«Αυτό που θα έπρεπε να μας ανησυχεί περισσότερο σαν χώρα είναι η μακροχρόνια νόσος» επισημαίνει η καθηγήτρια Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ Αθηνά Λινού, μιλώντας στο Healthstat. Σε συνέντευξη που παραχώρησε εξέφρασε τον προβληματισμό της για την έλλειψη δομών που θα αντιμετωίσουν τη long covid, ειδικά από τη στιγμή που έχουμε νέα στοιχεία για τις επιπτώσεις της.
Επίσης, τονίζει ότι η πανδημία του κορωνοϊού δεν έχει τελειώσει και δεν μπορεί να είναι αποδεκτό να χάνονται κάθε μέρα 6 άτομα από τη νόσο. Για τη νέα παραλλαγή Αρκτούρος, η Αθηνά Λινού υπογραμμίζει ότι έχει ιδιαίτερα συμπτώματα στα παιδιά, αλλά πρέπει να περιμένουμε για να δούμε πόσο σοβαρή είναι. Με αφορμή τη νέα αρνητική πρωτιά της Ελλάδας στην υπερβάλλουσα θνησιμότητα, η καθηγήτρια τονίζει ότι αυτό είναι συνέπεια της μειωμένης επάρκειας των συστημάτων υγείας.
Τέλος, καλεί τους ηλικιωμένους και τους ανοσοκατασταλμένους να κάνουν την δεύτερη αναμνηστική δόση του εμβολίου κατά της Covid-19, καθώς η ανοσία που έχει χτιστεί αρχίζει και μειώνεται.
Ολόκληρη η συνέντευξη με την Αθηνά Λινού στο Healthstat
Να ξεκινήσουμε με τον κορωνοϊό. Βλέπουμε ότι δεν απασχολεί ιδιαίτερα την επικαιρότητα. Σε τι φάση είμαστε;
Είμαστε σε μία σταθερή φάση, η οποία τείνει να δημιουργήσει μία αύξηση. Δεν έχει εξαφανιστεί ο κορωνοϊός. Το καλό είναι ότι πάμε προς το καλοκαίρι, επομένως οι συγκεντρώσεις θα είναι υπαίθριες και η πιθανότητα να κολλήσει κάποιος μικρότερη. Ωστόσο, η παντελής έλλειψη μέτρων προστασίας δεν είναι ίσως το καλύτερο.
Στην τελευταία έκθεση του ΕΟΔΥ είχαμε μία μικρή αύξηση. Τι σημαίνει αυτό;
Είχε αύξηση στα κρούσματα, δεν είχαμε αύξηση στον αριθμό των θανάτων και στον αριθμό των διασωληνωμένων. Αλλά όταν βλέπουμε αύξηση στα κρούσματα, πρέπει να περιμένουμε τρεις εβδομάδες για να αποτυπωθεί σε σοβαρά συμβάντα όπως είναι διασωληνώσεις και θάνατοι. Επομένως, ως τα μέσα του επόμενου μήνα μπορεί να δούμε αύξηση και στους θανάτους, αν συνεχιστεί βέβαια η αύξηση των κρουσμάτων. Δεν είναι τυχαίο.
Αναφερθήκατε προηγουμένως για παντελή έλλειψη μέτρων. Θα έπρεπε να έχουμε μέτρα σήμερα; Έχουν περάσει και τόσα χρόνια, ο κορωνοϊός έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό κομμάτι της ζωής μας.
Ο κορωνοϊός είναι κομμάτι της ζωής για αυτούς που δεν θα νοσήσουν σοβαρά. Γιατί είναι κάτι που υποσυνείδητα τείνουμε να το ξεχάσουμε και ίσως το έχουμε αποδεχτεί, άλλα συνεχίζουμε να έχουμε περίπου 4,5 ή και 6 θανάτους την ημέρα. Υπό άλλες συνθήκες αν δεν είχαμε την πανδημία, ο θάνατος 6 ανθρώπων από συγκεκριμένη αιτία εκτός από τα χρόνια νοσήματα (καρκίνος, καρδιαγγιακά, εγκεφαλικά) δεν είναι αποδεκτός. Δηλαδή δεν έχουμε κανένα άλλο λοιμώδες νόσημα που να οδηγεί τόσους πολλούς ανθρώπους ακόμα στο θάνατο.
Είδαμε επίσης στην έκθεση της Eurostat ότι στον δείκτη της υπερβάλλουσας θνησιμότητας είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη μαζί με την Κύπρο.
Η υπερβάλλουσα θνησιμότητα είναι συνέπεια της μειωμένης επάρκειας του συστήματος υγείας. Διότι οφείλεται σε άλλες αιτίες που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε επειδή υπάρχει η πανδημία. Οι άνθρωποι νοσούν πιο συχνά και δεν έχουμε επάρκεια υπηρεσιών για άλλα χρόνια νσήματα.
Η καινούργια παραλλαγή του κορωνοϊού, η Αρκτούρος, είναι κάτι που μπορεί να μας ανησυχήσει;
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανησυχεί, κυρίως γιατί ξεκίνησε από την Ινδία που πολλές μεταλλάξεις ξεκίνησαν από εκεί και φαίνεται να έχει αυξημένη μεταδοτικότητα. Περίπου 20% πιο μεγάλη από την τελευταία πολύ μεταδοτική μορφή. Είναι παραλλαγή της Όμικρον, με χαρακτηριστικό τη σχετικά μεγαλύτερη μεταδοτικότητα. Δεν έχει υπάρξει αρκετός χρόνος για να δούμε αν τυχόν έχει και υψηλότερη νοσηρότητα, αν είναι δηλαδή λίγο ή πολύ σοβαρότερη σαν νόσος από τις προηγούμενες. Αυτό δεν το ξέρουμε ακόμα και επίσης έχει κάποια επιπλέον παράξενα συμπτώματα στα παιδιά. Έχει μία επιπεφυκίτιδα, χωρίς να είναι πυογόνος. Κοκκινίζουν τα μάτια, έχει υγρό, περισσότερες εκκρίσεις, οι οποίες δυσκολεύουν τα βλέφαρα. Ωστόσο, δεν βγάζει πύον και αυτό είναι παρηγορητικό. Όμως δεν ξέρουμε ακριβώς τι μπορεί να συμβεί, γιατί έχει μεν εμφανιστεί στην Αγγλία, στην Αμερική και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, αλλά δεν αποτελεί μεγάλο πρόβλημα ακόμα. Και δεν ξέρουμε αν έχει έρθει στη χώρα μας, γιατί δεν έχει γίνει κάποια αλληλούχιση. Πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή, να γίνονται περισσότερα τεστ, να παρακολουθούνται αν υπάρχουν άτομα που νοσούν με τη συγκεκριμένη μετάλλαξη, για να δούμε αν υπάρχει σοβαρότητα. Αλλά αυτό που ανησυχεί και θα έπρεπε να μας ανησυχεί περισσότερο σαν χώρα είναι η μακροχρόνια νόσος.
Μιλάτε για τη long covid. Υπάρχει κάτι νεότερο;
Σε πολλές μελέτες φαίνεται ότι μπορεί να πλήξει το 10% αυτών που νόσησαν από κορωνοϊό. Και μπορεί τα συμπτώματα ή οι συνέπειες της μακροχρόνιας νόσου να διαρκέσουν έξι μήνες ή ένα χρόνο, αλλά μπορεί να διαρκέσουν και πολλά χρόνια. Τώρα υπάρχει μία συζήτηση ότι επηρεάζει τον εγκέφαλο.
Έχουν περάσει και κάποια χρόνια που εμφανίστηκε ο κορωνοϊός. Αρχίζουμε και καταλαβαίνουμε λίγο καλύτερα τη long covid;
Ναι και δεν έχουμε φτιάξει τις υποδομές που είναι απαραίτητες. Αυτό είναι το ανησυχητικό.
Με τα εμβόλια ποιες είναι οι νέες εξελίξεις;
Ο FDA αποσύρει τα αρχικά mRNA εμβόλια, αλλά το κάνει γιατί ενθαρρύνει τη χορήγηση του δισθενούς σκευάσματος που καλύπτει τις περισσότερες από τις μεταλλάξεις που αφορούν την Όμικρον. Μάλιστα, συστήνει χωρίς κανέναν περιορισμό στα άτομα άνω των 65 ετών να εμβολιάζονται τέσσερεις μήνες μετά την προηγούμενη δόση και στα άτομα με ανοσοκαταστολή οποιασδήποτε μορφής ακόμα και δύο μήνες μετά τον προηγούμενο εμβολιασμό. Επομένως, υπάρχει μια ανησυχία, δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα.
Μία ανησυχία ως προς τι;
Μπορεί να πληγεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού των ηλικιωμένων.
Εννοείται αυτούς που δεν έχουν εμβολιαστεί ξανά;
Ναι, που δεν έχει κάνει τη δεύτερη αναμνηστική. Έχει κάνει την πρώτη, έχει πάρει δηλαδή ένα εμβόλιο δισθενές που καλύπτει τις περισσότερες μεταλλάξεις της Όμικρον. Στη χώρα μας ξεκίνησε το φθινώπορο, άρα υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που είναι εμβολιασμένοι. Αλλά έχουν παρέλθει ήδη πολύ περισσότεροι από τέσσερις μήνες και επομένως η ανοσία που προκλήθηκε δια του εμβολιασμού έχει αρχίσει να πέφτει.
