Το χρόνιο στρες που συσσωρεύεται επί δεκαετίες σε μια σχέση επηρεάζει διαφορετικά κάθε μέλος του ζευγαριού - στα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια, η γυναίκα είναι πιο πιθανό να εμφανίσει αρνητικούς φυσιολογικούς δείκτες απ' ό,τι ο σύζυγός της.
Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας μελέτης του Robert-Paul Juster του Τμήματος Ψυχιατρικής και Εθισμού του Πανεπιστημίου του Μοντρεάλ και της Yan-Liang Yu του Πανεπιστημίου Howard, στην Ουάσινγκτον. Τα αποτελέσματά τους δημοσιεύθηκαν στο Psychosomatic Medicine σε μια εργασία με τίτλο «Spousal synchrony in allostatic load among older couples in the Health and Retirement Study».
«Η Yan-Liang είναι κοινωνιολόγος που ενδιαφέρεται εδώ και καιρό για το πώς οι σύζυγοι διαμορφώνουν αμοιβαία ο ένας την υγεία και την ευημερία του άλλου», δήλωσε ο Juster, ο οποίος είναι ειδικός στη φυσιολογία του στρες. «Παρατήρησε ότι πολλές μελέτες δείχνουν μια συσχέτιση μεταξύ του τρόπου ζωής των στενών συντρόφων και των προβλημάτων ψυχικής και σωματικής υγείας τους, αλλά λίγες εξετάζουν πώς ο συγχρονισμός της ψυχικής τους υγείας εκδηλώνεται σε βάθος.
Συνεχίζοντας μια συνεργασία που ξεκίνησε όταν ήταν μεταδιδακτορικοί ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, στη Νέα Υόρκη, οι Yu και Juster ένωσαν τις δυνάμεις τους για να μελετήσουν αυτό το ερώτημα σε ενήλικες ηλικίας 50 ετών και άνω, χρησιμοποιώντας δεδομένα από τη μελέτη Health and Retirement Study, μια συνεχιζόμενη διαχρονική αμερικανική μελέτη για τη γήρανση.
«Το αλλοστατικό φορτίο αναφέρεται στις αρνητικές συνέπειες του στρες στο σώμα που συσσωρεύονται με την πάροδο του χρόνου», εξήγησε ο Juster. «Το στρες προκαλεί την απελευθέρωση κορτιζόλης, της «ορμόνης του στρες», η οποία πυροδοτεί έναν καταρράκτη προσαρμοστικών αντιδράσεων στο σώμα», πρόσθεσε.
Όταν το στρες είναι χρόνιο, αυτές οι προσαρμοστικές αντιδράσεις μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά το καρδιαγγειακό, το νευροενδοκρινικό, το φλεγμονώδες και το μεταβολικό σύστημα του σώματος, μειώνοντας σταδιακά την ικανότητα του οργανισμού να αντιμετωπίζει τις πιέσεις της ζωής.
Δεδομένα υγείας για 2.338 ηλικιωμένα ζευγάρια
Οι Juster και Yu ανέλυσαν δεδομένα από 2.338 ηλικιωμένα ζευγάρια διαφορετικού φύλου που συλλέχθηκαν στο πλαίσιο της μελέτης Health and Retirement Study μεταξύ 2006 και 2012. Εξέτασαν το αλλοστατικό φορτίο των ατόμων σε αυτά τα ζευγάρια κατά τη διάρκεια τεσσάρων από αυτά τα έτη για να προσδιορίσουν τον βαθμό συσχέτισης μεταξύ των συντρόφων, χρησιμοποιώντας μια δυαδική προσέγγιση που έλαβε υπόψη κοινωνικές, οικονομικές και υγειονομικές μεταβλητές, καθώς και μια ποικιλία φυσιολογικών δεικτών.
Το αλλοστατικό φορτίο υπολογίστηκε με βάση παραμέτρους για διάφορα συστήματα του σώματος: ανοσοποιητικό (C-αντιδρώσα πρωτεΐνη), μεταβολικό (HDL χοληστερόλη, ολική χοληστερόλη και γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη), νεφρικό (κυστατίνη C), καρδιαγγειακό (συστολική και διαστολική αρτηριακή πίεση, καρδιακός ρυθμός) και ανθρωπομετρικό (δείκτης μάζας σώματος και περίμετρος μέσης).
Τα βασικά δεδομένα έδειξαν ότι τα αλλοστατικά φορτία των συντρόφων συσχετίζονταν σημαντικά. Σύμφωνα με τους Juster και Yu, αυτό υποδηλώνει ότι τα ζευγάρια ήταν φυσιολογικά συγχρονισμένα, πιθανότατα λόγω του κοινού συναισθηματικού, κοινωνικού και οικογενειακού περιβάλλοντος και των συγκλίνουσων συνηθειών υγείας τους.
«Ωστόσο, τέσσερα χρόνια αργότερα, η επίδραση του συγχρονισμού ήταν πιο έντονη στις γυναίκες», ανέφερε ο Juster. «Αυτό υποδηλώνει ότι η ευημερία της γυναίκας επηρεάζεται περισσότερο από την ευημερία του άνδρα συντρόφου της παρά το αντίστροφο, ίσως επειδή οι γυναίκες είναι παραδοσιακά κοινωνικοποιημένες να δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στις διαπροσωπικές σχέσεις», διευκρίνισε.
Είναι ενδιαφέρον ότι η μελέτη διαπίστωσε ότι η μεγαλύτερη αύξηση του αλλοστατικού φορτίου στις γυναίκες δεν συσχετίστηκε με μείωση της ποιότητας της σχέσης.
«Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι όχι μόνο οι φυσιολογικές αντιδράσεις των ηλικιωμένων ζευγαριών στο περιβαλλοντικό στρες συνδέονται τη δεδομένη στιγμή, αλλά αυτή η συσχέτιση παραμένει μετά από τέσσερα χρόνια, γεγονός που υποδηλώνει ότι η ψυχοκοινωνική και φυσιολογική κατάσταση κάθε συντρόφου έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στον άλλο», δήλωσε ο Juster.
