Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κάλγκαρι (Καναδάς) ανακάλυψαν ότι οι πνεύμονες επικοινωνούν απευθείας με τον εγκέφαλο όταν υπάρχει λοίμωξη. Τα ευρήματα δείχνουν ότι ο εγκέφαλος παίζει κρίσιμο ρόλο στην ενεργοποίηση των συμπτωμάτων μιας ασθένειας, γεγονός που μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις αναπνευστικές λοιμώξεις και τις χρόνιες παθήσεις. Η εργασία δημοσιεύεται στο περιοδικό Cell.
«Οι πνεύμονες χρησιμοποιούν τους ίδιους αισθητήρες και νευρώνες στο μονοπάτι του πόνου για να ενημερώσουν τον εγκέφαλο ότι υπάρχει λοίμωξη», λέει ο Dr. Bryan Yipp, MD, κλινικός ερευνητής στην Ιατρική Σχολή Cumming και κύριος συγγραφέας της μελέτης. «Ο εγκέφαλος προτρέπει τα συμπτώματα που σχετίζονται με την ασθένεια - αυτό το γενικό αίσθημα της αδιαθεσίας, της κούρασης και της απώλειας της όρεξης. Η ανακάλυψη δείχνει ότι ίσως πρέπει να θεραπεύσουμε το νευρικό σύστημα καθώς και τη λοίμωξη», προσθέτει.
Πριν από αυτή τη μελέτη, που διεξήχθη σε ποντίκια, θεωρούνταν ότι οι λοιμώξεις στους πνεύμονες και η πνευμονία προκαλούν φλεγμονώδη μόρια που τελικά έφταναν στον εγκέφαλο μέσω της κυκλοφορίας του αίματος. Η ασθένεια θεωρούνταν ότι ήταν συνέπεια της ενεργοποίησης του ανοσοποιητικού συστήματος. Ωστόσο, τα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι η ασθένεια είναι αποτέλεσμα της ενεργοποίησης του νευρικού συστήματος στους πνεύμονες.
Σύνδεση μεταξύ πνευμόνων και εγκεφάλου
Η κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ πνευμόνων και εγκεφάλου είναι σημαντική για τη θεραπεία, επειδή τα βακτήρια που προκαλούν λοιμώξεις των πνευμόνων μπορούν να παράγουν ένα βιοφίλμ, μια επίστρωση που τα περιβάλλει ώστε το νευρικό σύστημα να μην μπορεί να τα δει. Αυτό επιτρέπει στο μικρόβιο να κρύβεται στους πνεύμονες για μεγάλο χρονικό διάστημα, γεγονός που μπορεί να ρίξει φως σε διάφορες σοβαρές λοιμώξεις των πνευμόνων που είναι λιγότερο συμπτωματικές. Για παράδειγμα, μια ανεξήγητη ανωμαλία που είδε ο Yipp στη μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) κατά τη διάρκεια του COVID. Το φαινόμενο, που ονομάστηκε «χαρούμενη υποξία», καταγράφηκε σε ΜΕΘ σε όλο τον κόσμο.
«Είχαμε ασθενείς των οποίων τα επίπεδα οξυγόνου ήταν εξαιρετικά χαμηλά και οι ακτινογραφίες επιβεβαίωναν ότι ίσως χρειαστεί να τεθούν σε μηχανική υποστήριξη της ζωής. Ωστόσο, όταν πήγαινα να δω τον ασθενή, έλεγε ότι αισθάνομαι καλά», λέει ο Yipp. «Αυτοί οι άνθρωποι αντιμετώπιζαν περιορισμένα συμπτώματα ασθένειας, παρόλο που ο ιός κατέστρεφε επιθετικά τους πνεύμονές τους», διευκρινίζει.
Κυστική ίνωση
Ο Yipp λέει ότι η κατανόηση των οδών επικοινωνίας του εγκεφάλου και των πνευμόνων μπορεί επίσης να έχει ευρείες επιπτώσεις για άτομα με χρόνιες πνευμονικές λοιμώξεις όπως η κυστική ίνωση (CF). Πολλοί άνθρωποι με κυστική ίνωση έχουν ένα βακτήριο βιομεμβράνης στους πνεύμονές τους και είναι ασυμπτωματικοί. Αισθάνονται καλά, αλλά στη συνέχεια έχουν μια έξαρση όπου μπορεί να αρρωστήσουν πολύ. Η αιτία της έξαρσης δεν μπορεί πάντα να εντοπιστεί.
«Είναι πιθανό η έξαρση να είναι και νευρολογική, ώστε αυτοί οι άνθρωποι να ζουν ασυμπτωματικά επειδή τα βακτήρια κρύβονται», λέει ο Yipp.
Τα ευρήματα αποτελούν έργο διεπιστημονικής ομάδας που περιλαμβάνει ειδικούς στη νευροβιολογία, τη μικροβιολογία, την ανοσολογία και τις μολυσματικές ασθένειες.
«Οι ειδικότητες των ιατρών βασίζονται συνήθως σε μεμονωμένα όργανα, με τους πνευμονολόγους να φροντίζουν τους πνεύμονες και τους νευρολόγους τον εγκέφαλο. Η μελέτη μας δείχνει ότι ο πνεύμονας μεταβάλλει τον εγκέφαλο και ο εγκέφαλος μεταβάλλει το όργανο. Αυτή η διασταύρωση της επικοινωνίας είναι ένας διαφορετικός τρόπος σκέψης για την ασθένεια», αναφέρει ο Yipp. «Όλα συνδέονται με τον εγκέφαλο και πιθανώς υπάρχουν ακόμη πιο πολύπλοκα κυκλώματα που συμβαίνουν. Μπορούμε τώρα να σκεφτούμε τη στόχευση των νευροκυκλωμάτων μαζί με τα αντιβιοτικά για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων και της ασθένειας που προκαλούν», συμπληρώνει.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κάλγκαρι Drs. Christophe Altier, Ph.D., Joe Harrison, Ph.D., και Deborah Kurrasch, Ph.D., μαζί με τον Dr. Jaideep Bains, Ph.D., Krembil Research Institute, Τορόντο, είναι συγγραφείς της μελέτης.
Οι ερευνητές προσθέτουν ότι υπήρξε ένα ακόμη μοναδικό εύρημα. Τα αρσενικά ποντίκια ήταν πολύ πιο άρρωστα από τα θηλυκά, παρόλο που είχαν την ίδια βακτηριακή λοίμωξη. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αρρώστια των αρσενικών εξαρτιόταν περισσότερο από τις νευρωνικές επικοινωνίες από ό,τι των θηλυκών. Ο Yipp λέει ότι αυτό το εύρημα θα μπορούσε να προσδώσει αξιοπιστία στη λεγόμενη «γρίπη των ανδρών», έναν όρο της καθομιλουμένης όπου οι άνδρες πιστεύεται ότι υπερβάλλουν αρκετά όταν είναι άρρωστοι λόγω αναπνευστικών λοιμώξεων. Μπορεί τελικά να μην υπερβάλλουν.
