Η 10η Σεπτεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας (World Suicide Prevention Day) με απόφαση του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Παγκοσμίως σημειώνονται περισσότερες από 700.000 αυτοκτονίες ετησίως, σημειώνει σε ανακοίνωσή του το Χαμόγελο του Παιδιού.
Το «Χαμόγελο» 27 χρόνια τώρα με το εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό του βρίσκεται στο πλευρό κάθε παιδιού, και της οικογένειάς του, που χρειάζεται βοήθεια, 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα παρέχοντας καθοδήγηση και υποστήριξη, και πλαισιώνοντας τους με κάθε διαθέσιμο τρόπο. Μόνο το Α’ Εξάμηνο του 2023 μέσω της Εθνικής Τηλεφωνικής Γραμμής SOS 1056 είτε μέσω της εφαρμογής CHAT 1056 του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» οι εξειδικευμένοι επιστήμονες του Οργανισμού παρείχαν ψυχολογική υποστήριξη σε 1 παιδί κάθε 2 ημέρες με αυτοκτονικό ιδεασμό.
Το τριετές θέμα για την Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης της Αυτοκτονίας, από το 2021 έχει τίτλο «Δημιουργώντας ελπίδα μέσα από τη δράση», υπενθυμίζοντας ότι υπάρχει εναλλακτική λύση στην αυτοκτονία και ότι μέσα από τις ενέργειές μας μπορούμε να ενθαρρύνουμε την ελπίδα και να ενισχύσουμε την πρόληψη. Οι ενέργειές μας, όσο μεγάλες ή μικρές κι αν είναι, μπορούν να δώσουν ελπίδα σε όσους αγωνίζονται. Μας αφορά όλους, ανήλικους και ενήλικους. Δεν υπάρχει «λιγότερο σοβαρή» συμπεριφορά.
Περιστατικά που διαχειρίστηκε το Χαμόγελο του Παιδιού
Το Χαμόγελο του Παιδιού περιγράφει ορισμένα περιστατικά που διαχειρίστηκε: «Ανήλικη καλεί στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056: Απογευματινές ώρες λάβαμε κλήση στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή 1056. Ήταν η Μ., μια 17χρονη κοπέλα που βρήκε το θάρρος να καλέσει 4 αυτά ψηφία και να εκμυστηρευτεί τις σκέψεις της. Μας ανέφερε ότι από το γυμνάσιο αντιμετωπίζει δυσκολίες και έχει έναν χρόνο που αυτοτραυματίζεται και σκέφτεται να κάνει κακό στον εαυτό της, ενώ στο παρελθόν έκανε ήδη μία απόπειρα καταναλώνοντας χάπια. Η Μ. δεν έχει ενημερώσει τους δικούς της ανθρώπους καθώς φοβάται και δεν ξέρει πως θα το διαχειριστούν. Λατρεύει το χορό αλλά, πλέον νιώθει πολύ κουρασμένη και εξουθενωμένη να χορέψει, σκέφτεται ακόμα πιο έντονα να κάνει κακό στον εαυτό της αλλά φοβάται μήπως στεναχωρήσει τους φίλους της. Η Μ. με δυσκολία μπορεί, πλέον, να σκεφτεί το μέλλον και να κάνει σχέδια.
Ευχαριστήσαμε την ανήλικη που μας εμπιστεύτηκε κάτι τόσο σημαντικό και συζητήσαμε μαζί της για τον αυτοτραυματισμό και τον αυτοκτονικό ιδεασμό, τονίζοντας πως σε κάθε πρόβλημα υπάρχει μία λύση που δεν έχουμε σκεφτεί. Επιπλέον, την ενθαρρύναμε συζητώντας για τα αποθέματά της και επισημάναμε πόσο σημαντικό είναι που μας κάλεσε για να ζητήσει βοήθεια. Εξηγήσαμε πως αρκετά παιδιά καθημερινά μας καλούν με παρόμοια προβλήματα και στόχος μας είναι να τα πλαισιώσουμε, όπως ακριβώς πλαισιώσαμε και εκείνη, ώστε να λάβουν τη φροντίδα που χρειάζονται. Εξηγήσαμε στην Μ. ότι θα πρέπει να επικοινωνήσουμε και με τη μητέρα της, καθώς θα πρέπει να βεβαιωθούμε ότι θα λάβει την βοήθεια και τη φροντίδα που χρειάζεται.
Δόθηκε χρόνος στην ανήλικη. Στην αρχή η Μ. ήταν λίγο διστακτική αλλά αμέσως κατάλαβε ότι θα ήταν βοηθητικό να επικοινωνήσουμε και εμείς οι ίδιοι με τη μητέρα της. Η μητέρα της Μ. ήρθε σε επικοινωνία μαζί μας και την ενημερώσαμε για την αυτοτραυματική συμπεριφορά της ανήλικης. Τονίσαμε ότι θα είμαστε δίπλα τους για ό, τι χρειαστούν προκειμένου να υποστηριχτεί και η ανήλικη και το οικογενειακό της περιβάλλον. Δεν παραλείψαμε να αναφέρουμε ότι θα ήταν εξαιρετικά βοηθητικό να επισκεφτούν κάποιον ψυχολόγο προκειμένου να ενταχθεί η ανήλικη σε κάποιο θεραπευτικό πλαίσιο για να αναγνωρίσουν τις ανάγκες τους και να βελτιωθεί ο τρόπος επικοινωνίας τους, ενώ προτάθηκαν τρόποι πλαισίωσης και προσέγγισης της ανήλικης στο παρόν.
Ενήλικος καλεί στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056: Πρώτες πρωινές ώρες λάβαμε κλήση στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056 από τον 19χρονο Α. ο οποίος ακουγόταν σε έντονη συναισθηματική φόρτιση. Δώσαμε χρόνο στον ενήλικο να τον ακούσουμε και διαβεβαιώσαμε πως είμαστε εδώ για εκείνον και πως μπορεί να μας εμπιστευθεί. Μας ανέφερε ότι πρόσφατα πέρασε σε μια σχολή μακριά από την πατρική του οικία αισθάνεται πολύ μόνος, έχει δυσκολευτεί να κοινωνικοποιηθεί και γενικότερα να ισορροπήσει στις νέες συνθήκες ζωής. Ο Α. μας ανέφερε ότι παλιότερα αυτοτραυματιζόταν, κάτι που τον ανακούφιζε αρκετά και σκέφτεται να το επαναλάβει και τη στιγμή που μιλάμε τηλεφωνικά. Δεν έχει ζητήσει ποτέ βοήθεια ως προς αυτό, ενώ μας ανέφερε ότι είναι η πρώτη φορά που μιλάει με ψυχολόγο.
Σε ερώτηση μας αν οι γονείς του γνωρίζουν για την ψυχολογική του κατάσταση αλλά και την παρελθούσα αυτοτραυματική συμπεριφορά του, μας απάντησε αρνητικά, καθώς ανέφερε πως δε θέλει να τους αναστατώσει. Πλαισιώσαμε τον 19χρονο τονίζοντας πως τον ακούμε με πολλή προσοχή. Αναφέραμε πως κάθε νέα αρχή είναι δύσκολη και πως κατανοούμε πως αισθάνεται πολύ έντονα συναισθήματα, τα οποία δεν μπορεί να διαχειριστεί. Ενθαρρύναμε τον 19χρονο για τη δύναμή του να μας καλέσει αλλά και καθρεφτίσαμε πως το γεγονός ότι δεν αυτοτραυματίστηκε αλλά αντ΄ αυτού μας κάλεσε, δείχνει πως είναι έτοιμος να ζητήσει και να λάβει τη βοήθεια που χρειάζεται.
Καθώς συζητούσαμε για το υποστηρικτικό του δίκτυο, καταφέραμε να μας εμπιστευτεί και μας διέθεσε τα προσωπικά του στοιχεία όπως και της οικίας του. Εξηγήσαμε πόσο πολύ ανησυχούμε για εκείνον και αναφέραμε πως χρειάζεται να ενημερώσουμε τις αρμόδιες Αρχές, προκειμένου άμεσα να φτάσουν στο σημείο και να μεταφερθεί σε ασφαλές πλαίσιο που θα λάβει τη βοήθεια που χρειάζεται, πάντα ενώ είμαστε στο ακουστικό του ώστε να μην αισθάνεται μόνος. Ενημερώσαμε την άμεση δράση και παράλληλα το Ε.Κ.Α.Β όπου διαθέσαμε όλα τα στοιχεία και ο ενήλικος μεταφέρθηκε σε ασφαλές περιβάλλον προκειμένου να υποστηριχθεί κατάλληλα».
Η 10η Σεπτεμβρίου κάθε έτους έχει ως στόχο να εστιάσει την προσοχή στο θέμα, να μειώσει το στίγμα, να ευαισθητοποιήσει τους οργανισμούς, τις κυβερνήσεις και το κοινό, δίνοντας ένα μοναδικό μήνυμα ότι οι αυτοκτονίες μπορούν να προληφθούν. Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να καλούν δωρεάν στην «Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056», ώστε να συζητήσουν με έναν ψυχολόγο του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού».