Ο καρκίνος του παχέος εντέρου φαίνεται να πλήττει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους ανά τον κόσμο τα τελευταία χρόνια και ιδίως τους νεότερους ενήλικες, κάτω των 50 ετών. Μάλιστα, τα τελευταία δεδομένα αποκαλύπτουν ότι ο αριθμός των ασθενών με το συγκεκριμένο τύπο καρκίνου έχει σχεδόν διπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1990, ενώ αναμένεται να δούμε ακόμα μεγαλύτερη αύξηση μέσα στα προσεχή χρόνια.

Οι επιστήμονες συνεχίζουν να διερευνούν τα ακριβή αίτια που έχουν οδηγήσει στη σημαντική αυτή άνοδο των περιστατικών, με πολλές μελέτες πλέον να «δείχνουν» ως βασικό υπαίτιο την υιοθέτηση της λεγόμενης «δυτικού τύπου» διατροφής.

Ένα επακόλουθο της διατροφής αυτής είναι και η χρόνια φλεγμονή, η οποία όπως φαίνεται από τη διεθνή βιβλιογραφία αυξάνει μακροπρόθεσμα τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και άλλων χρόνιων νοσημάτων.

Ειδικότερα, μια νέα ανάλυση των όγκων του καρκίνου του παχέος εντέρου δείχνει ότι τα καρκινικά κύτταρα παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα φλεγμονής και στερούνται της φυσικής ικανότητας του οργανισμού να αντιμετωπίσει αυτή τη φλεγμονή. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στις 10 Δεκεμβρίου στο επιστημονικό περιοδικό «Gut», εξέτασε 162 δείγματα όγκων από ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι το λιπιδικό προφίλ των όγκων αυτών εμφανίζει μια «ξεχωριστή προ-φλεγμονώδη τάση».

Θεραπευτική προσέγγιση για τον καρκίνο του παχέος εντέρου

Οι ερευνητές προτείνουν την εφαρμογή της λεγόμενης «ιατρικής επίλυσης φλεγμονής» ως θεραπευτική προσέγγιση για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, με στόχο την αντιστροφή της φλεγμονής και την αποκατάσταση των μηχανισμών επούλωσης του οργανισμού. Επίσης, σημειώνουν ότι η τυπική δυτική διατροφή συνδέεται στενά με τη χρόνια φλεγμονή, καθώς και με την ανάπτυξη και την εξέλιξη του καρκίνου του παχέος εντέρου.

«Πρόκειται για μια σημαντική μελέτη που εξετάζει τις φλεγμονώδεις αλλαγές στον καρκίνο του παχέος εντέρου και αρχίζει να δημιουργεί μια εικόνα για το πώς μπορεί να προκύπτει φλεγμονή εντός και γύρω από τους όγκους. Το ενδιαφέρον είναι ότι διερευνά επίσης τρόπους με τους οποίους η φλεγμονή θα μπορούσε να αποτελέσει στόχο για μελλοντικές αντικαρκινικές θεραπείες. Η εργασία αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική. Εδώ και καιρό υποπτευόμαστε μια σύνδεση μεταξύ φλεγμονής και καρκίνου, αλλά γνωρίζουμε ελάχιστα για τους μηχανισμούς που καθορίζουν αυτή τη σχέση», εξήγησε μιλώντας στο Health Line ο Δρ Τζέφρι Μπακλ, γαστρεντερολόγος-ογκολόγος στο νοσοκομείο UCSF Health του Σαν Φρανσίσκο.

Πώς η διατροφή επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα αποτελούν πάνω από το 50% της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων στους ενήλικες. Τα τρόφιμα αυτά αποτελούν παράγοντα που ενισχύει τη φλεγμονή.

«Πολλοί παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο φλεγμονής στον οργανισμό και, καθώς η φλεγμονή αποτελεί τη βάση πολλών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου, η αναζήτηση αντιφλεγμονωδών προσεγγίσεων για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης - όπως ο περιορισμός των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και η αντικατάστασή τους με τρόφιμα που μειώνουν τη φλεγμονή - φαίνεται λογική υπό το πρίσμα των ευρημάτων της μελέτης», δήλωσε στο Healthline η δρ. Κρίστιν Κερκπάτρικ, διαιτολόγος στο Τμήμα Ευεξίας και Προληπτικής Ιατρικής της Cleveland Clinic στο Οχάιο.

Ο δρ. Ουάελ Χαρμπ, αιματολόγος και ογκολόγος στο Memorial Care Cancer Institute στα νοσοκομεία Orange Coast και Saddleback στην Καλιφόρνια, ο οποίος επίσης δεν συμμετείχε στη μελέτη, εξήγησε ότι τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα όχι μόνο οδηγούν σε χρόνια φλεγμονή αλλά και σε καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος, «δημιουργώντας ένα περιβάλλον ευνοϊκό για την ανάπτυξη και την εξέλιξη του καρκίνου».

«Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Gut παρέχει ισχυρές ενδείξεις που συνδέουν τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου και μειωμένη ικανότητα του οργανισμού να καταπολεμήσει τη νόσο», δήλωσε ο δρ. Χαρμπ στο Healthline.

Οι τροφές που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου

Εδώ και χρόνια, οι ειδικοί στην υγεία υποστηρίζουν ότι η δυτικού τύπου διατροφή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για διάφορους τύπους καρκίνου. Έχουν επίσης τονίσει ότι η διατροφή διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά τη θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως τα ζαχαρούχα δημητριακά πρωινού, τα γλυκά, το λευκό ψωμί και τα πατατάκια, έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακών παθήσεων και καρκίνου. Επιπλέον, τα τρόφιμα αυτά σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας, καθώς και γνωστικής κατάπτωσης.

«Η διατροφή είναι ένας σημαντικός παράγοντας, ο οποίος ωστόσο μπορούμε να επηρεάσουμε σε αντίθεση με την ηλικία ή τη γενετική προδιάθεση. Τα δεδομένα δείχνουν ότι ο κίνδυνος για καρκίνο του παχέος εντέρου που σχετίζεται με τις διατροφικές μας συνήθειες δεν αφορά μόνο το τι καταναλώνουμε τακτικά, αλλά και το τι αποφεύγουμε. Για παράδειγμα, οι τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου, ενώ το επεξεργασμένο κόκκινο κρέας μπορεί να τον αυξήσει. Η τακτική σωματική άσκηση, η αποφυγή του καπνίσματος και ο περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ είναι επίσης παράγοντες που μπορούν να τροποποιηθούν», εξήγησε η δρ. Κερκπάτρικ.

Οι καλύτερες τροφές για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου

Για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου, οι ειδικοί προτείνουν τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα φρούτα και τα λαχανικά, καθώς και τροφές από την οικογένεια των λειριοειδών, όπως το κρεμμύδι, το σκόρδο και το πράσο.

Ο δρ. Ουάελ Χαρμπ συνιστά επίσης επαρκή πρόσληψη φυτικών ινών και αντιοξειδωτικών σε καθημερινή βάση. «Για να μειώσετε τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, προτείνω μια διατροφή πλούσια σε μη επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως λαχανικά, φρούτα, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, ξηρούς καρπούς και άπαχες πρωτεΐνες όπως το ψάρι και το κοτόπουλο», ανέφερε.

«Αυτές οι τροφές είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά, τα οποία προάγουν την υγιή πέψη και υποστηρίζουν το μικροβίωμα του εντέρου, προσφέροντας πιθανώς προστατευτικά οφέλη κατά του καρκίνου του παχέος εντέρου. Είναι επίσης σημαντικό να περιορίζεται η κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος, καθώς και ζαχαρούχων και υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων», πρόσθεσε.

Από την πλευρά του, ο δρ. Άντον Μπίλτσικ υπογράμμισε τη σημασία των τροφών πλούσιων σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, όπως ο σολομός, αλλά και τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, για τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου. Ο ίδιος επίσης προτείνει επαρκή πρόσληψη φυτικών ινών και ασβεστίου, καθώς και μια διατροφή με τακτική κατανάλωση φρούτων και λαχανικών

«Γενικά, συνιστούμε στους ανθρώπους να καταναλώνουν αλκοόλ με μέτρο, να αποφεύγουν τη χρήση καπνού και να περιορίζουν την πρόσληψη κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος (π.χ. λουκάνικα, μπέικον, ζαμπόν, παστά και καπνιστά κρέατα)», κατέληξε ο γιατρός.