Σύμφωνα τον ΕΟΔΥ, στην Ελλάδα, τα τροφιμογενή νοσήματα, τα νοσήματα δηλαδή που προκαλούνται από μολυσμένες τροφές είναι και τα συχνότερα δηλούμενα λοιμώδη νοσήματα. Παράλληλα, σημαντικός είναι και ο αριθμός των επιδημιών τέτοιων νοσημάτων που δηλώνονται κάθε χρόνο στη χώρα μας.
Είναι, λοιπόν, σημαντικό να γνωρίζουμε τους βασικούς κανόνες ασφαλείας, όσον αφορά την αποθήκευση και την συντήρηση των τροφίμων, προκειμένου να αποφύγουμε τον κίνδυνο της δηλητηρίασης.
Όπως αποκαλύπτει στην Daily Mail η διατροφολόγος-διαιτολόγος, δρ. Tracey Brigman, καθηγήτρια κλινικής διαιτολογίας στο πανεπιστήμιο της Georgia, οι περισσότερες φρέσκες (μαγειρεμένες ή μη) τροφές διατηρούνται ασφαλείς στο ψυγείο 3 – 4 ημέρες ή και περισσότερο, εάν δεν έχουν παραμείνει σε θερμοκρασία δωματίου για πάνω από 2 ώρες.
Σύμφωνα με την ίδια, ωστόσο, ορισμένα τρόφιμα αποτελούν εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα, με τη διάρκεια ζωής τους να είναι πολύ μικρότερη.
Βραστά αυγά χωρίς το τσόφλι
Εάν θέλετε να παραμείνουν ασφαλή τα βραστά αυγά σας μετά το πρώτο 24ωρο, προτιμήστε να μην τα καθαρίσετε αλλά να τα αποθηκεύσετε ολόκληρα στο ψυγείο, με το τσόφλι.
Με ή χωρίς το τσόφλι, τα αυγά καλό είναι να μην παραμείνουν σε θερμοκρασία δωματίου για πάνω από 2 ώρες, ωστόσο εάν θέλετε να τα κρατήσετε εντός ψυγείο να θυμάστε ότι το τσόφλι λειτουργεί ως ένα προστατευτικό περίβλημα που κρατά τα βακτήρια μακριά. Καθαρισμένα, τα αυγά έχουν διάρκεια ζωής στο ψυγείο μόνο ένα 24ωρο, ενώ με το τσόφλι παραμένουν ασφαλή έως και για 7 ημέρες.
Όταν το τσόφλι του αυγού αφαιρείται, τα βακτήρια μπορούν γρήγορα να εισχωρήσουν στους πόρους του αυγού και να το μολύνουν. Το πιο επικίνδυνο από αυτά είναι το βακτηρίδιο Listeria, το οποίο προκαλεί την σοβαρή (και σε ορισμένες περιπτώσεις θανατηφόρο) λιστερίωση/αλλαντίαση.
Μάλιστα, το 2019, τα Κέντρα Ελέγχου Ασθενειών στις ΗΠΑ ερεύνησαν ένα ξέσπασμα αλλαντίασης το οποίο προήλθε από βρασμένα και καθαρισμένα αυγά που βρίσκονταν για μέρες στο ψυγείο.
Ωμός κιμάς
Σύμφωνα με το αμερικανικό Υπουργείο Γεωργίας (USDA), ο κιμάς διαρκεί μόνο 1 – 2 ημέρες στο ψυγείο, πριν αρχίσει να χαλάει. Αυτό συμβαίνει διότι έχει υψηλά επίπεδα υγρασίας, με αποτέλεσμα να προσελκύει περισσότερα βακτήρια, όπως είναι η σαλμονέλα και το E. Coli.
Τα δεύτερα συχνά βρίσκονται στα έντερα των ζώων από τα οποία παρασκευάζεται ο κιμάς. Ως εκ τούτου, κατά την διαδικασία της άλεσης του κιμά μπορούν να μεταφερθούν τα μικρόβια στο εσωτερικό των προϊόντων. Αυτός είναι και ο λόγος που τα μπιφτέκια, οι σάλτσες και λοιπά προϊόντα που περιέχουν κιμά πρέπει να μαγειρεύονται πολύ καλά (μπορούμε, λόγου χάρη να επιλέξουμε medium rare μπριζόλα, αλλά όχι κιμά με αντίστοιχο ψήσιμο).
Η λοίμωξη με E. Coli μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα τροφικής δηλητηρίασης, με πόνο στο στομάχι, εμετό, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρείται και αιμορραγική διάρροια. Η νόσηση με το συγκεκριμένο βακτήριο είναι ιδιαίτερα κοινή, καθώς τα κρούσματα υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τις 250.000 κάθε χρόνο στις ΗΠΑ, με τους θανάτους να φτάνουν τους 100.
Ωμό κοτόπουλο
Εάν έχετε ξεχάσει για μερικές ημέρες ωμό κοτόπουλο στο ψυγείο και δε βρίσκεται σε σφραγισμένη συσκευασία με ημερομηνία λήξης που δεν έχει παρέλθει, τότε πιθανότατα να έχει ήδη χαλάσει.
Όπως αναφέρει το αμερικανικό Υπουργείο Γεωργίας (USDA), το ωμό κοτόπουλο δεν πρέπει να παραμένει στο ψυγείο για πάνω από 1 – 2 ημέρες, ενώ το μαγειρεμένο κοτόπουλο αντέχει στο ψυγείο έως και 4 ημέρες. Στην κατάψυξη το ωμό κοτόπουλο συντηρείται έως και 9 μήνες.
Τα πουλερικά εν γένει είναι επιρρεπή στη σαλμονέλα, καθώς έχουν μικρότερη πυκνότητα από το κόκκινο κρέας και ως εκ τούτου η είσοδος των βακτηριδίων στο εσωτερικό τους είναι πιο εύκολη. Πολλοί θεωρούν ότι ξεπλένοντας το κοτόπουλο μπορούν να «διώξουν» τα βακτήρια, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν ισχύει και αντίθετα κινδυνεύετε να μολύνετε και τον νεροχύτη σας.
Όταν το κοτόπουλο έχει ξεκινήσει να χαλάει, αρχίζει να παίρνει μια γκριζωπή (ή και πρασινωπή σε πιο προχωρημένη σήψη) απόχρωση, ενώ αποκτά μια πιο «γλιστερή» υφή.
Μαγειρεμένο ρύζι
Αν και η ζωή του στο ράφι διαρκεί για μήνες, όταν το ρύζι είναι μαγειρεμένο αποτελεί το ιδανικό περιβάλλον για τον γρήγορο πολλαπλασιασμό των σπορογόνων βακτηρίων Bacillus cereus.
Ο πολλαπλασιασμός των εν λόγω βακτηριδίων είναι ταχύτατος όταν το ρύζι βρίσκεται σε θερμοκρασία δωματίου, αλλά συνεχίζεται με βραδύτερους ρυθμούς και στο ψυγείο. Για το λόγο αυτό, δεν πρέπει το ρύζι να παραμένει εκτός ψυγείου για πάνω από 2 ώρες και εντός ψυγείου πάνω από 24 ώρες.
Τα συγκεκριμένα βακτήρια προκαλούν μια σειρά από συμπτώματα τροφικής δηλητηρίασης, όπως είναι ο εμετός, η διάρροια και ο πόνος στο στομάχι, ενώ ανοσοκατεσταλμένα και ηλικιωμένα άτομα είναι πιο ευάλωτα σε τέτοιες λοιμώξεις. Σύμφωνα με την Κλινική του Cleveland, κάθε χρόνο σημειώνονται πάνω από 60.000 περιστατικά λοίμωξης με Bacillus cereus κάθε χρόνο στις ΗΠΑ.
