Εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, μελέτες στο εργαστήριο έχουν δείξει ότι η κατανάλωση λιγότερης τροφής ή η λιγότερο συχνή κατανάλωση φαγητού παρατείνει τη διάρκεια ζωής.
Ωστόσο, δεν ήταν κατανοητό γιατί τέτοιες περιοριστικές δίαιτες λειτουργούν για την παράταση της διάρκειας ζωής και, το σημαντικότερο, πώς μπορούν να εφαρμοστούν καλύτερα στους ανθρώπους.
Τώρα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature» φαίνεται να δίνει μια πιθανή απάντηση.
Μια ομάδα από το Εργαστήριο Τζάκσον (ΗΠΑ) παρακολούθησε την υγεία σχεδόν 1.000 ποντικιών που ακολουθούσαν διάφορες δίαιτες.
Η κατανάλωση λιγότερων θερμίδων έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στη μακροζωία από την κανονική νηστεία. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι δίαιτες με πολύ χαμηλές θερμίδες παρέτειναν τη διάρκεια ζωής των ποντικιών, ανεξάρτητα από τα επίπεδα σωματικού λίπους ή γλυκόζης, τα οποία συνήθως θεωρούνται δείκτες μεταβολικής υγείας και γήρανσης. Παραδόξως, τα ποντίκια που έζησαν περισσότερο με τις περιοριστικές δίαιτες ήταν εκείνα που έχασαν το λιγότερο βάρος παρά το γεγονός ότι έτρωγαν το λιγότερο. Τα ζώα που έχασαν το μεγαλύτερο βάρος σε αυτές τις δίαιτες έτειναν να έχουν χαμηλή ενέργεια, εξασθενημένο ανοσοποιητικό και αναπαραγωγικό σύστημα και μικρότερη διάρκεια ζωής.
Η μελέτη σχεδιάστηκε για να διασφαλιστεί ότι κάθε ποντίκι ήταν γενετικά διαφορετικό, επιτρέποντας στην ομάδα να αντιπροσωπεύσει καλύτερα τη γενετική ποικιλομορφία του ανθρώπινου πληθυσμού.
«Η μελέτη μας υπογραμμίζει τη σημασία της ανθεκτικότητας», λέει ο Gary Churchill, επικεφαλής της μελέτης. «Τα ισχυρότερα ζώα διατηρούν το βάρος τους ακόμη και σε συνθήκες στρες και περιορισμού των θερμίδων και ζουν περισσότερο. Υποδηλώνει επίσης ότι ένα πιο ήπιο επίπεδο περιορισμού των θερμίδων μπορεί να είναι ο τρόπος για την εξισορρόπηση της μακροχρόνιας υγείας και μακροζωίας.
Ο Churchill και οι συνεργάτες του ανέθεσαν σε θηλυκά ποντίκια πέντε διαφορετικές δίαιτες: μία στην οποία τα ζώα ήταν ελεύθερα να τρώνε οποιαδήποτε ποσότητα τροφής ανά πάσα στιγμή- δύο στην οποία τα ζώα έπαιρναν μόνο το 60% ή το 80% των βασικών ημερήσιων θερμίδων τους- και δύο στην οποία δεν έπαιρναν καθόλου τροφή για μία ή δύο διαδοχικές ημέρες κάθε εβδομάδα, αλλά μπορούσαν να τρώνε ό,τι ήθελαν τις υπόλοιπες ημέρες.
Σε όλη τους τη ζωή
Στη συνέχεια, τα ποντίκια παρακολουθούνταν για το υπόλοιπο της ζωής τους μέσω τακτικών αιματολογικών εξετάσεων και μιας λεπτομερούς αξιολόγησης της συνολικής τους υγείας.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα ποντίκια που ακολουθούσαν δίαιτα χωρίς περιορισμούς έζησαν κατά μέσο όρο 25 μήνες, εκείνα που ακολουθούσαν δίαιτα διαλείπουσας νηστείας έζησαν κατά μέσο όρο 28 μήνες, εκείνα που έτρωγαν το 80% των βασικών θερμίδων τους έζησαν κατά μέσο όρο 30 μήνες και εκείνα που έτρωγαν το 60% των βασικών θερμίδων τους έζησαν 34 μήνες.
Αλλά μέσα σε κάθε ομάδα, το εύρος της μακροζωίας ήταν πολύ μεγάλο- τα ποντίκια που έτρωγαν τις λιγότερες θερμίδες, για παράδειγμα, είχαν διάρκεια ζωής που κυμαινόταν από λίγους μήνες έως τεσσεράμισι χρόνια.