Η μονοκλωνική γαμμαπάθεια αδιευκρίνιστης σημασίας (ΜΓΑΣ) αποτελεί πρόδρομο μορφή του πολλαπλού μυελώματος. Από τη βιβλιογραφία, υπάρχουν αναδρομικές μελέτες που βασίστηκαν σε βάσεις δεδομένων ασθενών και δείχνουν ότι υπάρχει πιθανώς συσχέτιση μεταξύ αυτοάνοσων νοσημάτων και ΜΓΑΣ.
Είναι γεγονός ότι και από την καθημερινή κλινική πρακτική η ΜΓΑΣ μπορεί να ανιχνευτεί τυχαία κατά τη διερεύνηση ή/και παρακολούθηση ενός αυτοάνοσου νοσήματος. Ωστόσο, αυτές οι μελέτες δεν πραγματοποιήθηκαν σε πληθυσμούς που είχαν υποβληθεί σε προσυμπτωματικό έλεγχο (screening), γεγονός που θέτει υπό αμφισβήτηση την αμεροληψία των αποτελεσμάτων τους.
Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Γιάννης Ντάνασης και ο Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής - Ογκολογίας - Αιματολογίας και Διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής) συνοψίζουν τα ευρήματα της μελέτης iStopMM.
Η μελέτη iStopMM (Iceland Screens, Treats or Prevents Multiple Myeloma) είναι μια καινοτόμος προοπτική μελέτη στον πληθυσμό της Ισλανδίας, με σκοπό τον προσυμπτωματικό έλεγχο του πληθυσμού για ΜΓΑΣ.
Διερεύνηση συσχέτισης ΜΓΑΣ και αυτοάνοσων νοσημάτων
Μία ταυτόχρονη μελέτη στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, είχε ως στόχο να διερευνήσει πιθανή συσχέτιση μεταξύ ΜΓΑΣ και αυτοάνοσων νοσημάτων. Από τους 75.422 ασθενείς που ελέγχθησαν, οι 10.818 είχαν κάποιο αυτοάνοσο νόσημα και από αυτούς οι 599 είχαν ΜΓΑΣ.
Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι η διάγνωση οποιασδήποτε αυτοάνοσης νόσου δεν συσχετιζόταν με την παρουσία ΜΓΑΣ. Αξίζει όμως να αναφερθεί πως η υψηλή ομοιογένεια του δείγματος (αποκλειστικά Ισλανδικός πληθυσμός) μπορεί να περιορίζει τη δυνατότητα γενίκευσης των αποτελεσμάτων.
Συμπερασματικά, λοιπόν, δεν διαπιστώθηκε καμία συσχέτιση μεταξύ αυτοάνοσων νοσημάτων και ΜΓΑΣ σε αυτόν τον συστηματικά ελεγμένο πληθυσμό.
Προηγούμενες μελέτες που δεν πραγματοποιήθηκαν σε πληθυσμούς με αντίστοιχα χαρακτηριστικά ενδέχεται να υπόκεινται σε συστηματικά σφάλματα, καθώς μπορεί να βασίστηκαν σε επιλεγμένους πληθυσμούς που δεν αντιπροσωπεύουν το γενικό πληθυσμό. Ως εκ τούτου, τα ευρήματα της παρούσας μελέτης υποδεικνύουν ότι πιθανότατα δεν απαιτείται ο συστηματικός έλεγχος των ασθενών με αυτοάνοσα νοσήματα για ΜΓΑΣ.
