αναζητούν περισσότερη βοήθεια από την οικογένεια και τους φίλους τους». Κατά τη γνώμη της, αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι υπάρχει λιγότερο στίγμα στην έκφραση των συναισθημάτων. «Οι γυναίκες επιτρέπεται να εκφράζουν περισσότερα συναισθήματα, όπως η θλίψη, ενώ άλλα συναισθήματα, όπως ο θυμός, καταπιέζονται περισσότερο. Αντίθετα, στους άνδρες τείνει να συμβαίνει "το αντίστροφο", έτσι ώστε "τους επιτρέπεται να σχετίζονται περισσότερο με το θυμό, αλλά όχι τόσο πολύ με τη θλίψη.
Σύμφωνα με την ψυχολόγο, καθώς οι γυναίκες δεν επιβαρύνονται από το στίγμα που σχετίζεται με την έκφραση των συναισθημάτων, το οποίο εξακολουθεί να αποτελεί βάρος για πολλούς άνδρες, «παίρνουν χρόνο για να επεξεργαστούν το τραύμα του διαζυγίου και να εκφράσουν τη θλίψη, το θυμό ή το φόβο τους για το μέλλον". Και αυτό, κατ' αρχήν και εφόσον δεν διαρκεί πολύ, είναι θετικό».
Οι άνδρες τείνουν, γενικά, να «αναλαμβάνουν πιο άμεση δράση» μετά από έναν χωρισμό. Αποφασίζουν ξαφνικά να «αλλάξουν τη ζωή τους και να μπουν στο γυμναστήριο, να βγαίνουν περισσότερο με φίλους» και να κάνουν όλα εκείνα τα πράγματα που πάντα ανέβαλλαν. Σύμφωνα με τον de Pedro, «είναι ο τρόπος τους να επεξεργαστούν τον φόβο» για το τι θα συμβεί μετά το διαζύγιο.
Αρχικά, μπορεί να φαίνεται ότι αυτή η φυγή προς τα εμπρός είναι σημάδι ότι οι άνδρες αντιμετωπίζουν πολύ καλύτερα τον χωρισμό, αλλά, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να τους καταβάλλει το τίμημα που δεν τους έχει επιτρέψει να βιώσουν αυτά τα συναισθήματα, να θρηνήσουν και να τα μοιραστούν με άλλους. «Οι άνδρες είναι πολύ καλοί στο να θέτουν στόχους μετά από έναν χωρισμό, αλλά, μόλις επιτύχουν αυτές τις προκλήσεις, μπορεί να έρθει η κατρακύλα», λέει η ειδικός.
Γι' αυτό, ενώ οι γυναίκες τείνουν να ζητούν ψυχολογική βοήθεια νωρίτερα, αν τη χρειάζονται, οι άνδρες έρχονται αργότερα και, σύμφωνα με την de Pedro, συχνά το κάνουν «όταν, επειδή δεν έχουν επιτρέψει στον εαυτό τους να νιώσει ή να εκφράσει αυτά τα συναισθήματα, ίσως τείνουν να σκέφτονται υπερβολικά ή να έχουν εμμονές».
Συμβουλές για τη διαχείριση των συναισθημάτων μετά από έναν χωρισμό
Το κλειδί για τη σωστή διαχείριση των συναισθημάτων μετά από έναν χωρισμό βρίσκεται, σύμφωνα με τα λόγια του ψυχολόγου, «στην ισορροπία» μεταξύ των δύο πιο ακραίων θέσεων: ούτε να αφήνετε τα συναισθήματα να οργιάζουν ούτε να γυρίζετε τη σελίδα βιαστικά. «Δώστε χώρο στα συναισθήματα και, ταυτόχρονα, προχωρήστε στη δράση και ξαναχτίστε τη ζωή σας σιγά-σιγά». Είναι επίσης απαραίτητο να βασιστείτε «στο δίκτυο υποστήριξης» της οικογένειας και των φίλων.
Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι φίλοι και η οικογένεια;
Το καλύτερο πράγμα που μπορούν να κάνουν οι κοντινοί άνθρωποι σε κάποιον που μόλις χώρισε ή έβαλε τέλος σε μια μακροχρόνια σχέση είναι να προσφέρουν έναν χώρο για να μιλήσετε και να ξεσπάσετε. «Είναι επίσης σημαντικό να παρέχουν πρακτική υποστήριξη και να κάνουν ερωτήσεις όπως "χρειάζεσαι βοήθεια με τα παιδιά" ή "θέλεις το τηλέφωνο ενός δικηγόρου ή ενός ψυχολόγου».
